Rezerwuj Cape Martyan
panna Martyan
Krym, Jałta
Pomnik przyrody (1947), rezerwat państwowy (1973).
Rezerwat „Cape Martyan” znajduje się w bliskim sąsiedztwie słynnych nasadzeń parkowych Nikitskiego Ogrodu Botanicznego, którego badacze prowadzą tu badania. Naukowcy zajmujący się ogrodami zidentyfikowali na Przylądku Martyan ponad 500 gatunków roślin wyższych, z których 14 to gatunki endemiczne.
Zachował się tu obszar pierwotnego lasu jałowcowego, którego niektóre stare drzewa mają nawet 500-600 lat. A lokalna populacja truskawek drobnoowocowych - jednej z największych na południowym wybrzeżu - liczy około 3000 osobników tego reliktu. Trzy gatunki reliktów - jałowiec wysoki, truskawka drobnoowocowa i kozi łydka znajdują się w Czerwonej Księdze Międzynarodowej Unii Ochrony Przyrody.
Wszystkie rzadkie i reliktowe rośliny są tu pod niezawodną ochroną. Charakterystyczna jest również fauna rezerwatu: występuje tu 15 gatunków ssaków, 150 gatunków ptaków; 11 przedstawicieli fauny jest wymienionych w Czerwonej Księdze, a gekon krymski i wąż lamparta - w Międzynarodowej Czerwonej Księdze.
Obszarem chronionym jest również pas akwenu Morza Czarnego przylegający do Przylądka Martyan: żyje tu ponad 50 gatunków ryb. Latem w jałowcowym lesie rezerwatu jest mało cienia, powietrze jest bardzo gorące, a zewsząd słychać głośny śpiew cykad. Taki jest ten wyjątkowy zabytek starożytnej przyrody krymskiej.