Z piłką nożną na świecie *
To był normalny dzień roboczy 12 sierpnia 2019 r. Jak zawsze poszedł em do pracy. Kiedy w drodze mię dzy domem a przystankiem komunikacji miejskiej puszysty cał kowicie biał y kot nagle przebiegł przez jezdnię … nie są dzę , ż e uważ am się za czł owieka przesą dnego i nie mam wielkiego szacunku do kotó w, ale jakoś mó j dusza stał a się niespokojna. Bieganie przede mną kotó w jest zawsze z jakiegoś powodu zwią zane z rozwią zywaniem nieistnieją cych problemó w…
Kilka godzin pó ź niej, tego samego dnia, otrzymał em maila z oficjalnej strony UEFA z informacją , ż e wygrał em kwiaty na 2 mecze rundy finał owej EURO 2020 w Bilbao.
Wyjaś nię od razu: bilety na mecz do darmowej sprzedaż y nie był y oficjalnie dostę pne w kasie, 50% biletó w został o rozegranych wś ró d kibicó w zgodnie z nadesł anymi zgł oszeniami, a pozostał e 50% rozdano federacjom europejskim, firmom sponsorują cym, itd. … W tym czasie turniej kwalifikacyjny był jeszcze w toku, wię kszoś ć uczestniczą cych druż yn jest nadal nieznana, w któ rym z uczestniczą cych miast zagra reprezentacja Ukrainy ró wnież nie był o wiadomo. Radoś ć oczywiś cie nie znał a granic, już zaczą ł snuć plany wyprawy wzdł uż atlantyckiego wybrzeż a pó ł nocnej Hiszpanii, któ rą planował poł ą czyć z oglą daniem meczó w pił ki noż nej. Martwił o mnie jedno – kot (nawet biał y) to bardzo przebiegł e zwierzę , a droga do zdobycia biletó w i przejazdu do Hiszpanii nie bę dzie taka ł atwa…
… 17.03. W 2020 roku UEFA zdecydował a o przeniesieniu EURO 2020 do czerwca 2021 roku. Bilety, na ż yczenie kibicó w, mogł y być zwró cone w cał oś ci lub też przekazane.
Wybrał em transfer.
… 22.04. W 2021 roku podję to decyzję o przeniesieniu meczó w EURO 2020 z Bilbao do Sewilli. Wszystkie bilety został y anulowane, a ich wł aś cicielom obiecano przesł anie linku do zakupu biletó w w przeddzień meczó w. Waż na cecha: w zwią zku z walką z koronawirusem zapeł nienie stadionó w musiał o zostać uregulowane przez wł adze lokalne. Jednak wymogiem UEFA jest umoż liwienie co najmniej 25% obł oż enia. Sevilla potwierdził a dokł adnie 25%. Biorą c pod uwagę , ż e liczba osó b, któ re uratował y bilety na mecze Bilbao nie był a znana, był o to prawdziwe „losowanie” – jeś li liczba posiadaczy biletó w przekroczył a zatwierdzoną przez samorzą d obł oż enie stadionu, to wedł ug loterii bilety.
… 04.05.
2021 na jednym z profilowych serwisó w turystycznych (w sekcji, w któ rej kibice chę tnie podró ż ują ) pojawił a się informacja, ż e serwis UEFA sprzedaje bilety na mecz reprezentacji Wę gier (2 w Budapeszcie, 1 w Monachium), ale przecię tna osoba nie moż e kupić wymaganego kodu promocyjnego. Kod promocyjny został najwyraź niej wysł any przez Wę gierski Zwią zek Pił ki Noż nej.
… 12.05. W 2021 roku na tej samej stronie jeden z kibicó w udostę pnił kod promocyjny na mecz reprezentacji Sł owacji. Kup bilet na mecz 23.06 Hiszpania-Sł owacja w Sewilli (na 50 E) był a kwestią minut.
Rozpoczę cie rozważ ania moż liwoś ci dojazdu do Hiszpanii - ponieważ kraj ten pozostał zamknię ty na turystykę dla obywateli innych krajó w. Krą ż ył y plotki, ż e fani pił ki noż nej bę dą mieli pewne korzyś ci na wejś ciu.
05 Idę na Dworzec Centralny, gdzie kupuję bilet na pocią g Kijó w - Wiedeń (do Budapesztu, 2307 UAH).
… 01.06.
2021 dowiaduję się , ż e Hiszpania dla wjazdu cudzoziemcó w od 07.06 wprowadza tzw. „Sygnalizacja ś wietlna” – czyli podział krajó w europejskich na kolorowe strefy w zależ noś ci od poziomu koronawirusa. Oznacza to, ż e teraz Hiszpanom nie zależ y na kraju, któ rego jesteś obywatelem, ale z jakiego kraju do nich jedziesz. Wę gry są stale zielone dla Hiszpanii. Podró ż ni z „zielonych krajó w” mają wystarczają co negatywny wynik testu PCR nie wcześ niej niż.48 godzin i wypeł nili kwestionariusz FCS.
… 02.06. W 2021 pł acę za bilety na mecz 15.06 i 19.06 (sprzedawca okazał się uczciwy, sprzedał za nominał , transfer kosztował.220 UAH, same bilety po 30 euro za sztukę ). Wszystko, przygotowania się skoń czył y, moż na przygotować się do wyjazdu…
Planowano też dostać się na mecz reprezentacji Ukrainy w Bukareszcie, ale po pierwsze nikt nie oferował dodatkowych biletó w, a po drugie do Bukaresztu moż na był o dostać się tylko z transferami w oficjalnie zamknię tym do Wł och, no có ż , czy samochodem .
A loty Wizzair Sevilla - Bukareszt ró wnież został y przeł oż one na koniec lata.
Tak wię c 14 czerwca wsiadam do pocią gu Kijó w-Wiedeń , wsiadają c konduktoró w sprawdzam tylko ś piew spadają cych liter przy bilecie i paszporcie. Ostatni raz podró ż ował em pocią giem za granicę z Ukrainy w 2008 roku, od tego czasu wiele się zmienił o. Potró jne JV pozostał y, ale teraz przedział y są podzielone na damskie i mę skie. Jechał em sam w swoim przedziale, nie był o towarzyszy. Komora trzyosobowa, wszystkie pó ł ki jedna nad drugą . Udogodnienia: umywalka pod skł adanym stoł em, szafa z wieszakami, wł ą cznik ś wiatł a, nieotwarte okno. Samochó d był zapeł niony w okoł o 60%.
Opró cz Ukraiń có w był o wielu podró ż nikó w z innych krajó w: Austrii, Rumunii, Turcji, Kolumbii. Nasz samochó d był kilkakrotnie ł ą czony z ró ż nymi pocią gami (Kijó w-Iwano-Frankiwsk, Lwó w - Czop, Czop - Zakhon, Zakhon - Budapeszt, Budapeszt - Wiedeń ). Mimo to do Chopu docieramy zgodnie z planem o 01:42.
Samochó d wjeż dż a na specjalny odcinek, gdzie zmieniane są koł a na europejski tor. W tym samym czasie swoją pracę wykonują sł uż by publiczne: najpierw ukraiń scy celnicy (zapytani o cel podró ż y, proszą o otwarcie bagaż u, ale nie kopiowali przemó wień , bez dokumentó w potwierdzają cych), potem ukraiń scy straż nicy graniczni, któ rzy pierwsi skonfiskowali a nastę pnie wrę czył paszporty. Potem kró tki pocią g – jesteś my już na wę gierskiej stacji Zá hony. Wę gierska straż graniczna zapytał a o cel i miejsce docelowe, na wszelki wypadek, pokazują c bilety przez telefon...
...a pogranicznik podbił mu paszport.
Wtedy wę gierski celnik zapytał ile mam alkoholu i papierosó w (ja w ogó le nie palę , ale kto jeź dzi na Wę gry z ich alkoholem?: -).
A pecha miał jeden pasaż er z są siedniego przedział u - jechał a do Wiednia, wedł ug niej miał a pozwolenie na pobyt w Austrii, ale wedł ug wę gierskiej straż y granicznej tranzyt lą dowy przez Wę gry zakazuje (na 15.06 - nie wiem teraz ). Został a wyję ta z samochodu, a pogranicznik powiedział , ż e nastę pnym pocią giem zostanie wysł ana na Ukrainę . Kolejne trzy godziny jazdy io 08:40 już rano jestem w Budapeszcie na stacji Keleti. My Baross City Hotel (208 € za 5 nocy ze ś niadaniem) znajduje się zaledwie 400 metró w od dworca kolejowego. Mimo wczesnej godziny nie ma pytań . Na osiedlu wymagają ś wiadectwa szczepień lub negatywnego testu PCR (badanie zrobił em w Kijowie w przeddzień wyjazdu, za 850 UAH (Medalaby, praca 7 dni w tygodniu, wynik 8 godzin po porodzie, przetł umaczony na ję zyk angielski) .
Hotel zajmuje dwa gó rne pię tra w pobliż u duż ego starego budynku mieszkalnego (lub kompleksu mieszkalnego) z dziedziń cem, panoramiczną windą i galerią na cał ym obwodzie pię tra, gdzie wygodnie jest palić i patrzeć przez okna innych osó b: - (
Przyjemnoś ć hotelowa, codziennie sprzą tane, rę czniki i poś ciel zmieniane co 2 dni, ś niadanie dobre. Jedyny mankament - codziennie okoł o 6 rano wynieś ć ś mieci z domu i obudzić wszystkich strasznym krachem. Ale nie jestem do tego przyzwyczajony, codziennie to samo dzieje się pod moim domem w Kijowie: - (Kijó w), 3 godziny przed meczem idę na stadion.
Kibice reprezentacji Wę gier (kilka tysię cy osó b, w ró ż nym wieku), ale w tradycyjnych koszulkach z wę gierską flagą na czarnym tle, z piosenkami i flagami Wę gier, kolumna na jezdni, w towarzystwie policji na stadion, ś piewają c piosenki kibicó w i przemó wienia kibicó w. Zapalają się bomby dymne z zielonym, biał ym i czerwonym dymem (wedł ug wę gierskiej flagi), policja przechodzi obok i nikogo nie zatrzymuje.
Przed stadionem (przejś ć okoł o 1 km lub przejechać.1 stację metrem) Muszę udać się na poszukiwanie papierowej bransoletki, aby wejś ć na stadion. Znajduję punkt dostawy 300 metró w dalej, mię dzy targiem a centrum wystawienniczym, potrzebują paszportu i testu, wymarzoną papierową taś mę na nadgarstek dostał em bez ż adnych problemó w. W kolejkach na stadionach sprawdzane są wykrywaczem metalu, ludzie przepuszczani są przez stelaż.
Dowolne napoje są wybrane (w sklepie butelka wody 0.5 litra kosztuje 49 forintó w, w stoł ó wce stadionowej 790 forintó w. Poczuj ró ż nicę . Ró wnież.790 HUF 0.5 litra beczki Coca-Coli lub 0.5 litra piwa beczkowego). Zamiast tego przynajmniej na stadionie bezpieczeń stwa (moż e to wszystko w cywilnych ubraniach? ). Stadion imponuje rozmiarami i ogromną przestrzenią mię dzy ogrodzeniem a trybunami...
...na któ rych znajdują się kompozycje rzeź biarskie przedstawiają ce ludzi ró ż nych zawodó w. Coś przypomniał o naszemu NVC/ENEA.
Przydatny life hack: na stadionie są kolumny z wodą pitną , któ re moż na zabrać ze sobą i nosić na podium. Wedł ug miejscowych, wodę na Wę grzech z dowolnego kranu moż na pić bez przegotowania. Pił em. W porzą dku. Przy trybunach znajdują się punkty z pamią tkami (pł atnoś ć tylko kartą pł atniczą ), gotó wka w bufecie stadionowym.
Przed trybunami smartfon z biletem należ y przypią ć do specjalnego koł owrotu z kasownikiem.
Wszystko, wreszcie jestem na trybunach. Bilet trafił do kibicó w reprezentacji Portugalii, ś rodek niż szego poziomu, widok jest normalny:
Są fani z flagami ró ż nych krajó w, nasza też jest w przypadku:
Portugalscy pił karze rozgrzewają się tuż pod naszym sektorem.
CR7:
Przed rozpoczę ciem każ dego meczu odbywał się wystę p z udział em wolontariuszy, któ rzy wywieszali na boisku godł o EURO i flagi grają cych druż yn. Nie pokazaliś my tego w telewizji, w tym reklam przez te 2 minuty w telewizji: - (.
Przed meczem tradycyjnie wykonywano hymny grają cych druż yn. Sł owa hymnu był y emitowane na tablicy wynikó w stadionu w tym czasie w odpowiednim ję zyku.
W sektorze portugalskim kibice byli w ró ż nym wieku (25-50 lat), był o wiele mł odych par i rodzin z dzieć mi, wszyscy pogodni, nieagresywni.
Wielu ś piewał o portugalskie piosenki, w czasie, gdy wę gierscy ultras za przeciwległ ymi bramami stworzyli „moduł owe show” (oznaczone jedną z kart historii Wę gier), Portugalczycy rozwinę li ogromną flagę swojego kraju (obejmują cą prawie cał y sektor):
Budapeszt to jedyne miasto na EURO 2020, któ re zaję ł o 100% miejsc na stadionie. Pił ka noż na na zatł oczonym stadionie to coś niesamowitego, ostatnio podobne emocje przeż ywał em na EURO 2012 w Kijowie.
Po meczu wszyscy spokojnie wyszli, nie zauważ ył em ż adnych ekscesó w, chociaż bardzo blisko przeszł a garstka kibicó w z ró ż nych krajó w.
Kolejne trzy dni, któ re dzielił y dwa mecze, spę dził em w Budapeszcie spacerują c po bardzo gorą cym mieś cie (33 - 35 C) i odpoczywają c na wyspie Margitt. Nie odwiedzał em muzeó w (nie planował em). Wyspa zachwycił a. Zaró wno pod wzglę dem wielkoś ci, jak i czystoś ci oraz obsł ugi.
Trudno poró wnać z naszym „Hydroparkiem”. Kilka zdję ć z wyspy:
Na wyspie jest wielu wczasowiczó w i policji. Nic w tym dziwnego, bo na wyspie znajduje się bardzo fajny hotel spa:
Jest nawet mał y teatr (na terenie dawnej wież y ciś nień ):
Kompleks basenó w (od czasu do czasu odbywają się Mistrzostwa Europy i Ś wiata w sportach wodnych, obecnie wczasowicze mogą tylko z paszportem szczepień ).
Wejś cie 1000 HUF, pł atnoś ć tylko kartą , wszystkie usł ugi dodatkowe w puli - ró wnież kartą pł atniczą :
Na wyspie jest wiele kawiarni i restauracji. Każ dy z nich posiada duż y telewizor, na któ rym transmitowane są mecze pił ki noż nej.
Na wyspie znajduje się ró wnież mał e prywatne zoo.
Nigdy nie rozumiał em, czy to bocian, czy ż uraw:
A oto zdję cie, któ re koniecznie trzeba zobaczyć z Budapesztu, jego wizytó wka:
Wę grzy pod Euro najwyraź niej postanowili przeprowadzić kapitalny remont miasta, wiele rzeczy został o naprawionych. W szczegó lnoś ci sł ynny Most Lancid, Baszta Rybacka i kilka stacji metra w Budapeszcie. Oczywiś cie dostę p dla turystó w jest zamknię ty. Ale nawet bez tego miasto ma wiele ciekawej architektury.
Symbole EURO 2020 moż na znaleź ć w wielu miejscach:
Nawet Unicum nie został o pominię te:
Pewnego dnia, idą c do parku Varoschliget (30 minut spacerem od mojego hotelu), czę ś ć z niego został a przekształ cona w strefę kibica.
W ś rodku dnia jest zupeł nie pusto, tylko wolontariusze wę drują bez celu:
Strefa kibica budzi się do ż ycia dopiero w ś rodku wieczoru, kiedy rozpoczynają się transmisje meczó w.
Teraz o kolejnym meczu. Wę gry grał y we Francji. Był em w sektorze francuskim. Gorsze wraż enie od Francuzó w - w sektorze mł odych ludzi poniż ej 25 roku ż ycia, w wię kszoś ci nietrzeź wych. Kiedy Francuzi nie trafili gola – ich fani zaczę li rzucać plastikowymi szklankami piwa w ró ż nych kierunkach, ochlapują c wszystkich, gdy tylko Francuzi strzelili – rzucają c ponownie, gdy zabrzmiał gwizdek koń cowy – znowu to samo. Nikt nie robi nikomu uwag.
Portugalczycy nie zachowywali się tak.
Ze wzglę du na upał (podobno jak na brytyjskie standardy), angielski sę dzia Michael Oliver kilkakrotnie przerywał mecz. Aby pił karze mogli ugasić pragnienie wodą :
Mecz wę giersko-portugalski sę dziował druż yna turecka (gł ó wny, legendarny dla ukraiń skiego futbolu Kuneit Chakir) i choć temperatura powietrza był a ró wnie wysoka (33-35 st. C), mecz nie został z tego powodu przerwany. Być moż e Turcy są bardziej odporni na ciepł o.
Na począ tku meczu wę gierscy Ultrasi nie wystawili już moduł owego show, tylko rozwinę li ogromny baner z portretem sł ynnego wę gierskiego trenera Gustava Szebesa, w któ rym reprezentacja Wę gier dwukrotnie wygrał a olimpijski turniej pił ki noż nej ( 1948 i 1952).
W koń cu, jak wiadomo, remis 1:1. Francuzi ze stadionu wyszli ponuro, natomiast Wę grzy byli bardzo szczę ś liwi.
W koń cu remis zostawił ich druż ynowe szanse na 1/8 (do tego Wę grzy musieli pokonać Niemcó w. Byli blisko tego: - (.
)Wę gierscy fani w staroż ytnych strojach husarskich:
Architektura Budapesztu jest doskonał a:
Znaki robią wraż enie:
Trochę o zakupach w Budapeszcie. W pobliż u dworca autobusowego Nepliget otwarto centrum handlowe „West End”, wiele butikó w i sklepó w. Bardzo podobał o mi się S&A. Wiele wysokiej jakoś ci przemó wień w rozsą dnych cenach. Na Ukrainie ta marka nie ma pomysł ó w.
Od dawna chciał em spró bować wę gierskich koniakó w. W sklepach internetowych (takich jak Tesco czy LiDL nie są reprezentowane). Ale na ulicy Rakó w (tuż za sklepem ALDI, jeś li od dworca w kierunku centrum) znalazł em mał y specjalistyczny sklep z alkoholami. Kolejnoś ć cen: wę gierskie marki Napoleon 4000 forintó w, wę gierska marka Lancid 10000 forintó w. Na bezcł owym lotnisku takich napojó w nie ma.
Jeś li ktoś jest zainteresowany. Dwukrotnie musiał em zdać test PCR w Budapeszcie (pierwszy raz, aby dostać się na mecz Wę gry-Francja, drugi raz, aby dostać się na lot Budapeszt-Sevilla. Faktem jest, ż e mó j lot odbył się wieczorem 20.06, a test przedmeczowy budynkó w 18).
06 był już nieważ ny - bo dla Hiszpanii jest waż ny tylko przez 48 godzin, wię c musiał em zrobić nowy). Rejestracja tylko przez internet, ró ż ne pracownie, rano trudno umó wić się na wizytę , wyniki są podawane w 20-24h, w sobotę prawie wszystkie pracownie są nieczynne, a 19.06 był a dopiero sobota).
To 20.06. Wychodzę z hotelu, jadę na lotnisko. Metro w Budapeszcie jest ró wnież czę ś ciowo w naprawie. Dlatego ze stacji Kalvin ter do stacji Kobanja Kispest kursują bezpł atne autobusy. A z Kobanji Kispest - standardową trasą numer 200 na lotnisko.
