Англия – это страна, которую можно открывать для себя вновь и вновь. Делать это лучше не по избитым маршрутам и в крупных городах. Намного интереснее побывать в провинции, где можно прочувствовать всю самобытность этой чудесной страны, полюбоваться очаровательной природой и пообщаться с румяными и доброжелательными жителями глубинки. Поэтому, прилетев в Лондон, мы сразу отправились в один из наиболее красивых и интересных городов Англии – Оксфорд.
Первым в Оксфорде нас встречает величественный Мемориал мученикам, установленный трём деятелям церкви. которые были сожжены заживо, т. к. не пожелали отказаться от протестантской веры. Мемориал был спроектирован Д. Г. Скоттом в 1841 году, спустя 300 лет после их смерти. Архиепископ Кранмер смотрит на север, держа Библию, Николаса Ридли смотрит на восток, в то время как Хью Латимер со сложенными на груди руками наклонил голову на запад.
Оксфорд («бычий брод») – город с населением 160 тысяч человек - впервые упомянут в письменном виде в 912 году. Это очень красивый город с характерной архитектурой, намного более традиционен, чем Лондон, поэтому здесь, как нигде, можно ощутить очарование настоящей Англии.
Башня Карфакс была единым ансамблем с церковью святого Мартина, построенной в XV столетии. В 1820 году башня была признана ненадежной и снесена в целях безопасности, а затем построена вновь. В 1896 году местным властям понадобилось проложить дорогу в месте, где стояла церковь, и её снесли уже окончательно, оставив лишь башню. Ныне башня Карфакс располагается на перекрестке четырех дорог, где день и ночь кипит жизнь. Сама же постройка сейчас составляет 23 метра в высоту, а на вершине установлены часы и 6 колоколов, которые звонят каждые 15 минут. Под часами располагаются фигурки двух мальчиков, которые местные жители ласково называют "мальчиками четверти". Поднявшись на смотровую площадку башни, преодолев 99 ступеней, можно увидеть великолепную панораму города с его сказочными башнями, куполами колледжей и церквей.
Оксфорд - самый древний университетский город Англии, цитадель английского образования. Благодаря расположенному в нём Оксфордскому университету, приобрёл мировую известность. Занимает второе место в списке самых старых университетов Европы (после Болонского), старейший англоязычный университет в мире, а также первый университет в Великобритании. Обучение в Оксфорде велось ещё с 1096 года. Университет состоит из факультетов и 38 колледжей, а также 6 так называемых общежитий - закрытых учебных заведений, не имеющих статуса колледжа и принадлежащих, как правило, религиозным орденам. Здесь обучается около 1.000 студентов. В стенах почтенных зданий царит совершенно особая атмосфера, наполненная духом старины и высокой науки. Летом, во время каникул многие колледжи пустеют и их можно посетить.
Наиболее известный колледж Крайст-Черч, а два его известных ориентира, башня Тома и шпиль Собора Оксфорда, играют главную роль в создании знаменитого средневекового горизонта города. В 1525 году лорд-канцлер короля Генри VIII вкладывал деньги и честолюбие в то, что должно было Кардинальским колледжем, самым великолепным в городе. Для такого большого предприятия он выбрал участок монастыря Святого Фрайдесвайда. Но четыре года спустя кардинал Уолси попал в немилость короля. Монарх стал самолично заниматься колледжем и собором, который он переименовал в 1546 году в Крайст-Черч, устанавливая декретом, что великолепная часовня колледжа должна быть собором города - единственная часовня в мире, выполняющая эту миссию. Крайст-Черч - самый грандиозный из всех оксфордских колледжей, основанный в начале XVI столетия кардиналом Уолси. Входя в ворота и продвигаясь через сад к "Дому", так называют Крайст-Черч, кто живет здесь, луг собора Крайст-Черч остаётся с правой стороны. Дорожка справа приводит к Темзе или "Айзис", как её помпезно называют в Оксфорде.
Рядом с Мертон-колледжем расположен красивый университетский ботанический сад, основанный в 1621 году. К саду ведут красивые ворота.
У Оксфорда в наличии огромное количество библиотек, музеев. У студентов есть возможность в свободное время уделять внимание своему досугу. Бодлианская библиотека - научная библиотека университета - внушительное сердце университета, над которым доминирует круглая, куполообразная камера Радклифа, построенная в середине XVIII столетия. Во Дворе Школ, позади камеры Радклифа, находится главная часть Бодлианской библиотеки - самого известного книжного собрания в мире, одной только из шести библиотек, наделённых правом иметь копию каждой книги, изданной в Великобритании, и используется учеными во всём мире. Это право получено по соглашению, достигнутому сэром Томасом Бодлеем с Компанией торговцев канцелярскими принадлежностями в 1610 году. Камера Радклифа была построена, чтобы разместить большую библиотеку, принадлежащую д-ру Джону Радклифу, врачу королевы Анны. Концепция ротонды принадлежит архитектору Николасу Хоксмуру, но он умер до начала строительных работ, начатых в 1737 году, так что заключительный проект принадлежит Джеймсу Гиббсу. Слово "Камера" означает "палату" или "комнату".
Хрупкая красота "Моста вздохов", изящно изгибающегося над Нью Колледж-лейн, неожиданно поражает нас. Этот средневековый извилистый переулок полон неожиданностей - скрытый паб, мимолетный вид на дом Эдмунда Холлея и два интересных колледжа. Мост Вздохов был разработан сэром Томасом Джаксоном в 1913 году, чтобы связать старые и новые здания Хортфордского колледжа, которые отделены Нью Колледж-лейн. Никто не называет мост его изначальным названием Хортфордский мост, т. к. он похож на Мост вздохов в итальянской Венеции.
Здание Шелдонианского театра - ранний шедевр Кристофера Рена, члена совета колледжа Всех Душ, где он был профессором астрономии. Он разработал свой проект по замыслу римского театра Марселласа. Внутри можно увидеть трон ректора и превосходно расписанный Робертом Стритером потолок, показывающий триумф искусств и науки над завистью и невежеством. Теперь оно используется как концертный и лекционный зал, как место проведения присуждения почётных учёных степеней на ежегодной церемонии празднования годовщины, после внушительной процессии. Почти овальное здание было заказано в 1663 году Гильбертом Шелдоном, архиепископом Кентерберийским и ректором университета. Здание окружено полукругом необычных голов, вырезанных из камня, каждая из них с бородой и пристально глядит через улицу на книжный магазин Блаквелла. Они - современные копии скульптора Майкла Блэка с оригиналов Рена, последнии были копиями римских скульптур.
Ещё одна достопримечательность Оксфорда, его настоящая сокровищница - Музей Ашмола, который был основан в 1683 году. Это первый в Англии музей, открытый для посещения, в котором хранится обширное собрание предметов искусства и старины, которое было начато в XVII столетии отцом и сыном Джоном Традескантом, собирателями растений. Здесь можно увидеть произведения Леонардо да Винчи, Рафаэля, Микеланджело, Рембрандта и Констебля. В Cast Gallery можно увидеть 250 греческих статуй. Коллекционер Элиас Ашмол разместил сокровища на Броад-стрит в одном из первых музеев в Великобритании. Позднее коллекция была разделена - часть перевезли в здание на Бомонт-стрит, а остальное - в Университетский музей естествознания и Музей Пит Реверз.
Стратфорд-на-Эйвоне
Продолжаем знакомство с Англией на родине Уильяма Шекспира в городе Стратфорд-на-Эйвоне. Стратфорд был основан в 1196 году епископом Вустера на принадлежавших ему землях. Стратфорд-на-Эйвоне означает «дорога через реку» и свидетельствует о речном торговом пути на реке Эйвон. Можно распознать, что когда то здесь был порт и канал использовался для перевозки тяжёлых промышленных грузов, теперь река используется только для отдыха, по ней плавают узкие закрытые лодки, в которых можно пожить несколько дней. Ныне в городе проживает 25 тысяч человек. К числу достопримечательностей города относится монументальный скульптурный ансамбль, открытый 10 октября 1888 года в садах Банкрофт. В центре композиции, на огромном постаменте, возвышается фигура Шекспира, сидящего в кресле и как будто наблюдающего с лёгкой усмешкой за тем, что происходит вокруг. А по углам выложенной плиткой и украшенной цветниками площадки вокруг центральной фигуры, на постаментах значительно меньшего размера, - фигуры четырёх героев. Это кровавая Леди Макбет, с головой закутавшаяся в плащ; рыцарь-шут сэр Джон Фальстаф; юный принц, примеряющий корону, - будущий король Генрих V; и Гамлет, в глубоких раздумьях склонившийся над черепом. Выбор именно этих героев был обусловлен стремлением скульптора показать разные стороны шекспировского гения: они символизируют трагедию, комедию, историю и философию. В этом красивом парке на берегу реки есть также различные скульптурные экспозиции и фонтаны. В честь 800-летия города в 1996 году королевой был возведен фонтан в виде лебедей.
В Королевском Шекспировском театре можно увидеть постановки не только по шекспировским, но и современным пьесам. Театр открылся для зрителей в 1879 году. Над проектом театра работала женщина-архитектор Элизабет Скотт. До 1961 года он назывался Шекспировским мемориальным театром. После реставрации в 2010 году театр стал ещё более удобным и красивым. Он находится напротив реки Эйвон в окружении садов. На его крыше оборудована смотровая площадка с рестораном и баром. В городе также проходят музыкальные фестивали.
Какие удивительные фонари в этом городе!
Подходим к церкви Святой Троицы. Здесь 26 апреля 1564 года крестили Шекспира. Здесь же его похоронили в 1616 году. Шекспир умер в день своего рождения 23 апреля. Это день, когда почитатели его таланта приезжают возложить венки в церкви Святой Троицы, где похоронен великий драматург.
Эпитафия, которая была написана на завещании Шекспира: "Друзья дорогие, бога ради воздержитесь, откапывать прах здесь возлежащий. Благословен будь тот, кто камни эти сохранит и проклят тот, кто тронет эти кости". Говорят, что именно эта надпись предотвратила планы перенести прах Уильяма в Вестминстерское аббатство в Лондоне.
Идём дальше. Полосатое покосившееся здание – школа, где учился маленький Уильям. И сегодня тут школа!
Возле школы – церковь, возле которой – место, где стоял дом Шекспира, в котором жил взрослый драматург.
С детства по картинкам к сказкам братьев Гримм всем знакомы белые дома с чёрными балками на фасаде. Эти дома называются фахверковыми и типичны для всей Европы, в том числе и Британии. Основа дома - каркас из прямых и наклонных деревянных балок, которые видны снаружи. Заполняют пространство между балками природными материалами, скрепленными глиной. К счастью, в Стратфорде такие дома хорошо сохранились, их много, они разные и именно поэтому весь город выглядит немного сказочно. Один из них - Гарвард Хаус - располагается в Хай-стрит в Стратфорд-на-Эйвоне. Дом является местом жительства известной семьи Гарвардов – основателей Гарвардского университета. Гарвардский дом был построен в 1596 году Томасом Роджерсом – дедом благодетеля Гарвардского университета Джона Гарварда. В те времена в нём жила Кэтрин Роджерс. Её сын Джон Гарвард завещал свой дом колледжу, который вскоре стал Гарвардским университетом. Построенное здание является ярким примером елизаветинского городского дома. Сейчас в доме располагается Британский оловянный музей, хранящий в себе предметы, начиная от римских времён и заканчивая 1930-ми годами. Наибольшее количество оловянных артефактов относятся к XVI-XVII векам.
А теперь на очереди – знакомство с домом, который находится на Хенли-стрит, в самом центре города, где в 1564 году родился и провёл своё детство великий драматург. В архивах нашлось упоминание, что отец Уильяма, Джон в 1552 году был оштрафован городом за "оставление снаружи дома кучи навоза", так что очевидно, что семья владела домом как минимум с этого времени. Вообще же дом оставался в собственности семьи Шекспиров до 1806 года, когда он был продан мяснику по имени Thomas Court. При этом Thomas Court продолжил использовать дом как гостиницу под тем же именем. Итак, перед нами дом Шекспира - талантливейшего драматурга и поэта, создавшего 12 трагедий, 16 комедий, 6 исторических хроник. А ведь всё началось именно тут, в этом уютном доме в самом английском местечке Стратфорд-на-Эйвоне. Возле этого дома разместился Шекспировский центр - «Мекка» для поэтов и литераторов со всего мира, где можно увидеть оригинальное «Фолио» Шекспира, его печать и перстень. Он и сегодня входит в число важнейших туристических достопримечательностей Британии. В помещениях и жилых комнатах этого традиционного деревянно-кирпичного коттеджа тюдоровской эпохи воссоздана обстановка времён Шекспира, переносящая посетителей в далёкое прошлое.
В Стратфорде много не только мест, связанных с жизнью и творчеством величайшего драматурга, но также есть скульптуры, увековечившие Шекспира или его героев. Например, в пешеходной зоне на Хенли-стрит в 1994 году установлена скульптура Шута работы Джеймса Батлера. На всех сторонах постамента высечены золотом цитаты о дураках и шутниках из шекспировских пьес памятник Шуту, любимцу и герою многих шекспировских пьес. «Если бы острое слово оставляло следы, мы бы все ходили перепачканные».
А завершили мы знакомство с городом, продолжив знакомство с группой, совместным ужином в баре “У Гаррика” - самом старом пабе города, который основал один из шекспировских актёров. К куску рыбы в кляре достаточно большому, но без костей, с жареной картошкой, которое англичане называются Fish&Chips, подавали на выбор: сидр, пиво или имбирное пиво. Имбирное пиво очень понравилось, подаётся со льдом, имеет достаточно приятный пряный привкус.
Несмотря на маленькие размеры, город занимает большое место в истории не только Англии, но и всей мировой литературы. Значение Уильяма Шекспира в городе присутствует буквально на каждой улице в каждом магазине и пабе, в каждой семье. Улицы, как ни странно, пропитаны удивительными запахами: пряности, орехи, цветы, кофе, сдоба - веер вкуса содержит сотни наслаждений, словно здешние улицы сохранили аромат многих лет.
Одним из красивейших и древнейших городов Англии является город Йорк: некоторые дома в городе являются самыми старинными зданиями Европы. Город многое значил в английской истории. Многие поворотные события Англии разворачивались здесь. Как сказал король Георг VI: «История Йорка - это история Англии». Около 2000 лет Йорк был столицей севера и играл центральную роль в Британской истории во времена римлян, викингов и саксов. Его древние улочки, крепостная стена, прекрасные ворота, великолепный Йоркский собор, даже и сейчас хранят атмосферу средневековья.
Город был основан римлянами в 71 году нашей эры, которые построили крепость на месте слияния рек Уз и Фосс. Название Йорк происходит от латинского Эборакум или Эборак, как назвали столицу римской провинции Британия. В VII веке город носил название Эофорвик («город дикого кабана»). В IX веке его переименовывают в Йорвик. Когда эти земли завоевали норманны, город стали называть сокращённо – Йорк. Проходим через крепостные ворота и начинаем знакомство с древним городом.
Кафедральный собор, или Йоркминстер, можно смело назвать главной достопримечательностью города, и история собора неразрывно связана с историей города. Собор строили более четырёх веков, что обусловило смешение разнообразных стилей. Епископ Йоркского собора считается вторым по значимости в англиканской церкви после Кентерберийского.
Собор пережил множество пожаров, неоднократно перестраивался. Внутренне убранство Йоркминстера поражает. Готика, средневековые витражи, великолепные квадратные башни. Первая деревянная церковь на его месте была возведена в 627 году, а дошедший до нас собор строился в 1070-1472 годах. В настоящее время длина собора 158 метров, высота башен 60 метров. Неф собора - самый широкий готический неф в Англии, деревянная крыша над ним покрашена под камень. Его раннеготические средокрестия появились в 1265 году, готические неф и колонный зал - в конце XIII века, хоры и башни в стиле "перпендикулярной горки" - в XIV - XV веках. Западный фасад с высоким витражным окном (1338 г. ) и богато отделанным лепкой центральным порталом, считается одним из красивейших в числе подобных. Рядом с собором расположена бывшая резиденция его казначея, где сейчас размещается музей предметов старинного убранства и картин. Одно из главных сокровищ собора и первое, что поражает зашедших внутрь, это перегородка у хоров, построенная в XV веке. Она украшена статуями 15 королей Англии в натуральную величину, начиная с Вильгельма I (Завоевателя), Ричарда III, и заканчивая Генрихом VII.
В Йорке побывал император Адриан. Император Констанций Хлор умер здесь, и его сын Константин Великий был провозглашен новым римским императором войсками, расквартированными в Эборакуме. Он прославился тем, что в 313 году н. э. признал христианство равнозначной религией империи. Через пару лет после этого он переехал в Византию, сделав её столицей империи, позже она была переименована в Константинополь. У входа в собор стоит памятник Константину Великому. Рядом с собором установлен памятник всем воинам-защитникам города.
В 876 году город захватила «Великая Армия Викингов», однако в 954 году король викингов Эрик Бладекс был изгнан и его царство вошло в англо-саксонское государство. В Йорке есть музей, посвященный времени правления викингов, и каждый год устраивается Фестиваль Викингов, где показываются их традиции и уклад их жизни. Однако Йоркский собор продолжал успешно существовать и к 1066 году, когда к берегам Британии подошли корабли Вильгельма-Завоевателя, который сверг законного короля Гаральда и был помазан на трон и увенчан короной в Йоркширском соборе. Вскоре после этого вся северная Англия восстала против поработителей и Йорк ненадолго оказался в руках восставших. Однако вскоре норманны вернули его назад и сделали своим опорным пунктом на севере Англии. Вильгельм Завоеватель построил в Йорке крепость Клиффорд Тауэр, которая сохранилась и до наших дней. Со стен древней крепости-башни Клиффорд открывается неповторимый вид на город. Сегодня здесь действует музей, повествующий об истории города, в котором представлены экспонаты римской и англосаксонской эпох, а также времён викингов и средневековья.
Нужно сказать, что Йорк обладает сокровищем – единственным в Британии кольцом крепостных стен, которые были построены в середине XIV века. Можно даже пройти по ним по кругу всего 4.8 км. Также сохранились до наших дней четверо городских ворот. Особое впечатление производят мощные укрепления в районе Монастырских, Уэлмгейтских и Бутамских ворот. Уэлмгейтские ворота даже сохранили единственный в Англии барбакан (отводная стрельница), переживший последнее, автомобильное нашествие. Все остальные барбаканы в своё время снесли, мешают автомобильному движению. Впрочем, от этого самого движения стены всё же пострадали, для проезда в них понаделано несколько дыр и арок.
Йорк расположен в месте впадения реки Фос в реку Уз, которая через город несёт свои воды река Уз, придающая городу романтический облик своими зеленеющими берегами. Прилегающая территория называется долиной Йорка. Расположение города на полпути между Лондоном и Эдинбургом предопределило его огромное значение в транспортной системе Англии.
В 200-тысячном Йорке полным-полно интересных музеев, часть я уже показывал, сегодня покажу еще парочку. Музей купцов-авантюристов, находится в центре старого города. Музейный центр «Йорвик» позволит узнать о временах эпохи викингов. В музее точно воспроизведены не только внешний вид поселений, но и звуки, и даже запахи той эпохи. Посетители Викинг-центра могут услышать шум, разговоры, плач, гвалт, характерный для викингов, почувствовать запах кожи, навоза и потрошеной рыбы. Музей викингов «Йорвик» интересен как детям, так и взрослым. В первых залах центра изучения наследия викингов стеклянный пол, сквозь который видны настоящие археологические раскопки древних поселений. Далее посетители садятся в специальный вагончик, гид включает сопроводительный текст, и мы проезжаем через поселение викингов, где механизированные манекены готовят, едят, охотятся и разговаривают. История этого музея нетипична: на этом месте готовилось строительство торгового центра, однако в грунте обнаружили деревянные постройки и даже утварь, прекрасно сохранившаяся во влажном глиняном грунте без доступа кислорода. Всего было найдено более 4.000 объектов, после чего было принято решение воссоздать на этом месте настоящий город викингов.
В завершение насыщенной экскурсии погуляли по узкой улочке Шамблес - старой средневековой улице с нависающими деревянными магазинами, в которых изначально находились мясные лавки, а сейчас сувенирные магазины.
Вечерние развлечения в Йорке разнообразные, красочные и запоминающиеся, вечеринки - как при викингах, пьесы - как при Тюдорах, прогулки - как при георгианцах. Кроме того, Йорк знаменит своими пабами. Все 365 дней в году можно не повториться в выборе паба, но так и не побывать во всех. Как шутливо говорят, нет места внутри городских стен, где можно стоять и не видеть, по крайней мере, один паб и одну церковь.
Не менее знаменитый университетский город Кембридж, насчитывающий 125 тысяч жителей. Кембриджу около 2000 лет. На рубеже дохристианской и христианской эпох германцев вытеснили римляне. Считается, что в 40 году тогдашние мировые гегемоны построили мост через местную речку, которую ромеи называли Гранта. Мост разделил реку на две половины: римскую Гранту и «исконную» Каму (она же, со временем - Кем).
Здешний Университет вот уже восемь веков считается эталоном качества среди всех существующих высших учебных заведений. Университет вырос из собрания учёных людей города Кембриджа, которое было образовано, судя по летописям, в 1209 году учёными, покинувшими город Оксфорд из-за того, что оксфордский студент убил жительницу города, а первый колледж Питерхауз был основан в 1284 году. В 1214 году были составлены формальные университетские правила. По ним назначался ректор и программа с экзаменами в конце. Главным отличием от монастырей, где в средневековье получали все знания об окружающем мире, в них стало обучение наукам, философии, логике, математике. Университеты Кембриджа и Оксфорда часто вместе называют «Оксбридж», у этих университетов имеется долгая история соперничества друг с другом. Оксфорд – это университет в городе, а Кембридж – город в университете. Перед нами – Королевский колледж (Кингс-Колледж), который был основан в 1441 году королём Генрихом VI.
Начинаем своё знакомство с университетом с парадного входа в колледж Тринити.
В местном храме науки сегодня учится 18 тысяч студентов в 31 колледжах, из которых 3 колледжа женских, а 6 принимают исключительно на бакалавриат. Выбор колледжа является чуть ли не самым ответственным решением, которое должен принять студент, подавая документацию на поступление. Каждый колледж имеет свою собственную территорию, выстроен вокруг «дворов» (courts) и состоит из четырёх главных элементов: студенческого общежития, библиотеки, часовни и столовой. Руководство колледжами осуществляют три органа: Senate House, Regent House и Senate Council. Наибольшую власть имеют 16 выборных членов Senate Council (из них по крайней мере четыре должны быть ректорами колледжей и еще четыре - профессорами). Руководство Кембриджа отмечает, что колледжи – это место, где студенты учатся, живут и проводят время. У каждого факультета существует шарф собственной расцветки, а также толстовки, майки и сумки для учебников и тетрадей. Университетский год в Англии делится не на семестры (это немецкая мода), а на триместры. Три соответствующих учебных периода называются Michael-mass (с октября по начало декабря), Lent (с середины января по середину марта) и Easter (с конца апреля по середину июня). Во время триместров доступ туристов к колледжам резко сокращается, а на время экзаменов (май - июнь) практически все колледжи переходят на закрытый режим работы.
Самый популярный вид спорта в университете - гребля. Лодочная регата «Оксфорд – Кембридж» считается старейшей и престижнейшей в мире. Вторым по популярности транспортом после верного друга каждого студента - велосипеда, является более романтичное средство передвижения - плоскодонка.
Поэтому не удивительно, что знакомство с городом мы продолжили на лодках по реке Кем, вдоль живописных берегов которой раскинулись университетские здания. Исследовать город с воды, наслаждаться лужайками с вековыми деревьями, разглядывать архитектуру - вот что значит проникнуться духом Англии.
В городе Кембридж всё началось с мостов, ведь дословно название переводится как «мост через реку Кам». Удобно устроившись в ней, мы проплываем под самыми известными и старыми мостами: под самым старым из сохранившихся - мостом Клэр-Колледж, под Математическим мостом или под знаменитым венецианским тёзкой - мостом вздохов. Местами Кембридж напоминает Венецию.
И хотя основная часть достопримечательностей города сосредоточена в колледжах Университета, сам город не обделен ни церквями, ни музеями, ни примечательными сооружениями. Кембриджский Музей классической археологии знаменит одной из самых больших в мире коллекций греческих и римских статуэток. Многие экспонаты Зоологического музея были собраны и переданы в дар музею самим Чарльзом Дарвином. Музей истории науки содержит уникальное собрание научных инструментов и их моделей от Средневековья до наших дней. На углу улиц Бенет и Трумпингтон в стене библиотеки колледжа, напротив Кингс-Колледжа находятся часы, где по золотому циферблату с потерянными где-то стрелками и цифрами ползёт, ни на секунду не замедляя шаг, монстр, похожий на огромную саранчу. Зловещая скульптура была задумана и подарена городу в 2008 году Джоном С. Тейлором. Он назвал своё детище Хронографом, буквально пожирателем времени. Студенты между собой называют часы более ласково - Розалинда. Через щели в циферблате пробивается свет голубых диодов, так можно узнать о точном времени, а нам пришло время прощаться с милым студенческим городом.
У нас на очереди ещё одна увлекательная экскурсия в Виндзор - небольшой город (30 тысяч человек) в графстве Беркс, в 20 км от Лондона, на правом берегу реки Темзы, где расположена летняя резиденция английских королей Виндзорский замок. Пересекая территорию вокзала, меня ждало первое приятное зрелище – локомотив с геральдическими символами государства, наличие которых на борту сразу навело на мысль, что это не простой паровоз. Так и есть – это копия паровоза N 3041 (такие локомотивы производились в 1894–1912 г. г. ) под названием «Королева», и несколько лет служил локомотивом Королевского поезда. Копия выполнена в 1982 году в рамках проекта мадам Тюссо (на Виндзорском вокзале была специальная экспозиция, закрывшаяся в конце 1990-х годов). Королева Виктория совершила первое железнодорожное путешествие 13 июня 1842 года, переехав примерно за полтора часа из Виндзора в Лондон. Поначалу она волновалась, так как в те времена железнодорожный транспорт был небезопасным, часто случались аварии, катастрофы с жертвами. Но все прошло благополучно, и венценосная особа нашла поездку «очаровательной».
К Королевскому замку, величественно возвышающемуся над городом, нужно пройти по собственно городку Виндзор несколько десятков метров, что даёт возможность посмотреть на его архитектуру (типичную для старых городов Западной Европы), на памятник королеве Виктории и на ворота Генриха VIII – главные ворота замка.
Первый замок из дерева был построен здесь в 1066 году Вильгельмом Завоевателем. Дворцовой классики, да и просто симметрии, здесь почти не найдешь. Зигзагами "гуляют" фасады, срезают свои же углы газоны, спорят друг с другом крепостные валы и стены. А всё потому, что почти каждый британский монарх по-своему достраивал и перестраивал эту загородную королевскую резиденцию, и продолжалось это едва ли не тысячу лет! В итоге получилось нечто самобытное, манящее к себе людей со всех концов света. Это «самый романтичный из всех замков в мире», согласно отзыву писателя XVII века Сэмюэла Пипса. От времён Вильгельма Завоевателя остался только искусственный холм, на котором возвышается Круглая башня (гораздо более позднего времени). Круглая башня имеет высоту 45 метров. Когда Король (Королева) находится в замке, на башне вывешивается его (её) личный штандарт. Круглая башня делит комплекс Виндзорского замка на две части, известные как подворья: в западной стороне находится Нижнее подворье, в восточной – Верхнее, в котором расположены апартаменты королевы, куда публичный доступ не разрешён. Там же находятся Государственные палаты, которые можно осматривать.
Интересно, что именно Виндзор дал новую фамилию для ныне правящей британской королевской династии. На самом деле британские монархи до замужества Елизаветы II относились к роду Саксен-Кобург-Готов (именно оттуда принц Альберт, муж Виктории). Но в годы Первой мировой войны под действием патриотического фанатизма король Георг V принял решение избавиться от немецкой фамилии. В 1952 году была издана прокламация, согласно которой и потомство Елизаветы II тоже считается Виндзорами. Подходим к одним из самых красивых в замке - Норманнским воротам.
Очень романтично выглядит Юбилейный сад, разбитый в связи с 50-летием царствования Елизаветы II (2002 год) на месте рва, окружающего крепостные стены замка.
В Нижнем подворье находятся часовня Святого Георгия и Подковообразная аркада. Это место нужно обязательно посетить, так как оно напрямую связано с главным рыцарским орденом Британии - орденом Подвязки. Он был учреждён в 1348 году королём Эдуардом III с целью «соединить некоторое число достойных лиц для совершения добрых дел и оживления военного духа». Существует ряд легенд о происхождении ордена, самая известная связана с графиней Солсбери. Во время танца с королём она уронила подвязку и окружающие засмеялись, король же поднял подвязку и повязал её на собственную ногу со словами: «Пусть стыдится подумавший плохо об этом», ставшими девизом ордена. Мужчины - члены ордена носят знак–ленту на ноге, а женщины на плече. Одновременно в ордене может быть не более 25 членов, включая суверена - британского монарха. 24 его компаньона называются рыцарями (мужчины) и дамами (женщины). Всего за историю ордена было чуть более тысячи членов, причём в недавнее время порядок приёма был разработан так, что несколько лет назад тысячным членом стал принц Вильям. В часовне Святого Георгия можно увидеть многочисленные и просто феноменальные геральдические витражи, а также флаги, мечи и шлемы членов ордена. В часовне Святого Георгия на службе присутствует сама королева и наследник престола. Кроме того, здесь похоронены некоторые августейшие особы. В частности, Карл I Стюарт, казнённый в 1649 году по приговору революционного судилища, а также король Генрих VIII Тюдор, знаменитый не только строительством Виндзора, но и своим многоженством (к сожалению, две из шести его жён погибли на плахе по причине его маниакальной жестокости; судьба его супруг заучивается английскими школьниками при помощи мнемонической фразы «развёлся - казнил - умерла - развёлся - казнил - пережила») и тем, что произвел в Англии реформацию. Описать всё роскошное убранство часовни не представляется возможным: все декоративные элементы и даже стены выполнены из благородных металлов и инкрустированы драгоценными камнями. При строительстве часовни Святого Георгия был использован дорогой мрамор, золото и серебро.
Подковообразная аркада, построенная в 1480 году - псевдофахверковое здание, формой напоминающее лошадиное копыто - знак, использовавшийся королём Эдуардом IV. Почти полностью восстановлено в 1871 году: сейчас здесь замковые офисы, библиотека и комнаты для прислуги.
После часовни направляемся к Верхнему подворью, которые включают Королевские апартаменты (закрыты для посещения) и официальные Государственные палаты, которые планируем посетить, но вначале осматриваем Кукольный дом королевы Марии, выполненный по проекту Лутьенса. Домик довольно большой (1.5 метра в высоту и почти 3 - в ширину), он полностью воспроизводит королевский Букингемский дворец 1920–х годов. Три этажа, сад, гараж, винный погребок и тысячи миниатюрных деталей, выполненных в масштабе 1:12. Очень удобно изучать историю быта той эпохи. Всё в этом дворце настоящее и действующее. Посетителей столь много, что задерживаться там просто нереально. К сожалению, внутри фотографировать нельзя (снимки из интернета). Идею домика предложила Мария Луиза, кузина Георга V, мужа королевы Марии. Несмотря на то, что королеве было 57 лет, когда она получила этот подарок, сюрприз пришёлся ко двору. Королева Мария была страстным коллекционером миниатюрных безделушек.
Подходим к Верхнему подворью. Здесь нам предстоит осмотр залов Государственных апартаментов с мебелью и картинами из Королевских собраний, среди которых шедевры Рубенса, Ван Дейка, Рембранта и Гольбейна. Большая часть залов выполнена по проекту Уайтвиля, включая знаменитый зал Ватерлоо, созданный для празднования победы над Наполеоном. В замке сохранились несколько залов, выполненных Хью Мэйем для Карла II, среди которых великолепная Королевская столовая с росписью плафона Веррио, изображающей пир богов. В зале святого Георгия, на потолке которого расположены гербы всех членов ордена, Королева ежегодно принимает рыцарей Ордена Подвязки.
Виндзорский замок, как и Букингемский дворец в Лондоне, охраняют бравые гвардейцы в красивых красных мундирах. Осмотрев Государственные палаты, мы спешим на Нижнее подворье, чтобы увидеть торжественную церемонию смены караула - настоящий спектакль, не посмотреть на который было бы непростительной ошибкой. Под звуки марша мы завершаем своё знакомство с великолепным дворцовым комплексом.
Солсберийский собор
Продолжаем знакомство со старой доброй Англией и отправляемся в город Солсбери - епископскую резиденцию. Главной достопримечательностью небольшого города (45 тысяч жителей) является средневековый Солсберийский собор (собор Девы Марии) с высоким шпилем высотой 123 метра, расположенный на окраине. Будучи возведён в своей основной части всего за 38 лет, собор считается чистейшим образцом английской готики. Солсберийский собор – это пример величия, роскоши и художественного таланта сотен людей, которые не покладая рук трудились над его возведением. Собор занимает огромную территорию в 80 соток, так что его по праву можно назвать самым большим в Британии. Уникален и часовой механизм, встроенный в стену храма, создание датируется 1386 годом, что делает его старейшим часовым механизмом в мире, просуществовавшим до наших дней. В капитуле собора хранится подлинник Великой хартии вольностей. Внутренний интерьер украшают такие красивые скульптурные композиции.
Абсолютно потрясающая воображение, хотя казалось бы, такая простая вещь: купель. Поставили недавно, в 2008 году, когда освящению собора исполнилось ровно 750 лет. Водная поверхность настолько гладкая - что выглядит полированным камнем, буквально зеркалом.
Внутренний двор собора, окруженный галереей, - клуатр - самый большой в Англии.
В одном из красивейших зданий по соседству с собором в Королевском доме размещается музей Солсбери и Южного Уилтшира, рассказывающий о многовековой истории города и графства.
Дальше направляемся к Стоунхенджу, расположенному в 13 км к северу от Солсбери. Стоунхендж (англ. Stonehenge, букв. «каменный хендж») – древний храм, построенный с учётом движения солнца. Эти камни установили мудрые древние люди 4500 лет назад. Однако нам не удалось потрогать величественные камни собственными руками. Древнее сооружение ограждено, а туристам можно обойти его по кругу, слушая объяснения с помощью аудиогида. Но место это специфическое и загадочное, поэтому даже вездесущие толпы туристов не помешали нам почувствовать себя наедине с таинственным древним миром. Летом 2014 года произошла реконструкция вокруг этого таинственного места, был создан сервисный центр и теперь, чтобы попасть к священным камням, необходимо съехать с основной трассы, купить билеты и взять аудиогида, затем на автобусе-шатле доехать к месту начала обзора и начать обход по кругу на расстоянии не менее 40 метров от камней.
Впрочем, камни настолько громадны, что их хорошо видно
Anglia to kraj, któ ry moż na odkrywać na nowo. Lepiej robić to nie na utartych trasach iw duż ych miastach. O wiele ciekawiej jest zwiedzać prowincje, gdzie moż na poczuć cał ą oryginalnoś ć tego wspaniał ego kraju, podziwiać uroczą przyrodę i porozmawiać z rumianymi i przyjaznymi mieszkań cami zaplecza. Dlatego po przyjeź dzie do Londynu od razu udaliś my się do jednego z najpię kniejszych i najciekawszych miast w Anglii - Oksfordu.
Pierwszym, któ ry spotkał nas w Oksfordzie, jest majestatyczny Pomnik Mę czennikó w, wzniesiony dla trzech przywó dcó w koś cioł a. któ rzy zostali spaleni ż ywcem, ponieważ nie chcieli porzucić wiary protestanckiej. Pomnik został zaprojektowany przez D. G. Scotta w 1841 roku, 300 lat po ich ś mierci. Arcybiskup Cranmer spoglą da na pó ł noc trzymają c Biblię , Nicholas Ridley spoglą da na wschó d, podczas gdy Hugh Latimer z rę kami skrzyż owanymi na piersi pochyla gł owę na zachó d.
Oksford („byczy bró d”) – miasto liczą ce 160 tysię cy mieszkań có w – po raz pierwszy wspomniano na piś mie w 912 roku. To przepię kne miasto o charakterystycznej architekturze, znacznie bardziej tradycyjnej niż Londyn, wię c tutaj, jak nigdzie indziej, moż na poczuć urok prawdziwej Anglii.
Wież a Carfax był a jednym zespoł em z koś cioł em ś w. Marcina, zbudowanym w XV wieku. W 1820 roku wież ę uznano za nierzetelną i ze wzglę dó w bezpieczeń stwa rozebrano, a nastę pnie odbudowano. W 1896 r. wł adze lokalne musiał y wybudować drogę w miejscu, w któ rym stał koś ció ł , i został on cał kowicie rozebrany, pozostawiają c jedynie wież ę . Dziś wież a Carfax znajduje się na skrzyż owaniu czterech dró g, gdzie ż ycie toczy się peł ną parą w dzień iw nocy. Sam budynek ma teraz 23 metry wysokoś ci, a na szczycie znajduje się zegar i 6 dzwonkó w, któ re dzwonią co 15 minut. Pod zegarem znajdują się postacie dwó ch chł opcó w, któ rych miejscowi pieszczotliwie nazywają „chł opcami kwartał u”.
Wspinają c się na taras widokowy wież y, pokonują c 99 stopni, moż na zobaczyć wspaniał ą panoramę miasta z jego bajecznymi wież ami, kopuł ami kolegió w i koś cioł ami.
Oxford to najstarsze miasto uniwersyteckie w Anglii, cytadela angielskiej edukacji. Dzię ki znajdują cemu się w nim Uniwersytetowi Oksfordzkiemu zyskał ś wiatową sł awę . Zajmuje drugie miejsce na liś cie najstarszych uniwersytetó w w Europie (po Bolonii), najstarszy angloję zyczny uniwersytet na ś wiecie, a takż e pierwszy uniwersytet w Wielkiej Brytanii. Edukacja w Oksfordzie trwa od 1096 roku. Uczelnia skł ada się z wydział ó w i 38 kolegió w, a takż e 6 tzw. akademikó w – zamknię tych placó wek oś wiatowych, któ re nie mają statusu kolegium i należ ą z reguł y do zakonó w. Studiuje tu okoł o 1000 studentó w. W murach czcigodnych budowli panuje wyją tkowa atmosfera, przesią knię ta duchem staroż ytnoś ci i wysokiej nauki.
Latem, w czasie wakacji, wiele uczelni jest pustych i moż na je odwiedzić.
Najsł ynniejsza uczelnia Christ Church i jej dwie sł ynne zabytki, Tom's Tower i iglica Katedry Oksfordzkiej, odgrywają waż ną rolę w tworzeniu sł ynnej ś redniowiecznej panoramy miasta. W 1525 r. kanclerz kró la Henryka VIII zainwestował pienią dze i ambicje w to, co miał o być kolegium kardynał a, najwspanialszym w mieś cie. Na tak duż e przedsię wzię cie wybrał teren klasztoru St. Friedeswide. Ale cztery lata pó ź niej kardynał Wolsey wypadł z ł ask kró la. Monarcha obją ł osobistą opiekę nad kolegium i katedrą , któ rą w 1546 roku przemianował na Christ Church, postanawiają c, ż e wspaniał a kaplica kolegium bę dzie katedrą miejską - jedyną kaplicą na ś wiecie, któ ra speł ni tę misję . Christ Church to najwspanialsza ze wszystkich uczelni oksfordzkich, zał oż ona na począ tku XVI wieku przez kardynał a Wolseya.
Wchodzą c przez bramę i idą c przez ogró d do „Domu”, jak nazywa się Koś ció ł Chrystusowy, któ rzy tu mieszkają , po prawej stronie pozostaje ł ą ka Katedry Koś cioł a Chrystusowego. Ś cież ka po prawej prowadzi do Tamizy lub „Izydy”, jak nazywa się ją pompatycznie w Oksfordzie.
W są siedztwie Merton College znajduje się pię kny uniwersytecki ogró d botaniczny, zał oż ony w 1621 roku. Do ogrodu prowadzą pię kne bramy.
Oksford ma ogromną liczbę bibliotek i muzeó w. Uczniowie w wolnym czasie mają moż liwoś ć zwró cenia uwagi na swó j wolny czas. Biblioteka Bodleian, biblioteka naukowa uniwersytetu, jest imponują cym sercem uniwersytetu, zdominowanym przez okrą gł ą , kopulastą komorę Radcliffe, zbudowaną w poł owie XVIII wieku.
W School Court, za celą Radcliffe'a, znajduje się gł ó wna czę ś ć Biblioteki Bodleian, najsł ynniejszego księ gozbioru na ś wiecie, jednej z sześ ciu bibliotek uprawnionych do posiadania kopii każ dej ksią ż ki opublikowanej w Wielkiej Brytanii i uż ywanej przez naukowcó w na cał ym ś wiecie. ś wiat. Prawo to wynika z porozumienia zawartego przez Sir Thomasa Bodleya z firmą Stationers' Company w 1610 roku. Komora Radcliffe został a zbudowana, aby pomieś cić duż ą bibliotekę , któ rej wł aś cicielem jest dr John Radcliffe, lekarz kró lowej Anny. Za koncepcję rotundy odpowiada architekt Nicholas Hawksmoor, któ ry zmarł przed rozpoczę ciem prac budowlanych w 1737 roku, wię c ostateczny projekt należ y do Jamesa Gibbsa. Sł owo „Izba” oznacza „komorę ” lub „pokó j”.
Delikatne pię kno Mostu Westchnień , wiją cego się z gracją nad New College Lane, niespodziewanie nas zaskakuje.
Ta ś redniowieczna, krę ta aleja jest peł na niespodzianek - ukryty pub, dom Edmunda Holleya i dwie interesują ce uczelnie. Most Westchnień został zaprojektowany przez Sir Thomasa Jacksona w 1913 roku, aby poł ą czyć stare i nowe budynki Hortford College, któ re są oddzielone New College Lane. Nikt nie odnosi się do mostu oryginalną nazwą , Hortford Bridge, ponieważ wyglą da jak Most Westchnień w Wenecji we Wł oszech.
Budynek teatru Sheldonian jest wczesnym arcydzieł em Christophera Wrena, czł onka zarzą du All Souls College, gdzie był profesorem astronomii. Swó j projekt rozwijał wedł ug planu rzymskiego teatru Marsellusa. Wewną trz moż na zobaczyć tron rektorski i znakomicie pomalowany sufit autorstwa Roberta Streetera ukazują cy triumf sztuki i nauki nad zawiś cią i ignorancją.
Obecnie sł uż y jako sala koncertowa i wykł adowa, a takż e jako miejsce przyznawania stopni honorowych podczas dorocznej ceremonii jubileuszowej po imponują cej procesji. Niemal owalny budynek został oddany do uż ytku w 1663 roku przez Gilberta Sheldona, arcybiskupa Canterbury i rektora uniwersytetu. Budynek jest otoczony pó ł kolem dziwnie rzeź bionych kamiennych gł ó w, z któ rych każ da ma brodę i patrzy po drugiej stronie ulicy na księ garnię Blackwella. Są to wspó ł czesne kopie oryginał ó w Wrena autorstwa rzeź biarza Michaela Blacka, przy czym te ostatnie są kopiami rzymskich rzeź b.
Kolejną atrakcją Oksfordu, jego prawdziwym skarbcem jest Muzeum Ashmolean, któ re został o zał oż one w 1683 roku. Jest to pierwsze w Anglii otwarte dla publicznoś ci muzeum, w któ rym znajduje się obszerna kolekcja sztuki i antykó w, któ rą zał oż yli w XVII wieku ojciec i syn John Tradescant, kolekcjonerzy roś lin.
Tutaj moż esz zobaczyć prace Leonarda da Vinci, Rafaela, Michał a Anioł a, Rembrandta i Constable. W Galerii Obsady moż na zobaczyć.250 greckich posą gó w. Kolekcjoner Elias Ashmole umieś cił skarby na Broad Street w jednym z pierwszych muzeó w w Wielkiej Brytanii. Pó ź niej zbiory został y podzielone - czę ś ć przeniesiono do budynku przy Beaumont Street, a resztę - do Uniwersyteckiego Muzeum Historii Naturalnej i Muzeum Pete'a Reversa.
Stratford-upon-Avon
Kontynuujemy naszą znajomoś ć z Anglią w ojczyź nie Williama Szekspira w mieś cie Stratford-upon-Avon. Stratford został zał oż ony w 1196 przez biskupa Worcester na ziemi, któ ra do niego należ ał a. Stratford-upon-Avon oznacza „drogę przez rzekę ” i wskazuje na rzeczny szlak handlowy na rzece Avon. Moż na rozpoznać , ż e kiedyś był tu port i kanał sł uż ył do transportu cię ż kich towaró w przemysł owych, teraz rzeka sł uż y tylko do rekreacji, pł ywają po niej wą skie zamknię te ł ó dki, w któ rych moż na mieszkać kilka dni.
Obecnie w mieś cie mieszka 25 tys. osó b. Wś ró d zabytkó w miasta znajduje się monumentalny zespó ł rzeź biarski, otwarty 10 paź dziernika 1888 w ogrodach Bancroft. W centrum kompozycji, na ogromnym postumencie, stoi postać Szekspira, siedzą cego w fotelu i jakby z lekkim uś miechem obserwują cego to, co dzieje się wokó ł niego. A w rogach platforma wokó ł centralnej postaci, wył oż ona kaflami i ozdobiona klombami, na cokoł ach o znacznie mniejszych rozmiarach, znajdują się postacie czterech bohateró w. To jest zakrwawiona Lady Makbet, z gł ową owinię tą pł aszczem; bł azen rycerz Sir John Falstaff; mł ody ksią ż ę przymierzają cy koronę to przyszł y kró l Henryk V; i Hamlet w gł ę bokim zamyś leniu pochylony nad czaszką . Wybó r tych postaci podyktowany był chę cią rzeź biarza pokazania ró ż nych stron geniuszu Szekspira: symbolizują one tragedię , komedię , historię i filozofię.
Ten pię kny park nad brzegiem rzeki ma ró wnież ró ż ne wystawy rzeź biarskie i fontanny. Na cześ ć.800-lecia miasta w 1996 roku kró lowa wzniosł a fontannę w postaci ł abę dzi.
W Royal Shakespeare Theatre moż na zobaczyć nie tylko spektakle Szekspira, ale takż e sztuki wspó ł czesne. Teatr został otwarty dla publicznoś ci w 1879 roku. Teatr został zaprojektowany przez architektkę Elizabeth Scott. Do 1961 roku nosił nazwę Teatr Pamię ci Szekspira. Po renowacji w 2010 roku teatr stał się jeszcze wygodniejszy i pię kniejszy. Leż y naprzeciwko rzeki Avon i jest otoczony ogrodami. Na jego dachu znajduje się taras widokowy z restauracją i barem. W mieś cie odbywają się ró wnież festiwale muzyczne.
Jakie niesamowite ś wiatł a w tym mieś cie!
Zbliż amy się do koś cioł a Ś wię tej Tró jcy. Tutaj, 26 kwietnia 1564 roku, Szekspir przyją ł chrzest. Tutaj został pochowany w 1616 roku. Szekspir zmarł w swoje urodziny, 23 kwietnia.
To dzień , w któ rym wielbiciele jego talentu przychodzą , aby zł oż yć wień ce w koś ciele Ś wię tej Tró jcy, gdzie pochowany jest wielki dramaturg.
Epitafium napisane na testamencie Szekspira: „Drodzy przyjaciele, na litoś ć boską , nie wykopujcie prochó w, któ re tu leż ą . Mó wi się , ż e to ten napis uniemoż liwił przeniesienie prochó w Williama do Opactwa Westminsterskiego w Londynie.
Pó jś ć dalej. Rozklekotany budynek w paski to szkoł a, w któ rej uczył się mał y William. A dziś jest szkoł a!
W pobliż u szkoł y znajduje się koś ció ł , obok któ rego stał dom Szekspira, w któ rym mieszkał dorosł y dramaturg.
Od dzieciń stwa wszyscy znają biał e domy z czarnymi belkami na fasadzie ze zdję ć do bajek braci Grimm. Domy te nazywane są szachulcowymi i są typowe dla cał ej Europy, w tym Wielkiej Brytanii.
Podstawą domu jest rama z prostych i pochylonych belek drewnianych, któ re są widoczne z zewną trz. Wypeł nij przestrzeń mię dzy belkami naturalnymi materiał ami wią zanymi gliną . Na szczę ś cie takie domy w Stratford są dobrze zachowane, jest ich wiele, są ró ż ne i dlatego cał e miasto wyglą da trochę bajecznie. Jeden z nich - Harvard House - znajduje się przy High Street w Stratford-upon-Avon. Dom jest rezydencją sł ynnej rodziny Harvard - zał oż ycieli Uniwersytetu Harvarda. Harvard House został zbudowany w 1596 roku przez Thomasa Rogersa, dziadka dobroczyń cy Harvardu, Johna Harvarda. W tamtych czasach mieszkał a w nim Catherine Rogers. Jej syn, John Harvard, przekazał swó j dom uczelni, któ ra wkró tce stał a się Uniwersytetem Harvarda. Zbudowany budynek jest doskonał ym przykł adem elż bietań skiego domu miejskiego.
W domu mieś ci się obecnie Brytyjskie Muzeum Cyny, w któ rym znajdują się przedmioty od czasó w rzymskich do lat 30. XX wieku. Najwię ksza liczba artefaktó w z cyny pochodzi z XVI-XVII wieku.
A teraz z kolei - poznanie domu, któ ry znajduje się przy ulicy Henley, w samym centrum miasta, gdzie w 1564 roku urodził się i spę dził dzieciń stwo wielki dramaturg. W archiwach znajduje się zapis, ż e ojciec Williama, John, został ukarany przez miasto grzywną w 1552 r. za „zostawianie kupy gnoju przed domem”, wię c jasne jest, ż e rodzina był a wł aś cicielem domu przynajmniej od tego czasu. Ogó lnie rzecz biorą c, dom pozostawał wł asnoś cią rodziny Szekspira do 1806 roku, kiedy to został sprzedany rzeź nikowi Thomasowi Courtowi. W tym samym czasie Thomas Court nadal wykorzystywał dom jako hotel pod tą samą nazwą . Tak wię c przed nami dom Szekspira – najzdolniejszego dramaturga i poety, któ ry stworzył.12 tragedii, 16 komedii, 6 kronik historycznych.
Ale wszystko zaczę ł o się wł aś nie tutaj, w tym przytulnym domu w bardzo angielskim miasteczku Stratford-upon-Avon. W pobliż u tego domu znajduje się Centrum Szekspira - "Mekka" poetó w i pisarzy z cał ego ś wiata, gdzie moż na zobaczyć oryginalne "Folio" Szekspira, jego pieczę ć i pierś cień . Jest to nadal jedna z najważ niejszych atrakcji turystycznych w Wielkiej Brytanii. Wnę trza i salony tego tradycyjnego domku z muru pruskiego w stylu Tudoró w odtwarzają szekspirowskie otoczenie, któ re przenosi odwiedzają cych w przeszł oś ć.
W Stratford jest nie tylko wiele miejsc zwią zanych z ż yciem i twó rczoś cią najwię kszego dramaturga, ale takż e rzeź by, któ re uwiecznił y Szekspira lub jego bohateró w. Na przykł ad w deptaku na Henley Street w 1994 roku zainstalowano rzeź bę Bł azna autorstwa Jamesa Butlera.
Ulice, co dziwne, przesycone są niesamowitymi zapachami: przypraw, orzechó w, kwiató w, kawy, muffinek – mił oś niczka smaku kryje w sobie setki pysznoś ci, jakby tutejsze ulice zachował y aromat od wielu lat.
Jednym z najpię kniejszych i najstarszych miast w Anglii jest York: niektó re z domó w w mieś cie są najstarszymi budynkami w Europie. Miasto wiele znaczył o w historii Anglii. Tutaj miał o miejsce wiele punktó w zwrotnych w Anglii. Jak powiedział kró l Jerzy VI: „Historia Yorku jest historią Anglii”. Przez okoł o 2000 lat York był stolicą pó ł nocy i odegrał kluczową rolę w brytyjskiej historii w czasach rzymskich, wikingó w i saskich. Jego staroż ytne ulice, mury obronne, pię kne bramy, wspaniał a katedra w Yorku, nawet teraz zachowują atmosferę ś redniowiecza.
Miasto został o zał oż one przez Rzymian w 71 rne, któ rzy zbudowali fortecę u zbiegu rzek Ouse i Foss.
Nazwa York pochodzi od ł aciń skiego Eboracum lub Eborac, jak nazwano stolicę rzymskiej prowincji Britannia. W VII wieku miasto nazywał o się Eoforvik („miasto dzikó w”). W IX wieku zostaje przemianowany na Jorvik. Kiedy te ziemie został y podbite przez Normanó w, miasto zaczę to nazywać skró tem - York. Przechodzimy przez bramy twierdzy i rozpoczynamy poznawanie staroż ytnego miasta.
Katedrę , czyli Yorkminster, moż na ś miał o nazwać gł ó wną atrakcją miasta, a historia katedry jest nierozerwalnie zwią zana z historią miasta. Katedrę budowano przez cztery stulecia, co doprowadził o do przemieszania ró ż nych styló w. Biskup katedry w York jest uważ any za drugiego najważ niejszego w Koś ciele anglikań skim po Canterbury.
Katedra przetrwał a wiele poż aró w i był a kilkakrotnie przebudowywana. Wnę trze Yorkminster jest niesamowite. Gotyckie, ś redniowieczne witraż e, wspaniał e kwadratowe wież e.
Pierwszy drewniany koś ció ł na jego miejscu wzniesiono w 627 roku, a katedrę , któ ra do nas dotarł a, wzniesiono w latach 1070-1472. Obecnie dł ugoś ć katedry wynosi 158 metró w, wysokoś ć wież to 60 metró w. Nawa katedry jest najszerszą gotycką nawą w Anglii, drewniany dach nad nią jest pomalowany na kamień . Jej wczesnogotyckie skrzyż owania pojawił y się w 1265 roku, gotycka nawa i sala kolumnowa - w koń cu XIII wieku, chó ry i wież e w stylu "prostopadł ego wzgó rza" - w XIV-XV wieku. Elewacja zachodnia z wysokim witraż em (1338) i bogato stiukowym portalem centralnym uważ ana jest za jedną z najpię kniejszych tego typu. Obok katedry znajduje się dawna rezydencja jej skarbnika, w któ rej obecnie mieś ci się muzeum dawnych dekoracji i malarstwa. Jednym z gł ó wnych skarbó w katedry i pierwszym, co rzuca się w oczy wchodzą cym do ś rodka, jest przegroda przy chó rach, zbudowana w XV wieku.
Zdobią go naturalnej wielkoś ci posą gi 15 kró ló w Anglii, począ wszy od Wilhelma I (Zdobywcy), Ryszarda III, a skoń czywszy na Henryku VII.
Cesarz Hadrian odwiedził York. Zginą ł tu cesarz Konstancjusz Chlorus, a jego syn Konstantyn Wielki został ogł oszony nowym cesarzem rzymskim przez wojska stacjonują ce w Eboracum. Zasł yną ł z tego, ż e w 313 roku n. e. mi. uznał chrześ cijań stwo za ró wnoważ ną religię imperium. Kilka lat pó ź niej przenió sł się do Bizancjum, czynią c je stolicą imperium, któ re pó ź niej przemianowano na Konstantynopol. Przy wejś ciu do katedry stoi pomnik Konstantyna Wielkiego. W pobliż u katedry znajduje się pomnik poś wię cony wszystkim ż oł nierzom-obroń com miasta.
W 876 miasto został o zdobyte przez „Wielką Armię Wikingó w”, ale w 954 kró l Wikingó w Eric Bladex został wygnany, a jego kró lestwo weszł o do pań stwa anglosaskiego.
W Yorku znajduje się muzeum poś wię cone panowaniu Wikingó w, a co roku odbywa się tu Festiwal Wikingó w, któ ry pokazuje ich tradycje i sposó b ż ycia. Jednak katedra w Yorku nadal z powodzeniem istniał a do 1066, kiedy statki Wilhelma Zdobywcy zbliż ył y się do wybrzeż y Wielkiej Brytanii, któ ry obalił prawowitego kró la Haralda i został namaszczony i koronowany w katedrze w Yorkshire. Wkró tce potem cał a pó ł nocna Anglia zbuntował a się przeciwko zniewalcom, a York na kró tko wpadł w rę ce buntownikó w. Jednak Normanowie wkró tce zwró cili go z powrotem i uczynili z niego swoją twierdzę na pó ł nocy Anglii. Wilhelm Zdobywca zbudował w Yorku wież ę Clifford, któ ra przetrwał a do dziś . Z muró w staroż ytnej twierdzy-wież y Clifford roztacza się niepowtarzalny widok na miasto.
Dziś znajduje się tu muzeum opowiadają ce o historii miasta, w któ rym prezentowane są eksponaty z czasó w rzymskich i anglosaskich, a takż e wikingó w i ś redniowiecza.
Trzeba powiedzieć , ż e York ma skarb - jedyny pierś cień fortyfikacji w Wielkiej Brytanii, któ ry został zbudowany w poł owie XIV wieku. Moż na po nich przejś ć nawet po okrę gu o dł ugoś ci zaledwie 4.8 km. Do dziś zachował y się ró wnież cztery bramy miejskie. Szczegó lne wraż enie robią potę ż ne fortyfikacje w rejonie Klasztoru, Welmgate i Butam. Brama Welmgate zachował a nawet jedyny w Anglii barbakan (ł ucznik dywersyjny), któ ry przetrwał ostatni najazd samochodowy. Wszystkie inne barbakany został y wyburzone w jednym czasie, przeszkadzają w ruchu samochodowym. Jednak mury nadal ucierpiał y z powodu tego ruchu, wykonano przez nie kilka otworó w i ł ukó w.
York znajduje się u zbiegu rzeki Fos i rzeki Ouse, któ ra pł ynie przez miasto nad rzeką Ouse, nadają c miastu romantyczny wyglą d dzię ki zielonym brzegom. Okolica nazywana jest Doliną Yorku. Poł oż enie miasta w poł owie drogi mię dzy Londynem a Edynburgiem przesą dził o o jego duż ym znaczeniu w systemie komunikacyjnym Anglii.
W 200-tysię cznym Yorku jest wiele ciekawych muzeó w, kilka z nich już pokazał em, dziś pokaż ę jeszcze kilka. Muzeum kupcó w-awanturnikó w, zlokalizowane w centrum starego miasta. Jorvik Museum Center pozwoli Ci poznać czasy epoki Wikingó w. Muzeum wiernie odwzorowuje nie tylko wyglą d osad, ale takż e dź wię ki, a nawet zapachy z tamtej epoki. Odwiedzają cy Centrum Wikingó w mogą usł yszeć hał as, rozmowy, pł acz, charakterystyczny dla Wikingó w gwar, zapach skó ry, obornika i wypatroszonych ryb. Muzeum Wikingó w „Jorvik” jest interesują ce zaró wno dla dzieci, jak i dorosł ych.
W pierwszych salach Centrum Badań Dziedzictwa Wikingó w znajduje się szklana podł oga, przez któ rą widoczne są prawdziwe wykopaliska archeologiczne staroż ytnych osad. Nastę pnie zwiedzają cy wsiadają do specjalnej przyczepy, przewodnik wł ą cza towarzyszą cy tekst, a my przejeż dż amy przez osadę wikingó w, gdzie zmechanizowane manekiny gotują , jedzą , polują i rozmawiają . Historia tego muzeum jest nietypowa: w tym miejscu przygotowywano budowę centrum handlowego, ale w ziemi znaleziono drewniane budynki, a nawet naczynia, doskonale zachowane w wilgotnej gliniastej glebie bez tlenu. W sumie znaleziono ponad 4000 obiektó w, po czym postanowiono odtworzyć na tej stronie prawdziwe miasto Wikingó w.
Na koniec bogatej wycieczki przeszliś my się wą ską uliczką Shambles – starą ś redniowieczną ulicą z nadwieszonymi drewnianymi sklepikami, przy któ rej pierwotnie mieś cił y się sklepy mię sne, a obecnie sklepy z pamią tkami.
Wieczorna rozrywka w Yorku jest urozmaicona, kolorowa i niezapomniana, imprezy – jak u Wikingó w, zabawy – jak u Tudoró w, spacery – jak u Gruzinó w. Ponadto York sł ynie z pubó w. Przez 365 dni w roku nie moż na powtó rzyć wyboru knajpy, ale nigdy nie odwiedzić wszystkich. Jak mó wią ż artobliwie, w obrę bie muró w miejskich nie ma miejsca, w któ rym moż na staną ć i nie zobaczyć chociaż jednej knajpy i jednego koś cioł a.
Nie mniej znane uniwersyteckie miasto Cambridge, liczą ce 125 tysię cy mieszkań có w. Cambridge ma okoł o 2000 lat. Na przeł omie epok przedchrześ cijań skich i chrześ cijań skich Niemcy zostali wypę dzeni przez Rzymian. Uważ a się , ż e w 40 roku ó wcześ ni hegemonowie ś wiata zbudowali most przez lokalną rzekę , któ rą Rzymianie nazwali Grantą . Most dzielił rzekę na dwie poł owy: rzymską Grantę i „oryginalną ” Kamę (z czasem Kem).
Miejscowy Uniwersytet od oś miu wiekó w uważ any jest za standard jakoś ci wś ró d wszystkich istnieją cych uczelni. Uniwersytet wyró sł ze zbioru uczonych ludzi z miasta Cambridge, któ ry, są dzą c po kronikach, został utworzony w 1209 roku przez naukowcó w, któ rzy opuś cili miasto Oksford, ponieważ student z Oksfordu zabił mieszkań ca miasta, a pierwszy Peterhouse College został zał oż ona w 1284 roku. W 1214 r. sporzą dzono formalny regulamin uczelni. Wedł ug nich powoł ano rektora i program z egzaminami na zakoń czenie. Gł ó wną ró ż nicą w stosunku do klasztoró w, w któ rych w ś redniowieczu otrzymywali cał ą wiedzę o otaczają cym ich ś wiecie, był o nauczanie nauk ś cisł ych, filozofii, logiki i matematyki. Uniwersytety w Cambridge i Oksfordzie są czę sto okreś lane wspó lnie jako „Oxbridge” i mają dł ugą historię rywalizacji ze sobą . Oxford to uniwersytet w mieś cie, podczas gdy Cambridge to miasto w uniwersytecie.
Przed nami King's College (King's College), któ ry został zał oż ony w 1441 roku przez kró la Henryka VI.
Naszą znajomoś ć z uczelnią zaczynamy od gł ó wnego wejś cia do Trinity College.
Lokalna ś wią tynia nauki ma dziś.18 000 studentó w w 31 kolegiach, z któ rych 3 to kolegia ż eń skie, a 6 to wył ą cznie studia licencjackie. Wybó r uczelni jest prawdopodobnie najważ niejszą decyzją , któ rą student musi podją ć , ubiegają c się o przyję cie. Każ da uczelnia ma swoje terytorium, zbudowane wokó ł „dziedziń có w” (dziedziń có w) i skł ada się z czterech gł ó wnych elementó w: domu studenckiego, biblioteki, kaplicy i jadalni. Kolegiami zarzą dzają trzy organy: Izba Senatu, Izba Regentó w i Rada Senatu. Najwię kszą wł adzę ma 16 wybranych czł onkó w Rady Senatu (z czego co najmniej czterech musi być rektorami kolegió w, a czterech kolejnych musi być profesorami).
Nic wię c dziwnego, ż e naszą znajomoś ć z miastem kontynuowaliś my ł odzią po rzece Kem, wzdł uż któ rej malowniczych brzegó w rozcią gał y się budynki uniwersyteckie. Poznaj miasto z wody, ciesz się trawnikami ze stuletnimi drzewami, spó jrz na architekturę - to znaczy poczuć ducha Anglii.
W mieś cie Cambridge wszystko zaczę ł o się od mostó w, ponieważ nazwa dosł ownie tł umaczy się jako „most nad rzeką Cam”. Siedzą c w niej wygodnie, pł yniemy pod najsł ynniejszymi i najstarszymi mostami: pod najstarszym zachowanym mostem Clare College Bridge, pod Mostem Matematycznym czy pod sł ynnym weneckim imiennikiem Mostem Westchnień . Miejscami Cambridge przypomina Wenecję.
I choć gł ó wna czę ś ć atrakcji miasta skoncentrowana jest w uczelniach uniwersyteckich, samo miasto nie jest pozbawione koś cioł ó w, muzeó w czy niezwykł ych budowli.
Muzeum Archeologii Klasycznej w Cambridge sł ynie z jednej z najwię kszych na ś wiecie kolekcji figurek greckich i rzymskich. Wiele eksponató w Muzeum Zoologicznego został o zebranych i przekazanych do muzeum przez samego Karola Darwina. Muzeum Historii Nauki zawiera unikalną kolekcję przyrzą dó w naukowych i ich modeli od ś redniowiecza do wspó ł czesnoś ci. Na rogu ulic Benet i Trumpington, w ś cianie biblioteki uniwersyteckiej, naprzeciwko Kings College, znajduje się zegar, na któ rym potwó r przypominają cy wielką szarań czę peł za po zł otej tarczy z zagubionymi gdzieś wskazó wkami i cyframi, nie zwalniają c ani na sekundę . Zł owieszcza rzeź ba został a wymyś lona i podarowana miastu w 2008 roku przez Johna S. Taylora. Nazwał swó j pomysł Chronograph, dosł ownie poż eracza czasu. Studenci mię dzy sobą bardziej czule nazywają zegar - Rosalind.
Ś wiatł o niebieskich diod przebija się przez pę knię cia w tarczy, dzię ki czemu moż na poznać dokł adny czas i czas, abyś my poż egnali się z uroczym studenckim miastem.
Kolejna ekscytują ca wycieczka do Windsoru - mał ego miasteczka (30 tys. mieszkań có w) w hrabstwie Berks, 20 km od Londynu, na prawym brzegu Tamizy, gdzie znajduje się letnia rezydencja kró ló w angielskich, Zamek Windsor, jest zlokalizowany. Przejeż dż ają c przez teren dworca, czekał mnie pierwszy przyjemny widok - lokomotywa z heraldycznymi symbolami pań stwa, któ rej obecnoś ć na pokł adzie od razu kazał a mi pomyś leć , ż e to nie jest zwykł a lokomotywa parowa. Tak też jest – jest to kopia parowozu N 3041 (takie lokomotywy produkowano w latach 1894-1912) pod nazwą „Kró lowa” i przez kilka lat sł uż ył a jako lokomotywa pocią gu kró lewskiego. Kopia powstał a w 1982 roku w ramach projektu Madame Tussauds (na stacji Windsor odbył a się specjalna wystawa, któ ra został a zamknię ta pod koniec lat 90. ).
Kró lowa Wiktoria odbył a swoją pierwszą podró ż koleją.13 czerwca 1842 r. , jadą c z Windsoru do Londynu okoł o pó ł torej godziny. Począ tkowo martwił a się , bo w tamtych czasach transport kolejowy był niebezpieczny, czę sto zdarzał y się wypadki, katastrofy z ofiarami. Ale wszystko poszł o dobrze, a koronowana dama uznał a podró ż za „uroczą ”.
Do Zamku Kró lewskiego, majestatycznie gó rują cego nad miastem, trzeba przejś ć kilkadziesią t metró w przez wł aś ciwe miasto Windsor, co pozwala przyjrzeć się jego architekturze (typowej dla starych miast Europy Zachodniej), na pomniku Kró lowej Wiktorii i u bram Henryka VIII – gł ó wnej bramy zamku.
Pierwszy drewniany zamek zbudował tu w 1066 roku Wilhelm Zdobywca. Trudno tu znaleź ć klasykę pał acową , a po prostu symetrię . Fasady „chodzą ” zygzakami, trawniki wycinają wł asne rogi, wał y i mury kł ó cą się ze sobą.
A wszystko dlatego, ż e prawie każ dy brytyjski monarcha ukoń czył i odbudował tę podmiejską rezydencję kró lewską na swó j wł asny sposó b i trwał o to prawie tysią c lat! Efektem jest coś oryginalnego, przycią gają cego ludzi z cał ego ś wiata. Wedł ug XVII-wiecznego pisarza Samuela Pepysa jest to „najbardziej romantyczny ze wszystkich zamkó w na ś wiecie”. Z czasó w Wilhelma Zdobywcy pozostał o jedynie sztuczne wzgó rze, na któ rym (znacznie pó ź niej) wznosi się Okrą gł a Wież a. Okrą gł a wież a ma 45 metró w wysokoś ci. Kiedy kró l (kró lowa) jest w zamku, jego (jej) sztandar osobisty jest wywieszony na wież y. Okrą gł a wież a dzieli kompleks zamku Windsor na dwie czę ś ci, zwane dziedziń cami: od strony zachodniej znajduje się Dziedziniec Dolny, od wschodu Dziedziniec Gó rny, w któ rym mieszczą się apartamenty kró lowej, do któ rych dostę p publiczny jest zabroniony. Istnieją ró wnież Izby Pań stwowe, któ re moż na oglą dać.
Co ciekawe, to wł aś nie Windsor nadał nowe nazwisko panują cej obecnie brytyjskiej dynastii kró lewskiej. W rzeczywistoś ci brytyjscy monarchowie przed ś lubem Elż biety II należ eli do rodziny Saxe-Coburg-Goth (stamtą d ksią ż ę Albert, mą ż Wiktorii). Jednak w czasie I wojny ś wiatowej, pod wpł ywem patriotycznego fanatyzmu, kró l Jerzy V postanowił pozbyć się niemieckiego nazwiska. W 1952 r. wydano odezwę , zgodnie z któ rą potomstwo Elż biety II jest ró wnież uważ ane za Windsoró w. Zbliż amy się do jednej z najpię kniejszych na zamku – Bramy Normanó w.
Bardzo romantycznie wyglą da Ogró d Jubileuszowy, wytyczony w zwią zku z 50. rocznicą panowania Elż biety II (2002) na miejscu fosy otaczają cej mury forteczne zamku.
Na dolnym dziedziń cu znajduje się kaplica ś w. Jerzego i arkada podkowa. Miejsce to trzeba koniecznie odwiedzić , gdyż jest bezpoś rednio zwią zane z gł ó wnym zakonem rycerskim Wielkiej Brytanii - Zakonem Podwią zki.
Został zał oż ony w 1348 roku przez kró la Edwarda III w celu „zgromadzenia pewnej liczby godnych osó b do czynienia dobrych uczynkó w i oż ywienia ducha wojskowego”. Istnieje wiele legend dotyczą cych pochodzenia zakonu, z któ rych najsł ynniejsza dotyczy hrabiny Salisbury. Podczas tań ca z kró lem upuś cił a podwią zkę , a otaczają cy ją ludzie ś miali się , podczas gdy kró l podnió sł podwią zkę i zwią zał ją sobie na wł asnej nodze sł owami: „Niech się wstydzi, ż e ź le o niej myś li”, co stał o się motto zamó wienia. Mę ż czyź ni - czł onkowie zakonu noszą znak na nodze, a kobiety na ramieniu. Jednocześ nie zakon moż e liczyć nie wię cej niż.25 czł onkó w, w tym suwerena – monarchę brytyjskiego. Jego 24 towarzysze to rycerze (mę ż czyź ni) i damy (kobiety). Ł ą cznie w historii zakonu był o nieco ponad tysią c czł onkó w, a ostatnio procedura przyję cia został a tak rozwinię ta, ż e kilka lat temu ksią ż ę William stał się tysię cznym czł onkiem.
W kaplicy ś w. Jerzego moż na zobaczyć liczne i wrę cz fenomenalne witraż e heraldyczne, a takż e flagi, miecze i heł my czł onkó w zakonu. W kaplicy ś w. Jerzego na naboż eń stwie obecna jest sama kró lowa i nastę pca tronu. Ponadto pochowano tu kilka osó b sierpniowych. W szczegó lnoś ci Karol I Stuart, któ ry został stracony w 1649 r. wyrokiem są du rewolucyjnego, a takż e kró l Henryk VIII Tudor, sł yną cy nie tylko z budowy Windsoru, ale takż e z poligamii (niestety dwie z jego sześ ciu ż on zmarł na bloku rą bania z powodu maniakalnego okrucień stwa, losy jego mał ż onki zapamię tują angielskie dzieci w wieku szkolnym za pomocą mnemonicznego zwrotu „rozwiedziony – stracony – zmarł – rozwiedziony – stracony – przeż ył ”) oraz fakt, ż e dokonał reformacji w Anglii .
Wysoki na 5 metró w i szeroki na prawie 3 metry), w peł ni odtwarza kró lewski Pał ac Buckingham z lat 20. XX wieku. Trzy pię tra, ogró d, garaż , winiarnia i tysią ce miniaturowych detali wykonanych w skali 1:12. Bardzo wygodnie jest studiować historię ż ycia tamtej epoki. Wszystko w tym pał acu jest prawdziwe i aktywne. Jest tak wielu odwiedzają cych, ż e pobyt tam jest po prostu nierealny. Niestety wewną trz nie moż na robić zdję ć (zdję cia z internetu). Pomysł na dom wyszedł od Marii Louise, kuzyna Jerzego V, mę ż a kró lowej Marii. Pomimo tego, ż e kró lowa miał a 57 lat, kiedy otrzymał a ten prezent, na dworze pojawił a się niespodzianka. Queen Mary był a zapaloną kolekcjonerką miniaturowych bibelotó w.
Zbliż amy się do Gó rnego Dziedziń ca. Zobaczymy tu sale Apartamentó w Reprezentacyjnych z meblami i obrazami z kolekcji kró lewskich, w tym arcydzieł ami Rubensa, Van Dycka, Rembrandta i Holbeina.
Wię kszoś ć sal został a zaprojektowana przez Whiteville, w tym sł ynna Waterloo Hall, stworzona z okazji zwycię stwa nad Napoleonem. Zamek zachował kilka sal wykonanych przez Hugh Maya dla Karola II, wś ró d któ rych jest wspaniał a Kró lewska Jadalnia z malowidł em na suficie autorstwa Verrio, przedstawiają cym ucztę bogó w. W sali ś w. Jerzego, na któ rej suficie znajdują się herby wszystkich czł onkó w zakonu, kró lowa corocznie przyjmuje rycerzy Orderu Podwią zki.
Zamek Windsor, podobnie jak Pał ac Buckingham w Londynie, jest strzeż ony przez odważ nych straż nikó w w pię knych czerwonych mundurach. Po obejrzeniu Izb Pań stwowych spieszymy do Dolnego Placu, aby zobaczyć uroczystą ceremonię zmiany warty – spektakl prawdziwy, by nie zobaczyć , co był oby niewybaczalnym bł ę dem. Przy dź wię kach marszu uzupeł niamy naszą znajomoś ć ze wspaniał ym kompleksem pał acowym.
katedra w Salisbury
Wnę trze zdobią takie pię kne kompozycje rzeź biarskie.
Absolutnie oszał amiają ca wyobraź nia, choć wydawał oby się , ż e jest to taka prosta rzecz: czcionka. Postawiono je niedawno, bo w 2008 roku, kiedy konsekracja katedry skoń czył a dokł adnie 750 lat. Powierzchnia wody jest tak gł adka, ż e wyglą da jak polerowany kamień , dosł ownie lustro.
Dziedziniec katedry, otoczony galerią - kruż gankiem - najwię kszym w Anglii.
W jednym z najpię kniejszych budynkó w obok katedry, w Royal House mieś ci się Muzeum Salisbury i South Wiltshire, któ re opowiada o wielowiekowej historii miasta i hrabstwa.
Nastę pnie kierujemy się do Stonehenge, poł oż onego 13 km na pó ł noc od Salisbury. Stonehenge (ang. Stonehenge, dosł . „kamienny henge”) - staroż ytna ś wią tynia, zbudowana z uwzglę dnieniem ruchu sł oń ca. Kamienie te został y zainstalowane przez mą drych staroż ytnych ludzi 4500 lat temu. Nie zdą ż yliś my jednak dotkną ć majestatycznych kamieni wł asnymi rę kami.
Zabytkowa budowla jest ogrodzona, a turyś ci mogą obejś ć ją w kó ł ko, sł uchają c wyjaś nień z pomocą audioprzewodnika. Ale to miejsce jest specyficzne i tajemnicze, wię c nawet wszę dobylskie tł umy turystó w nie przeszkodził y nam poczuć się sam na sam z tajemniczym antycznym ś wiatem. Latem 2014 roku wokó ł tego tajemniczego miejsca odbył a się rekonstrukcja, powstał o centrum serwisowe, a teraz, aby dostać się do ś wię tych kamieni, trzeba zjechać z gł ó wnej drogi, kupić bilety i zabrać audioprzewodnik, potem wsią dź do autobusu wahadł owego do miejsca rozpoczę cia przeglą du i zacznij krą ż yć po okrę gu w odległ oś ci co najmniej 40 metró w od kamieni.
Kamienie są jednak tak ogromne, ż e widać je wyraź nie