Ciekawy dzień wolny. Część 2: Czernihów
Kontynuacja. Zacznij tutaj:
Czernihó w jest najbardziej wysunię tym na pó ł noc regionalnym centrum Ukrainy. Historyczne centrum Lewica Ukraina , jedno z najwię kszych miast Kijowski Rus. Odrę bne znaleziska z okolic Czernigowa wskazują , ż e pierwsi osadnicy pojawili się tu już w IV tysią cleciu p. n. e. e. , a odkryte osady wskazują na zasiedlenie miasta w II tysią cleciu p. n. e. mi. Po raz pierwszy Czernihó w jest wymieniony w Opowieś ć o tymczasowych latach poniż ej roku 907, kiedy ksią ż ę Kijowa Oleg po udana kampania przeciwko Bizancjum zmusił a Grekó w do oddania hoł du najwię kszym miastom Rusi Kijowskiej. Czernihó w został wymieniony w traktacie jako drugi po Kijowie.
Ze wzglę du na swoją staroż ytną historię miasto jest peł ne zabytkó w. Wię kszoś ć z nich jest zwarta na terenie starego miasta w rezerwacie przyrody „Staroż ytny Czernihó w” obok parku Detinets.
Z prawej strony pierwszą i najważ niejszą jest Katedra Przemienienia Pań skiego. Jest to jeden z najstarszych koś cioł ó w chrześ cijań skich na terenie Ukrainy i unikatowy przykł ad architektury Rusi Kijowskiej. Zbudowany za księ cia Mś cisł awa Chrobrego, stają c się jego grobowcem. Tutaj jest pochowany Igor Svyatoslavovich, bohater „Opowieś ci o kampanii Igora”. We wnę trzu znajdują się fragmenty antycznych freskó w, wspaniał y ikonostas z XVIII wieku. W pobliż u znajduje się dom arcybiskupi (1780), w któ rym obecnie znajduje się archiwum. Ś wią tynia jest aktywna.
Obok katedry Spaso-Preobrazhensky znajduje się ró wnież katedra ś w. Borysa i Gleba. Został zbudowany w XII wieku. na fundamencie starszej kamiennej konstrukcji z XI wieku. i kilkakrotnie przebudowywany. Podczas renowacji w poł owie XX wieku. budynek został przywró cony do dawnych form. We wnę trzu zachował y się staroż ytne freski i inkrustowane podł ogi. Wewną trz ś wią tyni otwarte jest muzeum architektury. Administracja rezerwatu znajduje się w pobliskim budynku Collegium (1672), któ ry powstał w XVII wieku. był czę ś cią klasztoru Borisoglebsky - rezydencji metropolitó w czernihowskich. Z inicjatywy arcybiskupa Jana Maksimowicza i przy wsparciu finansowym hetmana I. Mazepy otwarto tu jedną z pierwszych na Lewym Brzegu szkó ł wyż szych. Obecnie Collegium to aż urowy budynek z wysoką dzwonnicą . W budynku zrekonstruowano salę lekcyjną kolegium, wystawiono ekspozycję malarstwa ikonowego oraz otwarto wystawę „Mieszkań cy Czernigowa i Czernigowa 100 lat temu”.
Wszystkie wymienione atrakcje znajdują się na terenie Detinets. To najstarsza czę ś ć Czernihowa, czyli wzgó rza na wysokim brzegu Desny, na któ rym znajdował a się ksią ż ę ca cytadela i miejski kompleks obronny. Znaleziono tu pozostał oś ci domó w ksią ż ę cych i domostw bojaró w. Opró cz ś wią tyń doskonale zachował a się Kancelaria Puł kowa (XVIII w. ), zwana „kamiennym domem Lizoguba”, oraz kilka innych budowli z XVIII-XIX w. , w któ rych mieszczą się muzea i budynki administracyjne. Po likwidacji twierdzy Czernihó w w XIX wieku. wał obronny nad rzeką zamieniono na teren parkowy, wzniesiono pomniki T. Szewczenki i A. Puszkina. Na szybie znajduje się.12 ż eliwnych armat bastionowych z XVII wieku, któ re uważ ane są za wizytó wkę miasta. W latach 90. w mieś cie był ż art, kiedy dziewczyna umó wił a się z niechcianym chł opakiem przy trzynastym spluwie : )
Na przeciwległ ym wzgó rzu od Detinets, przy Alei Bohateró w, znajduje się Koś ció ł Katarzyny. Uroczyś cie wita wszystkich wjeż dż ają cych do Czernihowa z Kijowa i jest uważ any za symbol miasta. Ś wią tynia w stylu ukraiń skiego baroku został a zbudowana na miejscu staroż ytnej ś wią tyni z okresu Rusi Kijowskiej kosztem braci Siemiona i Jakowa Ł yzogubó w, zgodnie z wolą ich ojca E. Ł yzoguba na pamią tkę bohaterstwa ich dziadek Jakow Ł yzogub i Kozacy z puł ku Czernihowa, pokazani przez nich podczas szturmu na turecką twierdzę Azow w 1696 d. W czasach sowieckich koś ció ł Katarzyny był zamknię ty. W latach 1975-80. odrestaurowany, po czym we wnę trzu umieszczono ekspozycję Muzeum Sztuki Ludowej i Dekoracyjnej Czernihowa. Teraz ś wią tynia jest aktywna.
Z potę ż nych muró w obronnych Detinets otwiera się widok na klasztor Wniebowzię cia Yelets. Został zał oż ony w XI wieku. Ksią ż ę Czernihowski Ś wiatosł aw Jarosł awowicz (1027-76) jako podmiejska rezydencja ksią ż ę ca. Odrestaurowany w latach 1445-95. po najeź dzie mongolsko-tatarskim. Zachowane jaskinie z okresu staroż ytnego. Po odbudowie z XVII wieku. zespó ł architektoniczny otrzymał cechy baroku ukraiń skiego: katedra Wniebowzię cia NMP (XII w. ), 36-metrowa dzwonnica bramna, cerkiew Piotra i Pawł a z refektarzem, cele, grobowiec Ł yzogubó w, drewniany dom Archimandryty Teodozjusza Uglicki (1688). W surowym wnę trzu katedry udał o się zachować fragmenty staroż ytnych freskó w.
Droga oddala nas od przyjemnego cienia Detinets w kierunku kompleksu klasztoru Ilyinsky. Jest to najstarsza ś wią tynia Czernigowa, któ ra jest czę ś cią klasztoru Trinity-Ilyinsky na wzgó rzach Boldin. Pierwszą ś wią tynię jaskiniową i klasztor zał oż ył ś w. Antoni Jaskiniowy w 1069 r. , kiedy opuś cił zał oż oną przez siebie Ł awrę Kijowsko-Peczerską . Przez koś ció ł Eliasza (XII w. ) moż na dostać się do czę ś ci jaskiniowej (315 m), gdzie znajdują się podziemne koś cioł y ś w. Antoniego, ś w. Teodozjusza i ś w. Mikoł aja Svyatosha. Na gó rze nad klasztorem znajdują się sł owiań skie kopce Bezymyanny i Gulbishche, a takż e gró b M. Kotsyubinsky'ego z pomnikiem. W lochach trwają wykopaliska archeologiczne. Architektura i wystró j podziemnych ś wią tyń robi wraż enie. Ich mnichom udał o się stworzyć pod ziemią majestatyczne konstrukcje bez uż ycia farb i materiał ó w wykoń czeniowych.
Po uwolnieniu się z zimnej ciemnoś ci podziemia nasza droga wiedzie do Katedry Tró jcy Ś wię tej, któ ra jest ró wnież czę ś cią kompleksu klasztoru Tró jcy-Ilyinsky. Po najeź dzie mongolsko-tatarskim klasztor został reaktywowany w 1649 roku z inicjatywy puł kownika S. Podobailo. Zespó ł katedry Tró jcy Ś wię tej z dzwonnicą , cerkwią Wwiedeń ską i refektarzem został zbudowany w latach 1679-1695. na koszt hetmana Ukrainy I. Mazepy. Wspaniał a architektura w ukraiń skim stylu baroku jest dzieł em utalentowanego architekta wileń skiego Johanna Baptist Sauer (I. Baptist). Od 1790 r. Klasztor Tró jcy Ilyinsky sł uż ył jako rezydencja arcybiskupa czernihowskiego - tutaj jest tzw. „Dom biskupi”. Sam klasztor nie jest czynny, ale katedra jest otwarta dla parafian. W katedrze Tró jcy pochowane są relikwie ś wię tych Czernihowa: ś w. Teodozjusza z Czernigowa, ś w. Wawrzyń ca, ś w. Poeta-fabulista L. Glebov jest pochowany w pobliż u poł udniowej ś ciany katedry. Monumentalna dzwonnica o wysokoś ci 58 m jest udostę pniona do zwiedzania (195 stopni), a z gó ry otwiera się najlepsza panorama Czernigowa.
Wracają c do centralnej czę ś ci Czernihowa, trafiamy na najwię kszy plac miasta – Plac Czerwony („czerwony” – „pię kny”). Obok znajduje się Teatr Muzyczno-Dramatyczny. T. G. Szewczenko, któ rego fasadę zdobi pię kna pł askorzeź ba, staroż ytny Koś ció ł Pyatnicka oraz ś wietlna i muzyczna fontanna na mał ym placu.
Ogó lnie rzecz biorą c, miasto pozostawia bardzo przyjemny posmak. Czysto, wygodnie i pię knie. Zanurzony w zieleni drzew. Obmyte ś wież oś cią fontann i nasycone aromatem kwitną cych klombó w. Przestronny i jednocześ nie kameralny. Staroż ytne miasto peł ne dzieci i mł odzież y. Miasto, któ re ś piewa z centralnych placó w dla uroczych emerytó w tań czą cych obok majestatycznych zabytkó w antycznej architektury. Miasto, do któ rego chcesz wró cić .
