Стокгольм. Радость от долгожданной встречи не могла быть измеренной никакими джоулями и канделами. Она просто выплескивала через край, как неосторожно пригубленное разливное пиво из широкого бокала на мужественную грудь. Хотелось снова любить, петь, плясать и разбрасываться сочными четверостишьями по поводу всего увиденного.
В начале путешествия погода хмурила брови не хуже опытного сторожа гаражного кооператива, которому не предъявили пропуск. Но уже чуть позже она ласкала меня своими солнечными лучами, покровительственно разогревая колющий щеки минус.
Выбор средства перемещения был произведен прямо на месте. Знакомый шведский сотрудник был положен на лопатки проверенным в детстве вопросом: Тебе что, жалко, что ли?
И вот на шведском монстре с цепной передачею, литыми спицами и тонированными катафотами я врезался зубилом в вязкую шведскую атмосферу.
Большая-маленькая столица Швеции умудряется одновременно поражать масштабом и быть осмотренной за пару дней. Компактность расположения достопримечательностей позволят производить допрос билетеров на входе в музеи по 5 штук на день, перемещаясь всего лишь пешком. Конечно, если есть велик, то просто супер, но в молодости мне хватало и простых сухожилий.
Карта-проспект, которую я очень удачно сообразил в Кристианстаде, звалась 87 музеев в Стокгольме. Заявка на уровень культуры была представленна уже в одном названии. За моими широкими плечами, конечно же, есть опыт осмотра практически всего Стокгольма в бесплатном режиме и посещение музея Вааса. Но от покорения музейного фонда Стокгольма это также далеко как количество лошадиных сил в самой лошади по сравнению с МакЛареном Дэвида Кулхарда.
Обычная схема – купить карточку Стокгольма и посещать музеи до потери сознания и способности реагировать на внешние раздражители здесь не проходила. В наличие было всего несколько часов. Достаточно, чтобы оставить свой след в 2-х, максимум в 3-х музейных фондах. В интернете умные люди доходчиво написали, что для посещения Стокгольмского Городского музея и Стокгольмского музея Средневековья нужен был один и тот же билет. Стоил он 100 крон, да и действителен был в течение года. То, что нужно.
В центральную часть города я въехал, счастливо взмахивая свободной от управления великом рукой знакомым домам и улицам, которые своими изгибами и формами будоражили в душе забытые воспоминания. Картинка со стороны, наверное, была умиляющая для шведов и слегка раздражающая для представителей нашей Родины.
Первая остановка была в музее Средневековья, который подготовил меня к логическому продолжению об истории города уже в Городском музее.
Стокгольмский Музей Средневековья
Этот музей умудрялся оставаться все эти годы для меня незаметным. Сколько раз я проходил над ним или около него, но и в мыслях не было разглядеть там музей. Если подойти к зданию Оперы и от нее перекинуть свой взор на Королевский дворец, то опустившись чуть ниже горизонта вы и увидите музей. Если мои координаты существенно отличаются от привычного формата с градусами, минутами и секундами на экране GPS, то сориентируйтесь на сайте музея.
Куда смотрели шведские власти? Но велосипед на спуске к музею мне пришлось нести на руках, так как покатых поверхностей не было и в помине. А инвалидные коляски, тоже на руках носить нужно будет? Или может там, где лифт замаскирован был?
Вообщем, в музей я вступил с партнером подмышкой. Определив его не далеко от входа, мне не терпелось приняться за познавание средневекового рубежа в судьбе несравненного Стокгольма.
100 крон за билет, 20 за аудиогид и добро пожаловать. Билет кстати годовой, с ним еще и в городской музей нужно заскачить. Там как бы продолжение, но более современного периода.
Аудиогид был для меня нового типа. Наушники, провод и маленький лазерный карандаш с колесиком для громкости. По музею расположены черненькие пиктограммы с изображением уха, которые необходимо бесстрастно поражать своим лазерным лучом. В награду всезнающая дева расскажет вам историю или две из быта древних шведов.
Оговорюсь, что без аудиогида обход будет не таким впечатляющим. Шведский язык здесь преодбладает, да и сколько времени у вас уйдет на лицезрение всадника в доспехах без соотвествующего саундтрэка. А так вам расскажут че-почем, зачем и кому это было выгодно и насколько веселее жилось всадником в отличие от пешего наемника с фляжкой на перевес.
В каждом углу внушительного периметра представлена картина из настоящего быта тех времен.
Церков, тюрьма, рыночная площадь, рыбацкая деревушка, крепостная стена, лавка сапожника и сопутствующие им материалы. Посреди площади стоит столб с безжизненно повисшими на них кандалами. Кандалы можно оживить, примеряя их на свои запястья и лодыжки.
Для пущей реальности в ход пущены человекоподобные манекены. Отмечу, что манекены выполнены очень добротно и при определенном освещении могут составить более-менее оживленную компанию.
Рыбацкая деревня представлена двумя избушками с кропотливой мелочностью и дополнена компьютерной проекцией входа в средневековый Стокгольм. Проекция живая и в течение 10 минут успевает проснуться, умыться дождем и снова погрузиться в ночную пучину.
Рядом же покоятся останки 40-ка метровой шхуны, которую смогли отрыть из-под земли, хотя собирались отрыть метрополитен.
Судьба корабля (что уже как-то не удивляет после Вассы) была трагична с самого спуска. Плавать он смог только в стиле топорика. Уже современники пришли к выводу, что во всем виновато не лучшее качество деревянного материала.
Час с аудиогидом пролетел незаметно. А так как одному в игровой комнате, которая предназначена в основном для детей, делать нечего, пришлось брести на выход. Экскурсия с гидом, которая должна была состояться в 13.00 на шведском языке, вряд ли бы донесла до меня хоть одно знакомое слово.
Стокгольмский Городской музей
Этот музей находится на противоположной от музея Средневековья стороне Гамла Стана. Вернее Гамла Стан находится как бы между ними.
Возле Городского музея зачем-то построили еще развязку метро с названием Slussen. Так что поток пассажиров даст вам понять, что история города хранится где-то рядом.
В музей я прошел с налету, взмахнув выданным мне в музее Средневековья билетом и дружественным подмигиванием. Молодой человек выдал мне зеленую наклеечку и пожелал приятного просмотра.
Просмотр начинался практически с порога. Привычные нам рамки музейного комплекса здесь слегка расширены и перевернуты по диагонали. Вот выставка, вот раздевалка, а кафе что тут делает. Нет привычного рубежа и похода к снарядам. Все в повседневной обстановке.
Музей носит вполне современный характер. Ярко, наглядно, разнопланово. Возможно, не все представляет такой интерес для меня, как чужеземца, но кое-какие моменты вполне носят интернациональный интерес.
На 3-х этажах представлено поэтапное развитие маленького торгового городка в сегодняшний мегаполис. Я не заметил доскональной хронологии, да и выставки носят вполне независимый характер.
В залах много макетов, живых телевизоров, миниатюрных экспозиций и целых комнат переделанных в кусочек реального мира.
Удивила скрупулезность в описании бытовой жизни в 17 веке. Тут вам и макет прародителя био-туалета (зрелище не для слабонервных), пищевой рацион тех времен и занятия в свободное время. Одним из самых веселых было кувыркание с партнером. В уголку зала, есть экранчик со шторками, на котором пара занимается любовью. Честно говоря, полное погружение в жизнь 17 века. Сколько всего поменялась за 400 лет в манере ведения постельного троеборья.
Вот так, кругля этаж за этажом, Стокгольм открывает маленькие кусочки своей истории. Аудиогидов на входе я не заметил, поэтому побродив чуть меньше часа, решил встретиться со свежим воздухом.
Кстати тут, как и в любом музее Стокгольма, довольно оживленное кафе (такое ощущение, что в кафе людей побольше будет) и неплохая комната для детских игр. Есть даже, где оставить и с кем совсем маленького ребенка. Только предварительно обучите детей английскому, иначе могут расстроиться почувствовав языковой барьер.
Здесь же можно включиться в бесплатную сетку WiFi. Процедура слегка усложненная. Возле входа есть кабинет, куда нужно вломиться с широко расрытым паспартом или другим документом. Записав ваши позывные дама распечатает вам ваш личный пароль, который даст вам доступ к всемирной паутине.
Добавлю, что чисто для меня Музей Средневековья был поярче.
Выбравшись из второго музея, я понял, что культурный фонд моего сознания заполнен и занимает уже места немножко больше, чем ему было отведено. Так что посещение очередного заведения будет бесполезным, учитывая, что излишки информации будут просто высыпаться на пол, как монеты из переполненного мешка жадновастенького Леприкона.
Кавалерийским наскоком я забежал в Королевский Дворец, музей Нобеля и музей Истории. Так сказать зафиксировать в своем сознании их местоположение, понюхать пороху и решить их будущую судьбу на предмет посещения.
Собрав жменю брошюрок, я понял, что больше жизни хочу побывать в Музее Истории и Музее Естествознания. А вот чтобы наведаться в Юнибакен, Скансен и к Тому с Титсом, то желательно иметь при себе детей.
В музей Нобеля, наверное, не пойду. Это скорее для студентов, чтобы было, чем потом перед дамами козырять. Нобель, то – фамилия знакомая всем! (Помню, как одни малый жеманно рисовался перед подружкой, что, мол, в Колизее был, и все такое, а она безразлично зевая в широкую пятерню, отвечала, что про Египет ей не очень то и интересно).
В Стокгольме довольно таки лояльная политика относительно входных билетов. То, что дети до 18-19 лет бесплатно пускаются пачками практически везде – это одно, другое, что почти у каждого музея есть день в неделе, когда посетить его можно бесплатно. Не раз в месяц, как везде, а раз в неделю. В принципе, если задержаться в Стокгольме на недельку, то основной фонд можно осилить и бесплатно.
Есть и еще одна приятная особенность. В большинстве музеев раз, а то и два раза в день проводятся экскурсии с гидом. Если вам посчастливиться оказаться там в назначенный час, то за гида доплачивать не нужно. Гиды самоутверждаются на вашем фоне в основном на шведском и английском. А чтобы вам понятно было, что конкретно известно гиду о данном объекте, можно прослушать схожий пассаж, но уже на русском. И опять же совершенно бесплатно. Правда на русском щебечут в основном в летний период и по праздникам.
Проверьте расписание на сайте njtravels. se. Там у них карта с объектами и расписанием экскурсий.
Кстати себе я сделал еще одну зарубку на память – обязательно посетить музейный комплекс, спрятавшийся за телевизионной башней. Наверное, самая близкая обойма музеев невдалеке от порта. Там находится Музей Науки и Технологий, Музей Полиции, Этнографический музей и два бесплатных Морской и Спортивный музей. Вот там можно развернуться, не тратя время на перемещения. 2 музея, булка с чаем, еще два, в туалет и в спортивный комплекс еще успеешь забежать.
Так что на этот раз Стокгольм оставил в душе след не только эмоционально-восторженный, но и документально-познавательный. А эти 2 следа вместе заставляют меня подписываться под любым лестным словом, оброненным в сторону столицы Скандинавской империи культурной Мекки Балтийского водорозлива.
Sztokholm. Radoś ci z dł ugo oczekiwanego spotkania nie dał o się zmierzyć ż adnymi dż ulami i kandelami. Po prostu ochlapał a się krawę dzią , jak niechcą cy ł yk piwa beczkowego z szerokiej szklanki na mę skiej piersi. Chciał am znó w kochać , ś piewać , tań czyć i rozrzucać soczyste czterowiersze o wszystkim, co widział am.
Na począ tku podró ż y pogoda nie krzywił a się gorzej niż doś wiadczony straż nik spó ł dzielni garaż owej, któ remu nie pokazano przepustki. Ale trochę pó ź niej pieś cił a mnie promieniami sł oń ca, protekcjonalnie rozgrzewają c przeszywają cy minus na moich policzkach.
Wybó r ś rodka lokomocji dokonywany był na miejscu. Znajomy szwedzki pracownik został postawiony na ł opatkach testowanym w dzieciń stwie pytaniem: Przepraszam, czy co?
A teraz, na szwedzkim potworze z napę dem ł ań cuchowym, odlewanymi szprychami i przyciemnionymi reflektorami, wjechał em dł utem w lepką szwedzką atmosferę.
Wielka, mał a stolica Szwecji imponuje skalą i jest odkrywana w kilka dni w tym samym czasie. Kompaktowa lokalizacja atrakcji pozwoli na przesł uchanie konduktoró w przy wejś ciach do muzeó w po 5 sztuk dziennie, poruszają cych się wył ą cznie pieszo. Oczywiś cie, jak jest duż y, to po prostu super, ale w mł odoś ci wystarczył y mi proste ś cię gna.
Mapa alej, któ rą bardzo dobrze wymyś lił em w Kristianstad, nazywał a się.87 muzeó w w Sztokholmie. Wniosek o poziom kultury został zł oż ony już w jednym tytule. Za moimi szerokimi ramionami kryje się oczywiś cie doś wiadczenie zwiedzania prawie cał ego Sztokholmu za darmo i zwiedzania Muzeum Vaasa. Ale to jest tak dalekie od zdobycia funduszu muzealnego w Sztokholmie, jak iloś ć koni mechanicznych w samym koniu w poró wnaniu z McLarenem Davida Coulharda.
Zwykł y schemat - kupowanie karty sztokholmskiej i odwiedzanie muzeó w do momentu utraty przytomnoś ci i umieję tnoś ci reagowania na bodź ce zewnę trzne tutaj nie dział ał . Został o tylko kilka godzin. Wystarczy, aby zostawić swó j ś lad w 2, maksymalnie 3 funduszach muzealnych. W Internecie mą drzy ludzie klarownie napisali, ż e ten sam bilet jest potrzebny, aby odwiedzić Sztokholmskie Muzeum Miejskie i Sztokholmskie Muzeum Ś redniowiecza. Kosztował.100 koron i był waż ny przez rok. Dokł adnie to, co jest potrzebne.
Wjechał em do centralnej czę ś ci miasta, radoś nie machają c wolną rę ką od kontroli do znajomych domó w i ulic, któ re swoimi krzywymi i kształ tami budził y w mojej duszy zapomniane wspomnienia. Obraz z boku był chyba wzruszają cy dla Szwedó w i nieco irytują cy dla przedstawicieli naszej Ojczyzny.
Pierwszy przystanek był w Muzeum Ś redniowiecza, któ re przygotował o mnie do logicznej kontynuacji historii miasta już w Muzeum Miejskim.
Muzeum Ś redniowiecza w Sztokholmie
To muzeum przez te wszystkie lata pozostawał o dla mnie niewidoczne. Ile razy przechodził em nad nim lub w jego pobliż u, ale nawet nie myś lał em, aby zobaczyć tam muzeum. Jeś li zbliż ysz się do Opery i z niej spojrzysz na Pał ac Kró lewski, to schodzą c tuż za horyzont, zobaczysz muzeum. Jeś li moje wspó ł rzę dne znacznie ró ż nią się od zwykł ego formatu ze stopniami, minutami i sekundami na ekranie GPS, zorientuj się na stronie internetowej muzeum.
Gdzie szukał y szwedzkie wł adze? Ale schodzą c do muzeum musiał em nosić rower w ramionach, ponieważ nie był o widać pochył ej powierzchni. Czy wó zki inwalidzkie ró wnież bę dą musiał y być noszone pod rę ką ? A moż e gdzie ukryto windę?
Generalnie wszedł em do muzeum z partnerem pod pachą.
Zidentyfikowawszy go niedaleko wejś cia, z niecierpliwoś cią czekał em na poznanie ś redniowiecznej granicy losó w niezró wnanego Sztokholmu.
100 CZK za bilet, 20 za audioprzewodnik i powitanie. Nawiasem mó wią c, bilet jest roczny i trzeba z nim ró wnież wpaś ć do muzeum miejskiego. Tam jakby kontynuacja, ale z bardziej wspó ł czesnego okresu.
Audioprzewodnik był dla mnie nowym typem. Sł uchawki, przewó d i mał y oł ó wek laserowy z pokrę tł em gł oś noś ci. Wokó ł muzeum znajdują się mał e czarne piktogramy przedstawiają ce ucho, w któ re należ y beznamię tnie uderzać wią zką lasera. W nagrodę wszechwiedzą ca dziewica opowie ci historię lub dwie z ż ycia staroż ytnych Szwedó w.
Zastrzegam sobie, ż e bez audioprzewodnika objazd nie bę dzie tak imponują cy. Dominuje tu ję zyk szwedzki i ile czasu zajmie zobaczenie jeź dź ca w zbroi bez odpowiedniej ś cież ki dź wię kowej.
A wię c powiedzą Ci, na ile, dlaczego i komu się to przydał o io ile fajniej był o dla jeź dź ca, w przeciwień stwie do pieszego najemnika z nadwagą kolby.
W każ dym zaką tku imponują cego obwodu znajduje się obraz z prawdziwego ż ycia tamtych czasó w.
Koś cioł y, wię zienie, rynek, wioska rybacka, mur obronny, szewc i materiał y z tym zwią zane. Na ś rodku placu stoi filar, na któ rym bezwł adnie wiszą kajdany. Kajdany moż na oż ywić , przymierzają c je na nadgarstkach i kostkach.
Dla wię kszej rzeczywistoś ci uż ywane są manekiny humanoidalne. Zaznaczam, ż e manekiny są wykonane bardzo solidnie iw okreś lonych warunkach oś wietleniowych mogą stanowić mniej lub bardziej ż ywe towarzystwo.
Wioska rybacka jest reprezentowana przez dwie chaty z drobiazgową mał oś cią i uzupeł nione komputerową projekcją wejś cia do ś redniowiecznego Sztokholmu.
Projekcja jest ż ywa iw cią gu 10 minut udaje jej się obudzić , obmyć deszczem i ponownie zanurzyć się w otchł ani nocy.
W pobliż u znajdują się szczą tki 40-metrowego szkunera, któ re udał o im się wykopać z ziemi, chociaż zamierzali odkopać metro.
Los statku (co jakoś nie dziwi po Vassie) był tragiczny od samego zejś cia. Potrafił pł ywać tylko w stylu toporka. Już wspó ł cześ ni doszli do wniosku, ż e nie wszystko jest winne najlepszej jakoś ci materiał u drewnianego.
Minę ł a godzina z audioprzewodnikiem. A ż e nie ma co robić samemu w sali zabaw, któ ra jest gł ó wnie dla dzieci, musiał am brną ć do wyjś cia. Wycieczka z przewodnikiem, któ ra miał a odbyć się o godzinie 13.00 po szwedzku, nie przekazał aby mi nawet jednego znajomego sł owa.
Muzeum Miejskie w Sztokholmie
To muzeum znajduje się po przeciwnej stronie Muzeum Ś redniowiecza Gamla Stan. A raczej Gamla Stan jest niejako mię dzy nimi.
Z jakiegoś powodu w pobliż u Muzeum Miejskiego powstał o kolejne skrzyż owanie metra o nazwie Slussen. Tak wię c przepł yw pasaż eró w da ci znać , ż e historia miasta jest przechowywana gdzieś w pobliż u.
Wszedł em do muzeum w locie, machają c biletem wystawionym mi w Muzeum Ś redniowiecza i przyjacielskim mrugnię ciem. Mł ody czł owiek dał mi zieloną naklejkę i ż yczył mił ego oglą dania.
Oglą danie rozpoczę ł o się prawie od progu. Zwykł e ramy kompleksu muzealnego są tutaj lekko poszerzone i obró cone po przeką tnej. Tu jest wystawa, tu szatnia i co tu robi kawiarnia. Nie ma zwykł ej granicy i kampanii na pociski. Wszystko w codziennej oprawie.
Muzeum jest doś ć nowoczesne. Jasne, jasne, wszechstronne. Być moż e nie wszystko interesuje mnie jako obcokrajowca, ale niektó re momenty są cał kiem interesują ce na arenie mię dzynarodowej.
Na 3 kondygnacjach przedstawiono stopniowy rozwó j mał ego miasteczka handlowego w dzisiejszą metropolię.
Nie zauważ ył em dokł adnej chronologii, a wystawy są doś ć niezależ ne.
W salach jest mnó stwo ukł adó w, telewizji na ż ywo, miniaturowych ekspozycji i cał ych pomieszczeń przekształ conych w kawał ek ś wiata rzeczywistego.
Zaskoczył a mnie skrupulatnoś ć opisu ż ycia codziennego w XVII wieku. Oto model protoplasta biotoalety (spektakl nie dla osó b o sł abym sercu), diety tamtych czasó w i aktywnoś ci w czasie wolnym. Jedną z najprzyjemniejszych zabaw był o salto z partnerem. W rogu przedpokoju znajduje się parawan z zasł onami, na któ rym para się kocha. Szczerze mó wią c, cał kowite zanurzenie się w ż yciu XVII wieku. Ile zmienił o się w cią gu 400 lat w sposobie prowadzenia triathlonu ł ó ż kowego.
Tak wię c, zaokrą glają c pię tro po pię trze, Sztokholm odsł ania mał e fragmenty swojej historii. Nie zauważ ył em audioprzewodnikó w przy wejś ciu, wię c po niespeł na godzinnej tuł aczce postanowił em spotkać się na ś wież ym powietrzu.
Nawiasem mó wią c, tutaj, jak w każ dym muzeum w Sztokholmie, jest doś ć ż ywa kawiarnia (wydaje się , ż e w kawiarni bę dzie wię cej osó b) i dobra sala do zabaw dla dzieci. Jest nawet miejsce do wyjazdu iz któ rym bardzo mał e dziecko. Po prostu naucz dzieci angielskiego wcześ niej, w przeciwnym razie mogą się zdenerwować , gdy poczują barierę ję zykową.
Tutaj moż esz doł ą czyć do darmowej sieci WiFi. Procedura jest nieco skomplikowana. Przy wejś ciu znajduje się biuro, do któ rego trzeba się wł amać z szeroko otwartym passe-partout lub innym dokumentem. Po spisaniu twoich znakó w wywoł awczych, pani wydrukuje twoje osobiste hasł o, któ re da ci dostę p do sieci WWW.
Dodam, ż e czysto dla mnie Muzeum Ś redniowiecza był o jaś niejsze.
Wychodzą c z drugiego muzeum zdał em sobie sprawę , ż e kulturalny fundusz mojej ś wiadomoś ci jest peł ny i zajmuje trochę wię cej miejsca niż był o przydzielone.
Wię c odwiedzenie kolejnego lokalu bę dzie bezuż yteczne, biorą c pod uwagę , ż e nadwyż ka informacji po prostu wyleje się na podł ogę , jak monety z przepeł nionej torby chciwego Leprechauna.
Z szarż ą kawalerii wpadł em na Pał ac Kró lewski, Muzeum Nobla i Muzeum Historii. Ż e tak powiem, ustal ich lokalizację w umyś le, pową chaj proch i zdecyduj o ich przyszł ym losie na wizytę.
Po zebraniu wielu broszur zdał em sobie sprawę , ż e bardziej niż moje ż ycie chcę odwiedzić Muzeum Historyczne i Muzeum Historii Naturalnej. Aby jednak odwiedzić Junibacken, Skansen i Tomka i Cycki, warto mieć ze sobą dzieci.
Prawdopodobnie nie pó jdę do Muzeum Nobla. To jest bardziej dla studentó w niż przebijanie się przed paniami. Nobel wię c - nazwa jest znana wszystkim!
(Pamię tam, jak jeden mał y nieś miał y pozował przed dziewczyną , ż e podobno jest w Koloseum i tak dalej, a ona oboję tnie ziewnę ł a w szeroką pią tkę i odpowiedział a, ż e nie bardzo interesuje ją Egipt).
Sztokholm ma doś ć lojalną politykę dotyczą cą biletó w wstę pu. Fakt, ż e dzieci w wieku poniż ej 18-19 lat są w paczkach za darmo prawie wszę dzie, to jedno, a drugie, ż e prawie każ de muzeum ma dzień w tygodniu, w któ rym moż na je zwiedzać za darmo. Nie raz w miesią cu, jak wszę dzie, ale raz w tygodniu. W zasadzie, jeś li zostaniesz w Sztokholmie przez tydzień , to gł ó wny fundusz moż na opanować za darmo.
Jest jeszcze jedna fajna funkcja. Wię kszoś ć muzeó w organizuje wycieczki z przewodnikiem raz lub dwa razy dziennie. Jeś li masz szczę ś cie, ż e jesteś na miejscu w wyznaczonym czasie, nie musisz pł acić dodatkowo za przewodnika. Przewodnicy prezentują się na Twoim tle gł ó wnie w ję zyku szwedzkim i angielskim.
A te dwa utwory razem sprawiają , ż e podpisuję się pod każ dym pochlebnym sł owem zrzuconym w kierunku stolicy Imperium Skandynawskiego, kulturalnej Mekki Baltic Weir.
