Nikitski Ogród Botaniczny
Ogród botaniczny w Nikita
Krym, Nikita
10 czerwca 1811 r., przy aktywnym udziale słynnego botanika, inspektora hodowli hodowli południa Rosji M. Bibersteina, podpisano w Petersburgu „Dekret o utworzeniu Cesarskiego Państwowego Ogrodu Botanicznego na Krymie”. W tym samym roku od miejscowego właściciela ziemskiego Smirnova w pobliżu wsi Nikita (obecnie wieś Botanicheskoe) zakupiono 375 akrów ziemi. M. Bieberstein zaproponował stanowisko dyrektora ogrodu swojemu asystentowi, 30-letniemu naukowcowi H.H. Stevenowi. Już we wrześniu 1812 r. dokonano pierwszych lądowań. To był początek nowoczesnego Państwowego Ogrodu Botanicznego Nikitskiego. Przez 14 lat niestrudzonej działalności H.H. Steven, później nazywany „Nestorem rosyjskich botaników”, zebrał ponad 450 gatunków egzotycznych roślin.
Dziś żywa kolekcja ogrodu obejmuje 30 tysięcy gatunków, mieszańców i odmian roślin z niemal wszystkich krajów świata. W Dolnym Parku ogrodu rośnie dąb kalifornijski (nie ma go nigdzie indziej w naszym kraju), a w Primorskim znajdują się najbardziej ciepłolubne drzewa i krzewy: mirt, feijoa, storczyk, hamerops (palma karłowata). W Ogrodzie Nikitskim występuje sosna Aleppo, jodła numidyjska (algierska), dąb trawiastolistny (kalifornijski) i cyprys arizona, jałowiec dziewiczy oraz jedyny egzemplarz „drzewa żelaznego” w Ogrodzie Nikitskim – parottia perska. Drzewo osiąga 6 m wysokości, ma koronę z szerokich, owalnych liści, które jesienią przybierają różowopomarańczowy kolor.
Zwiedzanie Ogrodu Nikitskiego rozpoczyna się od Parku Górnego, gdzie wzdłuż umiejętnie zaprojektowanych alejek można znaleźć nasadzenia roślin sprowadzonych ze wszystkich kontynentów Ziemi: bambus z północnych Chin, wiecznie zielony dąb ostrolistny, potężne jodły, platan, olbrzymi sekwoja (drzewo mamuta). W tej części Ogrodu rośnie dożywająca 500 lat jagoda cisa, przypominająca tutejsze dawne lasy reliktowe.
Park Dolny jest najstarszą częścią Ogrodu Nikitskiego, powstałego w pierwszej połowie XIX w. Uwagę zwraca tu założony ponad 160 lat temu gaj oliwny oraz inne ciepłolubne uprawy: figi, nieszpułka zwyczajna, persimmon. Szczególnie interesujące są stare drzewa truskawki drobnoowocowej (czerwone drzewo truskawkowe), wymienione w Międzynarodowej Czerwonej Księdze. Następny, Primorsky Park, jest lepiej chroniony niż inne przez okoliczne grzbiety górskie, klimat jest tu łagodniejszy, dlatego w tej części Ogrodu Nikitskiego reprezentowane są najbardziej ciepłolubne wiecznie zielone formy roślin: różnorodne palmy, kryptomeria i osmantus, pistacja mastyksowa, liczne jasno kwitnące krzewy subtropikalne.
Po obu stronach Parku Primorskiego znajdują się jeszcze dwa ciekawe obiekty Ogrodu Nikitskiego. Na wschodzie znajduje się rezerwat Cape Martyan, w którym zachował się najcenniejszy zakątek reliktowego lasu subśródziemnomorskiego, w którym w dziewiczych warunkach rosną rzadkie drzewa, krzewy i zioła – łącznie około 500 gatunków – a całe to bogactwo na 120 hektarów ziemi chronionej! Rezerwat jest naturalnym laboratorium dla naukowców zajmujących się ogrodnictwem, dlatego jest zamknięty dla wycieczek publicznych.
Na zachód od Parku Primorskiego, bliżej Jałty, znajduje się park na Przylądku Montador, gdzie wraz z gatunkami rodzimymi - dąb puszysty, jałowiec wysoki - rośnie szereg reliktowych iglastych gatunków egzotycznych: wiele gatunków sosny z całego świata, metasekwoja z delikatnymi, opadającymi igłami na zimę. Można tu również podziwiać nasadzenia sosny Pitsunda, której naturalne plantacje na Krymie zachowały się na południowym wybrzeżu tylko na przylądku Aya na zachodzie i w Nowym Świecie na wschodzie. Odwiedzających zaskakuje również stary zagajnik mamutów, nasadzenia cyprysu meksykańskiego, gutaperki i innych egzotycznych roślin.
Ogród Nikitskiego to miejsce, w którym chcesz odwiedzić więcej niż raz. I za każdym razem odkryjesz nowe i nowe szczegóły. Jak w muzeum przechowującym prace wielkich mistrzów. Tutaj sama natura działała jako taki genialny mistrz. A mężczyzna udostępnił to piękno każdemu, nadał mu godną oprawę, posadził w listopadzie drzewo, które nagle pachnie wiosennym miodowym aromatem, przerzucił mosty nad strumieniami, zbudował baseny i urocze platformy widokowe…