Toledo. Sekrety zróżnicowanego miasta (od początku)
Dokł adnie pię ć lat temu podró ż owaliś my po Hiszpanii i mieliś my okazję odwiedzić jedno niesamowite miasto, któ re uderzył o moją wyobraź nię i został o zapamię tane bardziej niż inne. To dawna stolica Hiszpanii - miasto o szczegó lnym przeznaczeniu Toledo. Ró ż ni historycy i artyś ci przez wiele stuleci starali się zrozumieć tajemnicę tego ró ż norodnego miasta, bę dą cego miejscem przenikania się kultury i idei wielu narodó w. Ale Toledo nadal gorliwie strzeż e swojego sekretu, a sam ten sekret musisz zrozumieć . W koń cu Toledo jest samą historią , historią cał ej Hiszpanii. A w mojej opowieś ci postaram się rozszerzyć ten mał y wą tek przewodni Ariadny i pokazać podró ż nikom, co moż na zobaczyć w Toledo w jeden dzień .
Minę ł y dwa tysią ce lat, odką d rzymskie legiony pod dowó dztwem Marka Fulwiusza podbił y miasto i otworzył y historię jego istnienia sł owami „Toletum ibi parva urb erat, sed loco munita”.
Nawet przy wejś ciu do miasta, z daleka mamy widok na duż y klif znajdują cy się pomię dzy dwoma skał ami, na któ rym zbudowane jest ś redniowieczne miasto, a poniż ej meandrują c pł ynnie pł ynie rzeka Tag.
A przy wejś ciu do miasta spotykamy się raz z wł adcą Kastylii Alfonsem VI, nazywanym Odważ nym za odwagę w wyzwoleniu miasta z rą k Mauró w podczas rekonkwista. To pod jego przywó dztwem w 1085 r. do miasta wkroczył oddział chrześ cijan i wypę dził Emirat Toledo. Jednak miasto nadal pozostawał o miastem granicznym, ponieważ naloty Almohadó w trwał y okresowo.
Najwygodniejszym sposobem dotarcia do Toledo jest Brama Bisagra, podarowana miastu przez cesarza Karola V w XVI wieku w zwią zku z konwokacją Kortezy. Ł uk bramy zwień czony jest herbem cesarskim – dwugł owym orł em z dynastii Habsburgó w. Ogó lnie rzecz biorą c, gdziekolwiek nie spojrzysz, Habsburgowie są wszę dzie.
Od Bramy Bisagra mury miejskie cią gną się do Mostu ś w. Marcina.
Most ł ą czy miasto z zachodem, czyli z Gó rami Toledo, ską d przywieź li granit budowlany, wę giel, ż ywnoś ć i bydł o. A swoją nazwę zawdzię cza pobliskiej parafii ś w. Marcina. Po przejś ciu przez most Gł owa Brama zabierze Cię do najbardziej zaludnionej dzielnicy Toledo, Dzielnicy Ż ydowskiej.
Na podwyż szeniu moż na zobaczyć Koś ció ł ś w. Jana Kró ló w Katolickich.
Jest to klasztor, a swó j począ tek zawdzię cza decydują cej bitwie o tron kastylijski, któ rą wywalczyli Izabela i Ferdynand, zwani pó ź niej Kró lami Katolickimi. Na cześ ć takiego wydarzenia kró lowa Izabela postanawia wybudować klasztor, skł adają cy się ze ś wią tyni i panteonu.
Wnę trze katedry z ikonostasem:
Bardzo pię knie udekorowana prezbiterium:
Ale najwię kszą ś wią tynią w Toledo, a takż e w cał ym chrześ cijań skim ś wiecie, jest Katedra.
Historia powstania katedry jest legendarna, ponieważ jej budowa rozpoczę ł a się na cześ ć przeł omowego momentu w historii rekonkwisty, kiedy to chrześ cijanie zadali ostateczny miaż dż ą cy cios rzą dzą cym wó wczas wyspą Almohadom. W kronikach arabskich bitwa ta jest okreś lana jako „Nieszczę ś cie”, ale zwycię zcy, pod wodzą Alfonsa VIII, kł adą pierwszy kamień w 1221 r. i rozpoczynają budowę wspaniał ej katedry, któ ra zostanie ukoń czona dopiero za 500 lat.
Katedra jest oszał amiają ca ze wszystkich stron, a jeszcze bardziej oszał amiają ce jest to, ż e kompozycję architektoniczną katedry przypisuje się dwó m mistrzom, któ rych toż samoś ć jest nieznana! Zakł ada się , ż e mistrz nazywał się Martin i był Francuzem, a obecnoś ć stylu mudejar w architekturze katedry sugeruje, ż e zbudował ją czł owiek z Toledo, któ ry nazywał się Pedro Perez.
Najwyż sza czę ś ć katedry to stumetrowa wież a, wewną trz któ rej znajduje się gł ó wny dzwon. Drugą wież ę wień czy oś mioboczny bę ben z pię kną kopuł ą autorstwa Jorge Manuela (syna El Greco). A mię dzy wież ami znajduje się fasada z trzema portalami.
Ze wszystkimi portalami nie pasuje do obiektywu ż adnego aparatu, wię c moż esz sfotografować go pod ró ż nymi ką tami w czę ś ciach.
Moż e na gł ó wnej fasadzie portale wyglą dają mniej wię cej tak:
Poś rodku znajduje się portal przebaczenia, to znaczy przechodzą c przez niego, otrzymujesz odpust, któ ry przebacza wszystkie grzechy. Po prawej stronie znajduje się portal Są du, ponieważ tutaj widzimy obraz Są du Ostatecznego. A lewy portal reprezentuje Bramy Piekieł . To znaczy, otrzymawszy przebaczenie, koń czysz na strasznym są dzie, stamtą d do bram piekielnych, ale gdzie są bramy raju? Albo, a priori, wszyscy idą do piekł a, by spł oną ć w straszliwym ogniu? Tak, nie jestem zadowolony z takiej perspektywy.
Portal z lwami jest uważ any za najpię kniejszy, ponieważ został zbudowany przez flamandzkich rzemieś lnikó w, któ rzy byli uważ ani za najbardziej utalentowanych rzeź biarzy i architektó w w tamtych czasach.
Kompozycje wnę trza portalu wień czą Organy Cesarza.
Ogó lnie rzecz biorą c, wnę trze katedry wyglą da nie mniej imponują co niż na zewną trz:
Najpię kniejszym dzieł em sztuki jest gł ó wny ikonostas (Retablo) znajdują cy się w centrum katedry. Skł ada się z pię tnastu duż ych grup rzeź biarskich wyrzeź bionych z modrzewia i pomalowanych zł otem.
Ś wiatł o sł oneczne wpada do Katedry przez jasne okno (lucarne), delikatnie oś wietlają c wszystkie kompozycje rzeź biarskie, a co najważ niejsze, dolną czę ś ć ikonostasu z figurą Matki Boskiej.
A na szczycie niesamowicie pię knych witraż y:
I nie mniej niesamowite sufity:
A taZakrystia to najwię ksze muzeum w katedrze. Przestronną salę zakrystii wień czy sklepienie namalowane przez neapolitań skiego artystę Lucę Giordano (swoją sł awę zdobył dzię ki temu, ż e potrafił jednocześ nie pracować obiema rę kami i jednocześ nie malować ś ciany i sufity).
W centralnej czę ś ci sali znajduje się marmurowy oł tarz, nad któ rym wisi jedno z arcydzieł Zdejmowanie szat Chrystusa El Greco.
Kolejnym niesamowitym dzieł em jest tak zwany Chó r, do któ rego wejś cie jest chronione elegancką kratą :
Dolny rzą d siedzeń chó ru to dzieł o sztuki i pierwsze dzieł o Rodrigo Alemá na. Oparcia krzeseł wykonane są z orzecha wł oskiego i przedstawiają kroniki bitew.
Wewną trz wyją tkowego zespoł u Chó ró w znajduje się Oł tarz Prima i marmurowa figura „Biał ej Madonny” z XIV wieku.
Hiszpanie, podobnie jak Wł osi, mają wł asne niezliczone skarby. I są ukryte w tych samych skarbcach katedr. Katedra w Toledo nie był a wyją tkiem.
Skarby katedralne
Najwspanialszym dzieł em metalu szlachetnego w ś wiecie chrześ cijań skim jest cudownapiramida uż ywana w dniu wielkiej procesji religijnej.
W mał ej gablocie po lewej stronie - Korony cesarskie:
Kolejnym arcydzieł em są wspaniał e tomy Bibliiz komentarzami St. Louis. Strony pergaminowe każ dego tomu ozdobione są okoł o trzema tysią cami miniatur.
Nie da się opisać i pokazać wszystkich skarbó w przechowywanych w tym muzeum, ale wszystkie reprezentują nie tylko wartoś ć artystyczną , ale takż e historyczną .
Jeś li kiedykolwiek odwiedzisz Toledo, nie przegap tej wspaniał ej katedry.
Kolejny monumentalny budynek wznosi się na wzgó rzu, dominują c nad pozostał ymi domami. To jest Kró lewski Alkazar.
Ale, ku naszemu wielkiemu ubolewaniu, nie dotarliś my do pał acu, chociaż mieszczą się w nim nie mniej wyją tkowe muzea i skarbce.
No có ż , idziemy na spacer po starych ulicach miasta, tutaj rzeczywiś cie czas jakby się zatrzymał i zatrzymał w ś redniowieczu.
Sklepy są wszę dzie, gdzie, tak jak wiele wiekó w temu, mieszczanie kupowali proste jedzenie - ser i chleb:
I wiele warsztató w rzemieś lniczych, w któ rych moż na zobaczyć , a nawet kupić wyją tkowe rzeczy wykonane z metalu, drewna i porcelany:
Obserwowanie pracy mistrza jest bardzo interesują ce, tworzy, a wkró tce ze zwykł ego talerza wyjdzie pię kny produkt.
I oczywiś cie przyjrzyjmy się zbroi rycerza i amunicji, gdzie bez niej mó j towarzysz turystyczny nie interesuje się pł ytami. Ale szable i muszkiety – tak!
I rycerze!
Ogó lnie rzecz biorą c, moi drodzy czytelnicy, każ dy powinien ujawnić swó j sekret Toledo, gubią c się w labiryncie jego ulic i widzą c magiczny urok wieczornego zmierzchu. Lub na odwró t, o ś wicie obserwuj wschó d sł oń ca, zł ocą c jego nie do zdobycia granitowe ś ciany.
