Mój piękny Neapol. Część 7. Spacer po mieście
Cią g dalszy. Zacznij tutaj >>>
Przeglą dają c mó j zeszł oroczny raport o Neapolu, nagle odkrył em, ż e ostatnia czę ś ć nagle gdzieś zniknę ł a.
Spró buję przywró cić go z pamię ci, zwł aszcza ż e Wł ochy są teraz zamknię te, pozostaje tylko do zapamię tania.
Spę dziliś my ostatni dzień naszej podró ż y na spacerach po mieś cie. Byliś my w Neapolu rok temu, wię c w historii nie zabraknie wspomnień i zdję ć z zeszł orocznej wyprawy
Ponownie zaczynamy naszą podró ż z Dworca Centralnego. Garibaldi we Wł oszech jest jak Lenin, w każ dym mieś cie jest pomnik.
Z Piazza Garibaldi wyraź nie widać Koś ció ł ś w. Katarzyny (Chiesa di Santa Caterina a Formiello). Koś ció ł został zbudowany w 1593 roku i poś wię cony ku czci mę czennicy aleksandryjskiej ś w. Katarzyny. Koś ció ł został nazwany Formello ze wzglę du na bliskoś ć akweduktu (ł ac. formis - wodocią g, kanał ).
Niedaleko koś cioł a znajduje się ś redniowieczna (1573) fontannaFormiello, poł oż ona na tył ach zamku Capuano.
Porta Capuano to staroż ytna brama do Neapolu, czę ś ć dawnych muró w twierdzy. Brama chronił a drogę z Kapui, zbudowaną pod koniec XV wieku.
Castel Capuano to najstarszy zachowany zamek w Neapolu. Zamek został zbudowany w XII wieku, za panowania normań skich zdobywcó w. W XIII wieku zamek rozbudowano z rozkazu Fryderyka II Staufena. Pod koniec XV wieku decyzją Ferdynanda I Aragoń skiego mury miejskie został y ufortyfikowane, a takż e poł ą czono je z zamkiem Castel Capuano.
W poł owie XVI wieku wicekró l Pedro de Toledo umieś cił w zamku wszystkie są dy miejskie, któ re znajdował y się w ró ż nych czę ś ciach miasta. Przypuszczalnie z tego powodu ulica dochodzą ca do centrum zamku został a nazwana Via Tribunali.
Ta nisza powstał a w poł owie XVII wieku, kiedy miasto nawiedził a zaraza.
Dekumani w Neapolu to trzy ulice cią gną ce się ze wschodu na zachó d, zał oż one przez Grekó w w V wieku p. n. e. e. , rozwiną ł się pod rzą dami Rzymian i z powodzeniem przetrwał do dziś .
Trzy decumane w centrum Neapolu poł ą czone są licznymi alejami i ulicami. Decumans są wą skie i bez ruchu pieszego, a obok przejeż dż ają samochody i motocykliś ci.
Praktycznie wszystkie „perł y” historycznego centrum Neapolu znajdują się na dwó ch dekumanach: via Tribunali był a niegdyś gł ó wnym dekumanem staroż ytnego miasta, „decumanus maximus”.
Drugi to tak zwane Spaccanapoli („spacca” – cię cia, „Napoli” – Neapol). A ta ulica naprawdę przecina historyczne centrum Neapolu – z wysokoś ci wzgó rza Vomero wyglą da jak gł ę boka, wą ska szczelina.
Elewacje są w przeważ ają cej mierze szare i mają wysokoś ć.5-6 pię ter. Na dziedziń cach wewnę trznych czę sto znajdują się takie wielopoziomowe galerie ł ukowe, za któ rymi cią gną się cią gi schodó w.
To samo moż na powiedzieć o koś cioł ach. Ich wyglą d nie jest imponują cy, ale jakie pię kno w ś rodku!
Przemieszczamy się w gó rę Via Tribunali, gł ó wnej ulicy w historycznym centrum Neapolu. Via Tribunale koń czy się na zamku Capuano.
Rano sprzedawcy rozstawiają stoł y:
Przy Via Tribunale, niepozornym wejś ciu do koś cioł a Pio Monte della Misericordia). . .
. . . gdzie jest nasz gł ó wny cel tego dnia - arcydzieł o Caravaggia "Siedem aktó w mił osierdzia". Do koś cioł a przylega muzeum z galerią sztuki, gdzie schody prowadzą na drugie pię tro. Bilet jednorazowy kosztuje 7 euro. Weszliś my za darmo z Kartą Napoli.
Muzeum posiada galerię malarstwa wł oskiego ze 140 pł ó tnami z XVI-XIX wieku autorstwa Massimo Stanzione, Andrei Vaccaro, Luki Giordano, Leonarda Coccorante, Mattii Preti i wielu innych znanych malarzy.
Autoportret Luco Giordano:
Zejś cie do koś cioł a:
W sześ ciu kaplicach koś cielnych eksponowane są obrazy innych artystó w z XVII wieku: Giordano, Caracciolo, Azzolino, Santafede i Forli.
Oł tarz gł ó wny koś cioł a zdobi obraz Carravaggia, któ ry moż na zobaczyć z galerii na drugim pię trze.
Obraz powstał na zamó wienie fundacji charytatywnej w latach 1606-1607. Wcześ niej akty mił osierdzia był y przedstawiane osobno. Caravaggio postanowił odzwierciedlić je na pł ó tnie w jednej kompozycji. Mię dzy klientami a malarzem zawarto pisemną umowę , ż e nigdy nie zostanie wykonana kopia dzieł a. Co wię cej, obraz nigdy nie opuś cił swojego miejsca, nawet podczas dział ań wojennych i bombardowań .
Naprzeciw koś cioł a znajduje się boczna fasada katedry Duomo (ś w. Januarego).
Wychodzi na plac, na któ rym znajduje się najstarszy obelisk Neapolu – ś w. Januar. Autorem projektu obelisku był rzeź biarz Cosimo Fandzago. Uroczyste otwarcie pomnika nastą pił o w 1660 roku.
Odwiedziliś my Katedrę kilka razy, ale w ś wietle dziennym jej zabytki są lepiej widoczne, o czym opowiadał am w pierwszej czę ś ci recenzji Neapolu.
Opuszczamy katedrę gł ó wnym portalem na Via Dante.
Idą c dalej ulicą dochodzimy do skrzyż owania ulic Tribunali i San Gregorio Armena,
mał y Piazza San Gaetano, gdzie znajduje się obelisk do ś wię tego Gaetano (Cayetan), zał oż yciela Zakonu Teotynó w, jako przysię gę uwolnienia Neapolu od zarazy z 1656 r. Pomnik zaprojektowali i wykonali wł oscy rzeź biarze Cosimo Fanzago i Andrea Falcone.
Plac, na któ rym wznosi się monumentalny koś ció ł San Paolo Maggiore, był sercem staroż ytnego Neapolu, w staroż ytnoś ci znajdował a się tu grecka agora, a w pó ź niejszym okresie rzymskim forum.
Przed wejś ciem do Koś cioł a San Paolo Maggiore wznoszą się potę ż ne kolumny ze staroż ytnej Ś wią tyni Dioscuri, któ ra kiedyś stał a w tym miejscu.
Gł ó wne prace nad restauracją i rozbudową budynku San Paolo Maggiore rozpoczę ł y się po przekazaniu koś cioł a Zakonowi Teatynó w i był y kontynuowane w latach 1580-1630.
Oł tarz gł ó wny pochodzi z lat 1775-1776 i został zaprojektowany przez Ferdinanda Fugę .
Ponadto w bazylice znajduje się posą g Anioł a Stró ż a, wykonany przez Domenico Antonio Vaccaro.
Naprzeciw San Paolo Maggiore stoi koś ció ł San Lorenzo Maggiore, zbudowany w drugiej poł owie XIII wieku, któ ry zachował pierwotny styl gotycki, obok dzwonnicy.
Pod niektó rymi koś cioł ami na placu znajduje się wejś cie do katakumb Neapolu, ale pod ziemią czuję się nieswojo i nie chodzę na takie wycieczki.
Jeś li bę dziesz kontynuować podró ż Via Tribunali,
nastę pnie zobaczymy jeden z najpię kniejszych pał acó w Neapolu XVIII wieku - Palazzo Spinelli di Laurino.
Nastę pnie znajduje się koś ció ł z ogromną kopuł ą widoczną zewszą d - Wielki Koś ció ł Matki Boskiej i Ś wię tego Kamienia (Chiesa di Santa Maria Maggiore alla Pietrasanta), zbudowany w stylu barokowym w latach 1653-5.1678 przez Cosimo Fanzago.
Ś wią tynia został a nazwana koś cioł em ś wię tego kamienia, ponieważ w jej wnę trzu znajdował się kamień , któ ry ucał owano, aby otrzymać odpust.
Ceglana dzwonnica został a zbudowana w stylu romań skim w XI wieku i zawiera w swojej podstawie elementy budynkó w z okresu rzymskiego, któ re został y uż yte do jej budowy. Ta dzwonnica jest uważ ana za jedną z najpię kniejszych wież architektury sakralnej Wł och.
Via Tribunale koń czy się koś cioł em San Pietro a Maiella, zbudowanym pod koniec XIII wieku.
Mnisi z zakonu celestynó w, dla któ rych koś ció ł był przeznaczony, poś wię cili go w imię papież a Celestyna V (Piotra na ś wiecie), któ ry przez pewien czas prowadził ż ycie pustelnicze w gó rach Maiella.
W XIV wieku wzniesiono dzwonnicę , zamontowaną w pierwszej nawie lewej nawy koś cioł a. Wznosi się do 42 metró w.
Oł tarz został zaprojektowany przez architekta Cosimo Fanzago w XVII wieku. Jest ozdobiona srebrnymi ż yrandolami i duż ymi wazonami i ogrodzona balustradą z polichromowanego marmuru. Nad oł tarzem znajduje się drewniany krucyfiks z XVII wieku.
Za koś cioł em znajduje się teren Placu Bellini z pomnikiem wielkiego kompozytora.
Sam plac zawsze był uważ any za jedno z najpopularniejszych miejsc dla intelektualnej elity miasta,
ponieważ był otoczony licznymi uniwersytetami i blisko Akademii Sztuk Pię knych i Konserwatorium San Pietro Majella, gdzie, nawiasem mó wią c, Bellini studiował , a nastę pnie nauczał .
Budynek oranż erii (jednej z pierwszych na ś wiecie) jest bardzo niepozorny i bardzo trudno zrobić dobre zdję cie z wą skiej uliczki.
Czę ś ć placu zajmuje strefa archeologiczna - ruiny i fundamenty budynkó w z okresu grecko-rzymskiego.
Moż esz przejś ć się wzdł uż Via Port'Alba, dzielnicy ł ą czą cej Piazza Bellini i Piazza Dante, któ ra jest peł na antykwariató w i antykwariató w.
Dzielnica nazywa się Port'Alba, od bramy twierdzy z 1625 r.
Ł uk jest czę ś cią zespoł u olbrzymiej pó ł okrą gł ej konstrukcji wzniesionej w latach 1757-65. architekt Luigi Vanvitelli,
któ ry tworzy wschodnią stronę Piazza Dante.
Ale zazwyczaj wszyscy turyś ci natychmiast skrę cają z Via Tribunale na wą ską uliczkę San Gregorio Armeno, któ ra ł ą czy dwa dekumanusy Neapolu: Via Tribunale i Spaccanapoli. Ulica jest peł na presep, boż onarodzeniowych szopek ze wszystkich stron. Tu zawsze jest duż o turystó w.
Oto wejś cie do klasztoru ś w. Grzegorza z Armenii. Klasztor jest otwarty od 9 do 12. Do wejś cia prowadzi dł uga klatka schodowa-korytarz, klatka schodowa otoczona murami z obu stron, po któ rej weszliś my do klasztoru, jest tak wysoka, ż e moż na dostać się prosto na drugie pię tro. Mó wią c najproś ciej, chó r kruż gankowy i koś cielny są na tym samym poziomie.
Wejś cie jest bezpł atne, przy wejś ciu siedzą zakonnice,
moż esz coś od nich kupić , ale moż esz tak przejś ć .
Przechodzimy na dziedziniec klasztorny, prawdziwą oazę na tle innych budynkó w w historycznym centrum Neapolu, gdzie wszystkie budynki stoją blisko siebie i tak naprawdę nie widać jednej fasady. Wspaniał y ogró d obsadzony drzewami owocowymi (pomarań cze, cytryny) i kwiatami.
Klasztor klasztoru został zaprojektowany przez architekta Giovanniego Vincenzo dela Monica. Prowadzą ca do niego brama jest namalowana przez Giacomo del Po (XVII w. ).
Poś rodku dziedziń ca znajduje się barokowa marmurowa fontanna otoczona posą gami Chrystusa i Samarytanki autorstwa Matteo Bottileriego (XVIII wiek).
Mał a, ale bardzo pię kna kaplica Idrija pokryta jest freskami na temat ż ycia Matki Boskiej.
W kaplicy znajduje się ikona Matki Boż ej Hodegetria.
Zakratowane okna po prawej (patrzą c od wejś cia) ś ciany koś cioł a wychodzą na kruż ganek. Od strony kruż ganka do każ dego okna prowadzi niska nisza, dzię ki czemu przez okno moż na patrzeć na to, co dzieje się w koś ciele, ale tylko na kolanach.
Istnieją kaplice, któ re nie są poł ą czone z koś cioł em, do któ rych wejś cie jest zorganizowane bezpoś rednio z kruż ganka.
Wracamy na ulicę San Gregorio Armeno i znajdujemy się przed wejś ciem do koś cioł a San Gregorio Armeno.
Wedł ug legendy znajdował się tu klasztor zał oż ony przez ś w. Helenę , matkę cesarza Konstantyna Wielkiego. Wtedy osiedlił y się tu zakonnice, wyznawczyni ś w. Patryka. Zakonnice przechowywał y relikwie ś w. Grzegorza z Armenii, wywiezione z Konstantynopola. w okresie ikonoklazmu. W 2000
relikwie ś w. Grzegorza powró cił y do katolikosa Armenii.
W XVI wieku cał y kompleks koś cielno-klasztorny został cał kowicie przebudowany wedł ug projektu Giovan Battista Cavagna i Giovanniego Vincenzo della Monica. W pracach brał udział sł ynny wó wczas architekt Domenico Fontana. W 1580 roku nowy koś ció ł został otwarty dla zwiedzają cych.
Strop ma niezwykł ą teksturę kasetonową , któ rą nadał mu flamandzki artysta Dirk Hendrix w 1580 roku. W rzeź bionych, zł oconych segmentach stropu znajdują się obrazy przedstawiają ce sceny z ż ycia ś wię tych, któ rych relikwie znajdują się w przylegają cym do koś cioł a zespole klasztornym.
Za wielkim oł tarzem wykonanym przez Dionisio Lazzari znajduje się pię kny obraz Wniebowstą pienia autorstwa Giovanniego Bernardo Lamy.
W 1671 r. kopuł ę namalował Luca Giordano, przedstawiają c fabuł ę „Chwał a ś w. Grzegorza”. W sumie w koś ciele znajdują się.52 freski wykonane przez tego mistrza.
Niż szy decumanus był nazywany „Noż em Neapolu” – Spaccanapoli. Ale taka ulica nie istnieje, w każ dym z jej odcinkó w przybiera inne nazwy.
Wysiadamy w Spaccanapoli w miejscu, gdzie nazywa się Via San Biagio dei Librai.
Ulica jest nieco szersza niż Via Tribunale.
Jeś li skrę cisz w lewo w kierunku stacji, zobaczysz w pobliż u Palazzo Marigliano, znany ró wnież jako Palazzo di Capua, renesansowy pał ac. Obecny wyglą d pał acu zaprojektował w latach 1512-1513 architekt Giovanni Donadio, znany jako Il Mormando. Teraz istnieje dział archiwalny prowincji Kampania. Wejś cie do pał acu w okreś lonych godzinach jest bezpł atne.
Po tej stronie Spaccanapoli nie ma innych specjalnych atrakcji, wię c wszyscy skrę cają w prawo w kierunku Palazzo del Monte di Pieta. Niegdyś w jego murach znajdował się miejski lombard „Monte di Pieta”, zał oż ony w 1539 r. po wydaniu przez cesarza Karola V dekretu o wypę dzeniu Ż ydó w uprawiają cych lichwę . W latach 1597-1603 Gian Battista Cavagna, przy udziale Giovanniego Giacomo Di Conforto i Giovanniego Cola di Franco, zbudował budynek z przylegają cą do niego manierystyczną kaplicą , do któ rej przenió sł się lombard. Kaplica przycią ga uwagę fasadą . Po obu stronach wejś cia, mię dzy dwiema kolumnami joń skimi, znajdują się dwie nisze z posą gami Pietro Berniniego.
Niedaleko widać dwa mał e koś cioł y naprzeciw siebie: San Nicola a Nilo (Chiesa di San Nicola a Nilo). . .
oraz Koś ció ł Apostoł ó w Jakuba i Filipa (Chiesa dei Santi Filippo).
W pobliż u znajduje się ciekawy pał ac przedstawiciela rodu Karafa, wybudowany w 1466 r.
Za pał acem znajduje się rzeź ba znajdują ca się na mał ym placu Nilu. Marmurowa rzeź ba jest wizerunkiem boga sł ynnej egipskiej rzeki. Posą g boga Nilu. Został wzniesiony w czasach, gdy Neapol był greckim miastem. Swoje obecne miejsce znalazł a w XVIII wieku.
W tej czę ś ci Spaccanapoli ulica jest peł na ró ż nych sklepó w, kawiarni, cukierni.
Jak tu nie zjeś ć sł ynnego neapolitań skiego rumu baba (Vava)?
Maradona nadal jest idolem nr 1 wś ró d wszystkich neapolitań czykó w.
Nastę pnie kolejny koś ció ł zwią zany z Nilem - Koś ció ł ś w. Anioł a w pobliż u Nilu (Chiesa di Sant'Angelo a Nilo), a nie jego obecny wyglą d z 1709 r.
Idziemy na duż y Piazza San Domenico Maggiore (piazza San Domenico Maggiore), w centrum któ rego znajduje się obelisk ś w. Domenica, zaprojektowany przez architekta Cosimo Fanzago (1656-1658). Obelisk jest ozdobiony marmurowymi ornamentami i rzeź bami, z któ rych niektó re są autorstwa Lorenzo Vaccaro.
Koś ció ł ś w. Dominika (Chiesa di San Domenico Maggiore) wychodzi na plac,
jest czę ś cią kompleksu klasztornego.
Budowa ś wią tyni został a rozpoczę ta na zlecenie Karol II z Anjou w 1283 r. i ukoń czony w 1324 r. W XV-XVIII wieku. ś wią tynia przeszł a znaczną przebudowę , zniekształ cają c jej pierwotny wyglą d, ale w XIX wieku. przeprowadzono w nim renowację naukową .
Gł ó wne wejś cie znajduje się po przeciwnej stronie i aby się do niego dostać , trzeba przejś ć z alejki pod ł ukiem i przez dziedziniec.
Ogromna tró jnawowa przestrzeń katedry z gotyckimi sklepieniami i ł ukami:
Po obu jego stronach znajdują się kaplice, niektó re z nich są wspaniał e, ale wszystkie są sł abo oś wietlone, a niektó re ró wnież zamknię te kratami. Wszystkie kaplice należ ą do arystokratycznych rodzin Neapolu.
Wcześ niej zdobił y je obrazy Rafaela, Caravaggia, Tycjana (obecnie w muzeach).
W bocznej kaplicy znajduje się Ukrzyż owanie, z któ rego wedł ug legendy Chrystus rozmawiał z Tomaszem z Akwinu. Na terenie kompleksu klasztornego znajdował się wó wczas Uniwersytet Neapolitań ski, gdzie Tomasz nauczał i mieszkał wł aś nie tam, w klasztorze . Absolwentami uniwersytetu byli Giordano Bruno i Compostella.
Są miejsca pochó wku kró ló w neapolitań skich z dynastii Aragonii. Uwagę zwracają liczne nagrobki przedstawicieli rodó w szlacheckich.
Najcenniejsza z kaplic, kaplica Brancaccio, został a namalowana przez Pietro Cavalliniego w 1309 roku.
Cią g dalszy tutaj >>>
