В июле 2007 решила выбрать для отдыха место, где не был никто из моих знакомых, при этом чтобы было не очень далеко, не слишком дорого, чтобы за границей, но не восточная страна, поскольку ехала одна… Выбор пал на Румынию. Честно говоря, очень весело было перед отъездом вести одинаковые диалоги:
- Куда едешь в отпуск?
- В Румынию.
- А, в гости к графу Дракуле? Ну, передавай привет!
- Да нет, я на море еду….
- А что, в Румынии море есть????
Отвечаю всем: да, в Румынии есть Черное море, причем побережье едва ли не длинее, чем в Болгарии. Другое дело, что это направление не популярно в Украине (в отличие, например, от соседей-белорусов, которых частенько можно встретить на румынских курортах). А я вот решила стать первооткрывателем для соотечественников – съездить, а потом поделиться впечатлениями. Итак, обо всем по порядку.
После беглого анализа предложений киевских турфирм остановила свой выбор на туркомпании "Сан Світ", которая возит туристов в разные страны, в том числе, и в Румынию. Пользуясь возможностью, хочу искренне поблагодарить лично Марина Бордея, который руководит этим направлением в "Сан Світ", за профессионализм и доброжелательное отношение. Было очень приятно, когда мне пошли навстречу, найдя оптимальный вариант проезда (на самом деле, это не так просто – уехать из Киева на черноморское побережье Румынии, поскольку, как я уже говорила, от нас туда практически никто не ездит). Мне организовали проезд поездом до Черновцов, а оттуда – подсадку на автобус, который вез туристов-черновчан в Болгарию. Обратно, соответственно, автобус – поезд, причем на обратном пути у меня была возможность почти целый день прогуляться по Черновцам. Утомительно, но зато дополнительные впечатления. Но об этом позже.
Черноморское побережье Румынии представляет собой цепочку курортов, переходящих один в другой. Между ними курсируют маршрутки, хотя любители пеших прогулок (как я, например) могут пройтись с одного курорта на другой пешком, заходя в магазинчики. Курорты названы именами греческих богов – Сатурн, Венус, Юпитер, Нептун, Олимп. Я жила в Венусе, в гостинице Raluca**, впечатления о которой самые лучшие. Гостиница построена кольцом, в середине которого и снаружи – цветы и хвойные деревья. Ощущение, что живешь в саду.
Номера вполне сносные, мебель достаточно новая, все удобства – душ и санузел, холодильник, телевизор с 1 англоязычным каналом, очень уютный балкон, на ресепшен – бесплатный сейф. Персонал почти весь англоговорящий, очень приветливый, не надоедливый. С балкона видно море. Несомненное достоинство: поблизости нет диско-клубов, что обеспечивает тишину по ночам. Питание (я заказывала только завтраки) однообразное, но в общем съедобно. В гостинице только два, на мой взгляд, недостатка – отсутствие лифта при высоте 5 этажей (хорошо для любителей физических упражнений, но тяжело для маленьких детей, пожилых людей и тех, кто несет тяжелые сумки….); второй недостаток – то, что бассейн работает только с 9 утра до 7 вечера. Без пяти семь служащий вежливо выгоняет из бассейна всех отдыхающих. Лично мне эта политика не совсем понятна: в течение дня у людей есть море, зачем купаться в бассейне? В то же время я, например, рассчитывала делать утреннюю зарядку и плавать перед завтраком, т. е., около 7 утра. Но никакие доводы не принимались.
Большинство других гостиниц в Венусе – явно советских времен. Несмотря на то, что они, видимо, дешевы, я бы не рискнула ехать туда отдыхать. На вид – как совдеповские пансионаты. Raluca** выгодно от них отличалась. Кроме нее, были гостиницы более высокого класса, и, соответственно, дороже. Самые презентабельные гостиницы – на курорте Юпитер. Лучший пляж – на Нептуне, куда от Венуса ехать около 15 минут на маршрутке. На всех курортах очень много зелени, воздух чистый. При этом пляжи друг от друга отличаются: в Венусе, например, вода и песок чистые, но из воды поднимались струйки сероводорода. Купаться в такой воде, наверное, очень полезно, но больше одного раза я без противогаза не выдержала В Юпитере запаха нет, но зато многолюдно и почти все пространство около воды занято шезлонгами и зонтиками (естественно, платными). Больше всего мне понравился пляж между Нептуном и Олимпом – очень чистая вода, широкая полоса песка и шезлонги выставляются не все сразу, а по мере их заказа. Море в основном мелкое, зато вода хорошо прогревается. Вообще, несмотря на все опасения, большой жары в течение всех 15-ти дней моего отдыха в Румынии не было, вечером даже приходилось утепляться. Климат все же отличается.
Румынская кухня разочаровала: почти везде подают жирное, сильно приправленное мясо и калорийные гарниры типа мамалыги (кукурузная каша), макарон и картофельного пюре. Возможно, для мужчины это в самый раз, но для меня, рассчитывавшей похудеть, такое меню категорически не подходило. Овощные салаты были довольно дороги, а заказать что-то вроде креветок или мидий я так и не решилась, опасаясь получить за большие деньги замороженный продукт. Вообще, у румын весьма популярны салаты на основе отваренных макарон, которые заправляют каким-то соусом (блюда, сильно отличающиеся от "салатов" в нашем понимании). Из морепродуктов ела жареную хамсу (мелкая морская рыбешка, которую почти не нужно чистить). Зато фрукты в Румынии дешевые: отменные персики по 2,5-3,5 лея, черешня, яблоки, сливы примерно в ту же цену, арбузы и дыни – в общем, поела всего этого вдоволь. Также везде продают изумительную выпечку: пончики, пирожки, круассаны и т.п. Если видите вывеску Autoservice – это не автосервис, а ресторан самообслуживания (типа наших "Двух гусей" или "Пузатой хаты"). Очевидное преимущество таких заведений – Вы можете видеть блюда, которые Вам предлагают и сделать приемлемый заказ, обойдя языковой барьер (потому что далеко не во всех обычных заведениях общепита есть меню хотя бы на английском, не говоря уж о русском языке).
О деньгах и ценах. На курортах всюду есть обменные пункты, работающие с 10 утра до 9 вечера. Курс при мне был: 1 USD=2,27 лея, 1 Euro=2,90 лея. В некоторых обменниках Вас могут попросить предъявить паспорт. Если кто привык все цены пересчитывать на гривны, множьте все на 2,5 (например, 10 лей – это примерно 25 гривен), удобно для тех, кто пытается сравнить цены у нас и "у них".
Некоторые цены на курортах Румынии:
Хлеб (у них он только белый) – 1-2 лея
Упаковка йогурта 375 мл – 3 лея
Плитка шоколада – 2,5-4 лея (шоколад у них весьма неплох)
Порция мороженого – 1,5-3 лея (еще лучше, чем шоколад!)
Порция жареной хамсы, 100 гр – 2,5 лея
Большой салат из свежих сезонных овощей с сыром и кусочками курицы – 8 лей
Бутылка воды 0,5 л – 2 лея
Бутылка воды 5 л – 5 лей (делайте выводы!)
Пачка сигарет – 4-6 лей
Купальник – от 25 до 90 лей
Пара обуви – от 40 до 200 лей (качество супер!)
Молодежная одежда (топики, блузки, юбки, шорты, футболки, платья и т.п.) – от 10 лей (безумно жалела, что не приехала с пустым чемоданом! Вещи отличного качества и по стилю очень выгодно отличаются от заполонившего наши рынки дорогого и безвкусного турецкого барахла).
Проезд в маршрутке вдоль всех курортов – 2 лея
Проезд автобусом до Констанцы (ближайший крупный город) – 6,5 лей
Подарки и сувениры: их много на всех курортах, есть типичные для любого побережья магнитики, открытки, фигурки и т.п. с морской тематикой. Понравилось: разноцветные глиняные чашки с веселыми "мультяшными" рисунками (купила 4 штуки), яркая оригинальная бижутерия, серебряные украшения, сумки, изделия из дерева и лозы.
Отдельно хочется сказать несколько слов о Констанце. Неожиданно приветливый город размером примерно как крупный районный центр в Украине. Отлично налаженный транспорт (только наземный), широкие улицы без пробок, много зелени. Была в дельфинарии: за билетом пришлось выстоять 2-х часовую очередь, а потом оказалось, что представление начнется еще через 3 часа (я их использовала для прогулки по городу). Однако впечатление от нехитрых в общем-то трюков, исполняемых в бассейне дельфином и парочкой морских котиков – Джона и Лорри – незабываемое. Может, это оттого, что я обожаю животных. Выходила из дельфинария, чувствуя себя восторженным ребенком.
В другой день решила посетить музей-аквариум. Экспозиция небольших размеров, но весьма красивая; завораживает огромный бассейн с морскими хищниками, которые, кажется, смотрят тебе прямо в глаза… А сам Aquarium расположен на красивейшей, залитой солнцем набережной, над которой рассекают воздух белоснежные чайки…
Еще в Констанце есть несколько музеев и картинных галерей (к сожалению, не успела туда попасть), памятник Овидию на одноименной площади, множество парков, скверов и просто красивых старинных зданий. В целом город производит приятнейшее впечатление.
Подводя итог, могу сказать: пляжный отдых в Румынии понравится:
а) родителям с детьми (по причине полной безопасности как пляжей, так и местности); правда, дорога может оказаться тяжеловатой
б) людям, которые любят уединение (я из их числа). Мне понравилось ощущение: лежишь на пляже, вокруг тебя полно народу, но их общение тебя не «достает», поскольку абсолютно непонятная румынская речь воспринимается как нейтральный звуковой фон, типа журчания ручейка. У меня отдых получился таким, как я хотела – удалось выспаться, похудеть, загореть, прочитать 3 книги и связать кофточку
Не рекомендую ехать в Румынию тем, кто привык к высокому уровню комфорта, а также людям, желающих «потусоваться» - им будет скучно.
W lipcu 2007 roku zdecydował am się wybrać miejsce, w któ rym nie był o moich znajomych, ż eby wyjazd za granicę nie był za daleko, nie za drogo, ale nie na wschó d, bo podró ż uję sam… Wybó r padł na Rumunię . Szczerze mó wią c, był o fajnie mieć te same dialogi przed wyjś ciem:
"Gdzie jedziesz na wakacje? "
- Do Rumunii.
– Odwiedzasz hrabiego Draculę ? Có ż , przywitaj się!
- Nie, jadę nad morze….
- Co, w Rumunii jest morze ?? ? ?
Odpowiadam wszystkim: tak, w Rumunii jest Morze Czarne, a wybrzeż e jest prawie dł uż sze niż w Buł garii. Inna sprawa, ż e kierunek ten nie jest popularny na Ukrainie (w przeciwień stwie np. do są siadó w Biał orusi, któ rych czę sto moż na spotkać w rumuń skich kurortach). Ale postanowił em zostać pionierem dla moich rodakó w - pojechać , a potem podzielić się wraż eniami. A wię c o wszystkim w porzą dku.
Po pobież nej analizie ofert kijowskich biur podró ż y wybrał a firmę turystyczną „Sun World”, któ ra przewozi turystó w do ró ż nych krajó w, w tym do Rumunii. Korzystają c z okazji chciał bym serdecznie podzię kować Marinie Bordei, któ ra kieruje tym dział em w Sun World, za jej profesjonalizm i ż yczliwą postawę . Bardzo mił o był o, gdy poszli się ze mną spotkać , aby znaleź ć najlepszy sposó b podró ż owania (w rzeczywistoś ci nie jest to takie proste - wyjechać z Kijowa na wybrzeż e Morza Czarnego do Rumunii, ponieważ , jak powiedział em, od nas prawie nikt nie jedzie tam). Pojechał em pocią giem do Czerniowiec, a stamtą d wsiadł em do autobusu, któ ry zabrał turystó w z Czerniowiec do Buł garii. Powró t odpowiednio autobusem to pocią g, a w drodze powrotnej miał em okazję chodzić prawie cał y dzień w Czerniowcach. Mę czą ce, ale dodatkowe wraż enia. Ale o tym pó ź niej.
Wybrzeż e Morza Czarnego w Rumunii to sieć kurortó w, któ re ł ą czą się ze sobą . Mię dzy nimi kursują minibusy, chociaż turyś ci (na przykł ad ja) mogą chodzić z jednego oś rodka do drugiego, idą c do sklepó w. Kurorty noszą nazwy greckich bogó w - Saturna, Wenus, Jowisza, Neptuna, Olimpu. Mieszkał em na Wenus, w hotelu Raluca**, któ ry ma najlepsze wraż enia. Hotel zbudowany jest z pierś cienia, w ś rodku któ rego i na zewną trz kwiaty i iglaki. Poczucie ż ycia w ogrodzie.
Pokoje cał kiem znoś ne, umeblowanie nowiutkie, wszystkie udogodnienia - prysznic i ł azienka, lodó wka, telewizor z 1 angloję zycznym kanał em, bardzo przytulny balkon, w recepcji bezpł atny sejf. Personel jest prawie cał y angloję zyczny, bardzo przyjazny, nie denerwują cy. Widok na morze z balkonu. Niewą tpliwa zaleta: w pobliż u nie ma dyskotek, co zapewnia ciszę w nocy.
Jedzenie (zamó wił am tylko ś niadanie) jest monotonne, ale ogó lnie jadalne. Hotel ma tylko dwie, moim zdaniem, wady - brak windy na wysokoś ci 5 pię ter (dobre dla entuzjastó w ruchu, ale trudne dla mał ych dzieci, starszych i noszą cych cię ż kie torby…. ); Drugą wadą jest to, ż e basen jest otwarty tylko od 9 rano do 19 wieczorem. Pię ć po sió dmej pracownik grzecznie wypę dza wszystkich wczasowiczó w z basenu. Osobiś cie nie do koń ca rozumiem tę politykę : w cią gu dnia ludzie mają morze, po co pł ywać w basenie? W tym samym czasie np. spodziewał am się ć wiczyć rano i pł ywać przed ś niadaniem, czyli okoł o 7 rano. Ale ż adne argumenty nie został y przyję te.
Wię kszoś ć innych hoteli na Wenus ma wyraź nie sowiecką epokę . Pomimo tego, ż e prawdopodobnie są tanie, nie odważ ył bym się tam pojechać na odpoczynek. Wyglą da jak sowieckie pensjonaty. Raluca ** ró ż nił a się od nich korzystnie.
Opró cz tego istniał y hotele wyż szej klasy, a zatem droż sze. Najbardziej reprezentacyjne hotele znajdują się w kurorcie Jupiter. Najlepsza plaż a znajduje się na Neptunie, okoł o 15 minut autobusem od Wenus. Wszystkie oś rodki mają duż o zieleni, czyste powietrze. Jednocześ nie plaż e ró ż nią się od siebie: na przykł ad na Wenus woda i piasek są czyste, ale z wody unosił y się strumienie siarkowodoru. Ką piel w takiej wodzie chyba bardzo się przydaje, ale nieraz nie mogł em wytrzymać bez maski gazowej Na Jowiszu nie ma zapachu, ale jest tł oczno i prawie cał ą przestrzeń przy wodzie zajmują leż aki i parasole (oczywiś cie , pł atny). Najbardziej podobał a mi się plaż a mię dzy Neptunem a Olympusem - bardzo czysta woda, szeroki pas piasku i leż aki nie są wystawione w cał oś ci na raz, ale tak jak są w porzą dku. Morze jest w wię kszoś ci pł ytkie, ale woda dobrze się nagrzewa.
Generalnie mimo wszystkich obaw przez wszystkie 15 dni moich wakacji w Rumunii nie był o wielkiego upał u, wieczorami nawet musiał em się ogrzać . Klimat jest jeszcze inny.
Kuchnia rumuń ska rozczarowuje: tł uste, mocno smakowe mię so i wysokokaloryczne dodatki, takie jak mamaliga (owsianka kukurydziana), makarony i puree ziemniaczane, serwowane są niemal wszę dzie. Moż e to w sam raz dla mę ż czyzny, ale dla mnie, któ ry liczył na schudnię cie, takie menu zdecydowanie nie pasował o. Sał atki warzywne był y doś ć drogie, a ja nie odważ ył am się zamó wić czegoś takiego jak krewetki czy mał ż e, boją c się dostać mroż ony produkt za duż e pienią dze. Ogó lnie Rumuni to bardzo popularne sał atki na bazie gotowanego makaronu, któ ry jest doprawiony jakimś sosem (potrawy bardzo ró ż ne od „sał atek” w naszym rozumieniu). Z owocó w morza jadł a smaż one anchois (mał e morskie ryby, któ rych prawie nie trzeba czyś cić ). Ale owoce w Rumunii są tanie: doskonał e brzoskwinie na poziomie 2.5-3.
5 lei, czereś nie, jabł ka, ś liwki za mniej wię cej tę samą cenę , arbuzy i melony - w ogó le zjadł em to wszystko doś ć . Wszę dzie sprzedawane są ró wnież niesamowite wypieki: pą czki, ciasta, rogaliki itp. Jeś li zobaczysz napis Autoservice, nie jest to serwis samochodowy, ale restauracja samoobsł ugowa (taka jak nasza "Dwie Gę si" lub "Brzuch House"). Oczywistą zaletą takich lokali jest to, ż e moż na zobaczyć oferowane dania i dokonać akceptowalnego zamó wienia, omijają c barierę ję zykową (bo nie wszystkie zwykł e lokale gastronomiczne mają menu przynajmniej w ję zyku angielskim, nie mó wią c już o rosyjskim).
O pienią dzach i cenach. Oś rodki mają wszę dzie kantory, otwarte od 10:00 do 21:00. Stawka dla mnie wynosił a: 1 USD = 2.27 lei, 1 euro = 2.90 lei. Niektó rzy wymieniają cy mogą poprosić o okazanie paszportu. Jeś li ktoś jest przyzwyczajony do przeliczania wszystkich cen na hrywny, pomnó ż wszystkie przez 2.5 (na przykł ad 10 lei to okoł o 25 hrywien), jest to wygodne dla tych, któ rzy pró bują poró wnywać ceny z nami i „nimi”.
Niektó re ceny w rumuń skich kurortach:
Chleb (mają tylko biał y) - 1-2 lei
Opakowanie jogurtu 375 ml - 3 lei
Baton czekoladowy - 2.5-4 lei (czekolada jest dla nich bardzo dobra)
Porcja lodó w - 1.5-3 lei (nawet lepsza niż czekolada! )
Porcja smaż onych anchois, 100 g - 2.5 lei
Duż a sał atka ze ś wież ych sezonowych warzyw z kawał kami sera i kurczaka - 8 lei
0.5 litrowa butelka wody - 2 lei
5 litrowa butelka na wodę - 5 lei (wycią gaj wnioski! )
Paczka papierosó w - 4-6 lei
Kostium ką pielowy - od 25 do 90 lei
Para butó w - od 40 do 200 lei (jakoś ć super! )
Odzież mł odzież owa (topy, bluzki, spó dnice, spodenki, T-shirty, sukienki itp. ) - od 10 lei (ogromnie przepraszam, ż e nie przyjechał am z pustą walizką ! Rzeczy doskonał ej jakoś ci i stylu bardzo ró ż nią się od drogich i zalał y nasze rynki drogimi i bez smaku tureckimi ś mieciami).
Podró ż minibusem po wszystkich kurortach - 2 lei
Podró ż autobusem do Konstancy (najbliż szego duż ego miasta) - 6.5 lei
Prezenty i pamią tki: we wszystkich kurortach jest ich wiele, są typowe dla każ dego wybrzeż a magnesy, pocztó wki, figurki itp. z motywem morskim. Podobał y mi się : wielokolorowe gliniane kubki z zabawnymi rysunkami (kupione 4 sztuki), jasna oryginalna biż uteria, srebrna biż uteria, torby, wyroby z drewna i wina.
Chciał bym powiedzieć kilka sł ó w o Konstancy. Niespodziewanie przyjazne miasto o wielkoś ci duż ego centrum powiatowego Ukrainy. Ugruntowana komunikacja (tylko lą dowa), szerokie ulice bez korkó w, duż o zieleni. Był em w delfinarium: musiał em czekać.2 godziny w kolejce po bilet, a potem okazał o się , ż e przedstawienie rozpocznie się za 3 godziny (wykorzystał em je na spacer po mieś cie). Niezapomniane jest jednak wraż enie prostych sztuczek wykonywanych w basenie przez delfina i kilka fok - Johna i Lorry'ego. Moż e to dlatego, ż e uwielbiam zwierzę ta.
Wyszł a z delfinarium, czują c się jak entuzjastyczne dziecko.
Nastę pnego dnia postanowił em odwiedzić muzeum-akwarium. Ekspozycja jest niewielka, ale bardzo pię kna; fascynuje ogromny basen z morskimi drapież nikami, któ re wydają się patrzeć prosto w oczy… A samo Akwarium znajduje się na pię knej, zalanej sł oń cem promenadzie, nad któ rą powietrze przecinają biał e mewy…
W Konstancy jest też kilka muzeó w i galerii sztuki (niestety nie zdą ż ył am się tam dostać ), pomnik Owidiusza na placu o tej samej nazwie, wiele parkó w, skweró w i po prostu pię kne stare budynki. Ogó lnie miasto sprawia przyjemne wraż enie.
Podsumowują c, mogę powiedzieć : wakacje na plaż y w Rumunii spodobają się:
a) rodzice z dzieć mi (ze wzglę du na peł ne bezpieczeń stwo zaró wno plaż jak i terenu); jednak droga moż e być trudna
b) osoby kochają ce samotnoś ć (ja jestem jedną z nich).
Podobał o mi się uczucie: leż ysz na plaż y, peł en ludzi wokó ł ciebie, ale ich komunikacja cię nie „dostaje”, ponieważ zupeł nie niezrozumiał a mowa rumuń ska jest odbierana jako neutralne tł o dź wię kowe, takie jak szmer strumienia. Moje wakacje wyszł y tak, jak chciał am - udał o mi się spać , schudną ć , opalać się , czytać.3 ksią ż ki i zawią zać bluzkę
Nie polecam jechać do Rumunii osobom przyzwyczajonym do wysokiego poziomu komfortu, a takż e osobom, któ re chcą „pobyć ” – bę dą się nudzić .