Прежде мы несколько раз ездили в элитный санаторий в Белоруссии. В комплекс лечения там входила талассотерапия, грязь привозили из Саки. В этом году мы решили поехать на родину грязей и не пожалели.
Санаторий Полтава-Крым расположен на узком перешейке между морем и соленым озером. Он состоит из большого лечебного корпуса, примыкающих к нему больших спальных корпусов (номера «стандарт» и «комфорт») и отдельно стоящих небольших спальных корпусов и флигелей (номера «люкс» и «полу-люкс»), а также столовой с клубом и административного корпуса.
Купив путевку с лечением нужно выбрать одну из предлагаемых программ лечения (опорно-двигательный аппарат, гинекология, урология, и т. д. ). Количество включенных в программу процедур зависит от продолжительности путевки. У нас были путевки на 14 дней, по ним полагалось по 6 процедур 7 видов (грязь, ванна, душ, массаж, механотерапия, физиотерапия и ингаляция). Кроме того, можно, за дополнительные деньги, брать дополнительные процедуры. Можно увеличить количество уже назначенных процедур или расширить их ассортимент (есть соляная комната, подводный душ-массаж, душ Шарко, косметические процедуры, сауна («термотерапия») и т. д. ).
Главное, ради чего едут в Саки это, естественно, грязи! Их добывают из озера в 150 метрах от санатория и не жалеют. Если в Белоруссии грязь намазывали на спину тонким слоем, а, скажем, за стопы надо было платить отдельно, то здесь грязь наливают на специальный стол из толстенной трубы слоем не менее 5 см, в эту грязь ложишься, тебя всего обмазывают грязью, заворачивают в несколько слоёв (калька, простыня, одеяло) и так лежишь. Не только приятно, но и очень эффективно.
Так же несомненным плюсом санатория является то, что занятия по механотерапии в тренажерном зале проводят опытные инструктора-реабилитологи способные каждому подобрать нужный комплекс упражнений и правильную нагрузку.
К сожалению, плавательный бассейн очень маленький, поплавать в нем негде. И нет гидромассажных приспособлений. Приходится просто стоять и киснуть. Но, зато, вода – минеральная. Вообще во всем санатории горячая вода – минеральная, из собственной скважины, пить её не рекомендуется. А холодная – обычная, из городского водопровода, хорошего качества, можно пить без кипячения. В ваннах и душах, для получения комфортной температуры, эти воды смешивают, а бассейн заполняют 100% минеральной водой, просто дают ей остыть.
Мы жили в номере «комфорт» SV площадью 17 кв. м, я бы его оценил в 3*. Мебель, сантехника и оборудование (холодильник, телевизор, минисейф) новые, в хорошем состоянии, матрасы со связанными пружинами, на полу ковролин. Недостаток номеров, выходящих в сторону моря (SV) – очень узкий балкон, на нём можно только стоять. В номерах с противоположной стороны (GV) балконы пошире, но балконной мебели на них тоже не было видно.
В номера других категорий мы не заходили. Судя по информации на сайте санатория, номера «стандарт» отличаются только более старой мебель и пр. (не уверен, есть ли там сейф), а люксовые номера обставлены и оборудованы богаче и разнообразнее. Сайт booking. com оценивает санаторий Полтава-Крым в 4.5*, видимо, это с учетом люксовых номеров.
Питание 3-разовое, организовано по типу шведского стола. По разнообразию блюд я бы оценил его в базовые 4*, а по качеству это явно не Турция, до сих пор чувствуется наследие советского больничного питания, хотя явно несъедобных блюд при нас не было. Всегда было 3-6 видов овощных нарезок (капуста, морковь, картофель, свекла, яблоки, тыква, репа, морская капуста, сырые и вареные, в разных сочетаниях), 3 вида горячего (пельмени или варёная колбаса, мясо, рыба, курица, как кусочками, так и в виде котлет, что странно, когда лоток кончался, на его место приносили другой, но не всегда с тем же блюдом), хлеб (белый, черный, серый) и какие-нибудь булочки. На завтрак к этому добавляли нарезку колбасы и сыра, омлет, молочные каши и оладьи/блинчики, на обед – 3-4 вида супа, какие-нибудь пирожки или пампушки с салом и фрукты (мандарины или яблоки), а на ужин – творожную запеканку (иногда просто творог, иногда с макаронами или рисом) или вареники с творогом и простоквашу, ряженку или йогурт. Всегда был чай в пакетиках (зеленый и черный), на завтрак и ужин работали кофемашины (8 видов кофе + горячий шоколад), на обед давали компот, яблочный сок и каркаде, на ужин – кисель. Обитателей люксовых номеров кормили в другой столовой, как и чем – не знаю.
За 2 недели в клубе провели 3 концерта (нам понравились все исполнители кроме одной скрипачки – слишком явная фанера), несколько фильмов (названия нас не воодушевили) и несколько вечеров караоке (не наш жанр), всё бесплатно. Говорят, что концертов должно было быть 4 (по 2 в неделю), но наложились праздники. Кроме того, какие-то культурные мероприятия проводили в кафе на территории санатория, мы туда не ходили и, возможно, зря, отзывы по некоторым из них были хорошие. В столовой была организована встреча нового года с угощением и культурной программой (4500 с человека), туда ни мы, ни наши знакомые не ходили, предпочли отметить в тесном кругу.
Собираясь в этот санаторий стоит учесть, что при уличной температуре ниже +5 гр. С в коридорах лечебного корпуса и в столовой становится прохладно, в футболке не походишь.
Еще с советских времен повелось, что в санатории Крыма, по крайней мере в теплое время года, едут для того, что бы позагорать. Но, отправляясь на грязевой курорт, надо помнить, что после грязи в течение дня нельзя принимать никаких водных процедур, в том числе, нельзя купаться в море!
Территория санатория прекрасно озеленена, есть мини-прудики с золотыми рыбками, садовый лабиринт. Этакое сочетание Ботанического сада в миниатюре, английского мини-парка и японского садика. Между деревьями стоит несколько беседок, вероятно, летом в них можно неплохо посидеть.
НЕДОСТАТКИ
Существенный минус санатория Полтава-Крым, по сравнению с Белоруссией, то, что здесь по воскресеньям никакие процедуры не отпускаются, а по субботам отпускают только грязи и ванны. И лечащие врачи по выходным не работают, так что если приехать в пятницу вечером, то до понедельника никакого лечения (кроме 1 жемчужной ванны, что не серьезно) не назначат. В Белоруссии врачи работали посменно и, если приехать в выходной, то лечащим врачом назначали того, кто в этот день работал. И процедуры отпускали 7 дней в неделю, исключением было только 1 января. Кроме того, система контрольного часа, принятая в этом санатории (8:00-8:00, первое питание завтрак, последнее – ужин) очень неудобная. В Белоруссии check-in был 13:00 (попадаешь на обед, к врачу и на составление графика процедур), а check-out – 10:00 (успеваешь позавтракать), такой порядок соответствует общепринятому в мировом гостиничном бизнесе и намного удобнее.
Как я уже писал, основное достоинство этого санатория – грязь. К сожалению, в душевой кабине, где эту грязь с себя смываешь, нет зеркала, приходится выходить в кабину для раздевания, смотреть, где не смыл, а потом опять идти в душ. Объясняют тем, что на зеркала оседают соли, но мне кажется, дело в том, что обычные зеркала от влаги быстро портятся. Видимо, в Крыму ещё не знают, что есть более дорогие влагостойкие зеркала.
У санатория Полтава-Крым есть свой пляж, оборудованный навесами и лежаками. Но люди, лечащиеся в нем 2 раза в год, рассказали, что загорать им приходилось лежа на каких-нибудь подстилках на солнцепеке. Дело в том, что этот пляж популярен не только у обитателей соседних пансионатов и гостиниц, но и жителей города Саки. Они с утра занимают все места и людям, пришедшим на пляж между процедурами или после них, приткнуться негде. Понятно, что по российским законам администрация санатория не имеет права не пускать на береговую линию всех желающих. Но она имеет право не позволять посторонним пользоваться имуществом санатория (топчаны, навесы, зонтики). Почему этого не делают – совершенно не понятно. Может, экономят на охранниках? Или не знают, что подобные схемы прекрасно работают во многих 5-звездных отелях в Европе (там все пляжи муниципальные и никто не имеет права закрыть на них доступ, но если отель ставит свои лежаки, то посторонних на них либо вообще не пускают, либо пускают за деньги)?
Wcześ niej kilka razy chodziliś my do elitarnego sanatorium na Biał orusi. Tam kompleks leczenia obejmował talasoterapię , borowinę przywieziono z Saki. W tym roku postanowiliś my pojechać do ojczyzny bł ota i nie ż ał owaliś my.
Sanatorium Poł tawa-Krym poł oż one jest na wą skim przesmyku mię dzy morzem a sł onym jeziorem. Skł ada się z duż ego budynku medycznego, do któ rego przylegają duż e budynki wieloosobowe (pokoje standardowe i komfortowe) oraz oddzielne mał e budynki wieloosobowe i gospodarcze (pokoje luksusowe i junior suite), a takż e jadalnia z budynkiem klubowo-administracyjnym.
Kupują c voucher z leczeniem należ y wybrać jeden z proponowanych programó w leczenia (narzą du ruchu, ginekologii, urologii itp. ). Iloś ć zabiegó w obję tych programem uzależ niona jest od dł ugoś ci pobytu. Mieliś my vouchery na 14 dni, miał y na 6 zabiegó w 7 rodzajó w (borowina, ką piel, prysznic, masaż , mechanoterapia, fizjoterapia i inhalacje). Ponadto moż esz za dodatkowe pienią dze wykonać dodatkowe procedury. Istnieje moż liwoś ć zwię kszenia liczby przepisanych już zabiegó w lub poszerzenia ich zakresu (dostę pna jest sala solna, podwodny prysznic z masaż em, prysznic Charcota, zabiegi kosmetyczne, sauna („termoterapia”) itp. ).
Gł ó wnym powodem, dla któ rego ludzie chodzą do Saki, jest oczywiś cie bł oto! Wydobywane są z jeziora 150 metró w od sanatorium i nie są oszczę dzane. Jeś li na Biał orusi bł oto posmarowano cienką warstwą na plecach i powiedzmy, ż e trzeba był o osobno zapł acić za stopy, to tutaj bł oto wylewa się na specjalny stó ł z grubej rury o warstwie co najmniej 5 cm , kł adziesz się w tym bł ocie, jesteś po prostu umazany bł otem, owinię ty w kilka warstw (kalka, prześ cieradł o, koc) i tak leż ysz. Nie tylko przyjemny, ale też bardzo skuteczny.
Niewą tpliwym atutem sanatorium jest ró wnież to, ż e zaję cia mechanoterapii na sił owni prowadzą doś wiadczeni instruktorzy-rehabilitolodzy, któ rzy potrafią dobrać dla każ dego odpowiedni zestaw ć wiczeń i odpowiednie obcią ż enie.
Niestety basen jest bardzo mał y i nie ma w nim gdzie się ką pać . I nie ma jacuzzi. Musisz tylko stać i kwaś no. Ale z drugiej strony woda jest mineralna. Na ogó ł w cał ym sanatorium gorą ca woda jest mineralna, z wł asnej studni nie zaleca się jej picia. I zimne - zwykł e, z wodocią gu miejskiego, dobrej jakoś ci, moż na pić bez gotowania. W wannach i prysznicach, aby uzyskać komfortową temperaturę , wody te są mieszane, a basen napeł niany jest 100% wodą mineralną , po prostu pozostawioną do ostygnię cia.
Mieszkaliś my w pokoju „komfortowym” SV o powierzchni 17m2, ocenił bym go na 3*. Meble, hydraulika i wyposaż enie (lodó wka, TV, minisejf) nowe, w dobrym stanie, materace z poł ą czonymi sprę ż ynami, na podł odze wykł adzina. Wadą pokoi z widokiem na morze (SV) jest bardzo wą ski balkon, moż na na nim tylko staną ć . Pokoje po przeciwnej stronie (GV) mają szersze balkony, ale meble balkonowe ró wnież nie był y na nich widoczne.
Do pokoi innych kategorii nie wchodziliś my. Są dzą c po informacjach na stronie sanatorium, pokoje „standardowe” ró ż nią się tylko starszymi meblami itp. (nie jestem pewien, czy jest tam sejf), natomiast pokoje deluxe są bogatsze i bardziej zró ż nicowane. Booking. com ocenia sanatorium Poł tawa-Krym na 4.5 *, najwyraź niej biorą c pod uwagę luksusowe pokoje.
Posił ki są.3 razy dziennie, organizowane w formie bufetu. Pod wzglę dem ró ż norodnoś ci dań ocenił bym to na podstawowe 4*, a pod wzglę dem jakoś ci wyraź nie nie jest to Turcja, dziedzictwo sowieckiego szpitalnego jedzenia wcią ż jest odczuwalne, chociaż nie był o u nas wyraź nie niejadalnych potraw. Zawsze był o 3-6 rodzajó w kawał kó w warzyw (kapusta, marchew, ziemniaki, buraki, jabł ka, dynia, rzepa, wodorosty, surowe i gotowane, w ró ż nych kombinacjach), 3 rodzaje na ciepł o (pierogi lub kieł basa gotowana, mię so, ryby, kurczaka, zaró wno w kawał kach, jak i w postaci kotletó w, co dziwne, gdy koń czył a się taca, przynoszono na jej miejsce drugiego, ale nie zawsze z tym samym daniem), chleb (biał y, czarny, szary) i trochę buł ek. Na ś niadanie dodawano do tego pokrojoną kieł basę i ser, jajecznicę , kaszki mleczne i naleś niki/naleś niki, na obiad 3-4 rodzaje zup, trochę plackó w lub pą czkó w ze smalcem i owocami (mandarynki lub jabł ka), a do obiadu zapiekanka z twaroż kiem (czasem po prostu z twarogiem, czasami z makaronem lub ryż em) lub knedle z twarogiem i zsiadł ym mlekiem, sfermentowane mleko pieczone lub jogurt. Zawsze był a herbata w torebkach (zielona i czarna), na ś niadanie i kolację dział ał y ekspresy (8 rodzajó w kawy + gorą ca czekolada), na obiad kompot, sok jabł kowy i hibiskus, na obiad - galaretka. Mieszkań cy luksusowych pokoi zostali nakarmieni w innej jadalni, nie wiem jak i czym.
Przez 2 tygodnie w klubie odbył y się.3 koncerty (podobali nam się wszyscy wykonawcy poza jednym skrzypkiem - zbyt oczywista sklejka), kilka filmó w (nazwy nas nie zainspirował y) i kilka wieczoró w karaoke (nie nasz gatunek), wszystko za darmo. Mó wią , ż e miał y odbyć się.4 koncerty (2 w tygodniu), ale ś wię ta się nał oż ył y. Ponadto niektó re wydarzenia kulturalne odbywał y się w kawiarni na terenie sanatorium, tam nie poszliś my i być moż e na pró ż no recenzje niektó rych z nich był y dobre. W jadalni zorganizowano spotkanie noworoczne z poczę stunkiem i programem kulturalnym (4500 na osobę ), ani my, ani nasi znajomi tam nie poszliś my, woleliś my ś wię tować w bliskim gronie.
Jadą c do tego sanatorium warto wzią ć pod uwagę , ż e przy temperaturach ulicznych poniż ej +5 stopni C, na korytarzach budynku medycznego i w jadalni robi się chł odno, nie wyglą dasz jak koszulka.
Od czasó w sowieckich zwyczajem stał o się , ż e w sanatoriach Krymu, przynajmniej w ciepł ym sezonie, ludzie chodzą na opalanie. Ale wybierają c się do bł otnego kurortu, musimy pamię tać , ż e po bł ocie w cią gu dnia nie moż na wykonywać ż adnych zabiegó w wodnych, w tym ką pieli w morzu!
Terytorium sanatorium jest pię knie zagospodarowane, są tam mini stawy ze zł otą rybką , labirynt ogrodowy. Swego rodzaju poł ą czenie Ogrodu Botanicznego w miniaturze, angielskiego mini-parku i ogrodu japoń skiego. Mię dzy drzewami znajduje się kilka altan, prawdopodobnie latem moż na w nich dobrze posiedzieć .
OGRANICZENIA
Istotną wadą sanatorium Poł tawa-Krym w poró wnaniu z Biał orusią jest to, ż e w niedziele nie są tu dozwolone ż adne zabiegi, aw soboty wypuszczane jest tylko bł oto i ką piele. A lekarze prowadzą cy nie pracują w weekendy, wię c jeś li przyjedziesz w pią tek wieczorem, do poniedział ku nie zostanie przepisane ż adne leczenie (z wyją tkiem 1 ką pieli pereł kowej, któ ra nie jest poważ na). Na Biał orusi lekarze pracowali w systemie zmianowym, a jeś li przyjeż dż ali w weekend, osoba, któ ra tego dnia pracował a, był a wyznaczana na lekarza prowadzą cego. A procedury był y zwalniane 7 dni w tygodniu, jedynym wyją tkiem był.1 stycznia. Dodatkowo przyję ty w tym sanatorium system godzin kontrolnych (8:00-8:00, pierwszy posił ek to ś niadanie, ostatni to obiad) jest bardzo niewygodny. Na Biał orusi zameldowanie odbył o się o godzinie 13:00 (dostajesz obiad, idziesz do lekarza i ustalasz procedury), a wymeldowanie o godzinie 10:00 (masz czas na ś niadanie), taka kolejnoś ć odpowiada ogó lnie przyję tej w globalny biznes hotelowy i jest znacznie wygodniejszy.
Jak już pisał em, gł ó wną zaletą tego sanatorium jest brud. Niestety w kabinie prysznicowej, gdzie zmywasz z siebie ten brud, nie ma lustra; Wyjaś niają , ż e na lustrach osadzają się sole, ale wydaje mi się , ż e faktem jest, ż e zwykł e lustra szybko niszczą się od wilgoci. Najwyraź niej na Krymie wcią ż nie wiedzą , ż e są droż sze lustra odporne na wilgoć .
Sanatorium Poł tawa-Krym posiada wł asną plaż ę , wyposaż oną w markizy i leż aki. Ale ludzie leczeni w nim 2 razy w roku mó wili, ż e muszą się opalać leż ą c na jakiejś poś cieli na sł oń cu. Faktem jest, ż e plaż a ta jest popularna nie tylko wś ró d mieszkań có w są siednich pensjonató w i hoteli, ale takż e wś ró d mieszkań có w miasta Saki. Zajmują wszystkie miejsca rano, a ludzie, któ rzy przychodzą na plaż ę mię dzy zabiegami lub po nich, nie mają się gdzie potykać . Oczywiste jest, ż e zgodnie z rosyjskim prawem administracja sanatorium nie ma prawa nie wpuszczać wszystkich na wybrzeż e. Ma jednak prawo nie pozwolić obcym korzystać z wł asnoś ci sanatorium (kozł y, markizy, parasole). Dlaczego tego nie robią , jest cał kowicie niezrozumiał e. Moż e zaoszczę dzić na ochroniarzach? Albo nie wiedzą , ż e takie schematy ś wietnie sprawdzają się w wielu 5-gwiazdkowych hotelach w Europie (są wszystkie plaż e miejskie i nikt nie ma do nich prawa zamykać dostę pu, ale jeś li hotel stawia swoje leż aki, to obcym albo nie dozwolone na nich w ogó le lub za pienią dze)?