Miasto Eupatoria
Miasto Gezlev
Krym, Ewpatoria
Gezlev - kompleks średniowiecznych zabytków Evpatorii. Evpatoria to miasto o dwudziestopięciowiecznej historii, położone nad brzegiem Zatoki Kalamickiej w północno-zachodniej części Krymu. Jako kurort, Yevpatoria ukształtowała się w XIX wieku i od tego czasu jest uznanym liderem w branży turystycznej i medycznej w swoim regionie. Historycznymi poprzednikami Evpatorii była starożytna grecka kolonia Kerkenitida i średniowieczny port Gezlev, którego największy dobrobyt związany jest z panowaniem na krymskim wybrzeżu Turcji osmańskiej w latach 1475-1774. Miasto staje się głównym ośrodkiem rzemieślniczym i handlowym, istnieje ogromny rynek niewolników, a także garnizon wojskowy i flota.
W XVI wieku. Według projektu wybitnego tureckiego architekta i inżyniera Kodzhi (Khodzhi) Sinana zbudowano meczet Juma-Jami, czyli Khan-Jami. Wznosi się nad nabrzeżem i jest daleko widoczny z morza. Piątkowy meczet Juma-Jami (według legendy w piątek urodził się prorok Mahomet) został założony w Gezlev rok po koronacji Devlet-Girey I - w 1552 roku. Świątynię tę stworzył wielki turecki architekt Khoja Sinan (ur. 1489 lub 1490 r. - zm. 1599 lub 1600), autor wielu wybitnych budowli w Stambule, Adrianopolu i innych miastach muzułmańskiego Wschodu. W wykazach budynków Khoja Sinan meczet Juma-Jami jest wymieniony pod numerem 77. Budowa trwała długo, ponad dziesięć lat i została ukończona, jak mówią, w 1564 roku. Pod podziemiami nowej świątyni ogłoszono otrzymane w Stambule prawo do chanatu krymskiego (firmy), przypieczętowane tutaj podpisem chana w specjalnym akcie, który był przechowywany w meczecie na stałe. Niedawno meczet Juma-Jami został całkowicie odrestaurowany: gruntownie odrestaurowano minarety i galerię głównego wejścia, detale architektoniczne na zewnątrz i wewnątrz, które stały się bezużyteczne, zostały wymienione zgodnie z zachowanymi wzorami. W centrum miasta zachowały się także łaźnie tureckie (ul. Krasnoarmeskaja 20), derwisze Tekie (kultowy budynek bractwa islamskiego, słynący z rytualnego wirowania) - obecnie znajduje się tam etnograficzne centrum rzemiosła krymskotatarskiego.
W Gezlevie, później Evpatorii, znajdowała się jedna z największych społeczności Karaimów, można zobaczyć ich świątynie religijne – kenasas z XVIII wieku. (św. Matwiejewa, 68), aby zapoznać się z potrawami kuchni narodowej i rękodziełem.