Zamek Zbaraż znajduje się w pobliżu centrum Zbarażu, w parku na tzw. Wzgórzu Zamkowym. Budowę zamku rozpoczęli bracia książęta Krzysztof i Jurij Zbarażscy. W latach 1620-1631 dwa kilometry w górę rzeki w górnej części stoku doliny rozpoczynają budowę zamku. Pierwotny projekt opracował włoski architekt Vincenzo Scamozzi, którego Christopher Zbarazhsky poznał w Wenecji. Ale projekt nie przeszedł: niezbyt obronny, bardziej pałacowy. Scamozzi po raz pierwszy opisał projekt zamku w swoim traktacie „O idei architektury uniwersalnej”, a następnie jego idee zostały częściowo wcielone w Zbaraż. Autorem zrealizowanego projektu jest holenderski architekt Van Peen. Stało się to w 1625 roku. Budowa twierdzy rozpoczęła się rok później i trwała do 1631 roku.
Stworzona fortyfikacja została zbudowana na wzór twierdzy Brady. Z wałów ziemnych wyrastają zewnętrzne bastiony Oskarpirovanny o wysokości do 12 metrów, z tarasem dla obrońców placówki o szerokości 23 metrów. W planie kwadrat o szerokości 88 m. Wewnątrz bastionów znajdowały się sklepione kazamaty (obecnie eksponowane są w nich próbki dawnej broni i drewniane rzeźby uczniów Pinzla). Rów wokół bastionów był głęboki i bardzo szeroki (w niektórych miejscach do 40 metrów). Pośrodku dziedzińca zamkowego, zgodnie z zasadami budowy „Palazzo in fortezza”, zachował się renesansowy pałac. Zamek położony jest na wysokiej górze, w przeszłości otoczony bagnami. Jest przykładem połączenia fortyfikacji pałacowych i bastionowych, co odzwierciedla trendy ówczesnej europejskiej sztuki fortyfikacyjnej. Książę Krzysztof Zbarażski zmarł w 1627 roku, kiedy zamek nie był jeszcze ukończony. Budowę zamku ukończono za Jurija Zbarażskiego. W latach 1627-1630. dla niego zbudowano: majestatyczny kościół św. Antoniego w stylu barokowym, cele i wieżę bramną.
Po śmierci Jurija Zbarażskiego zamek trafił w ręce Janusza Wyszniewieckiego. A w 1636 r., po jego śmierci, przeszła w ręce jego młodego syna, Dmitrija Wiszniowieckiego, nad którym opiekował się książę Jeremiasz Wiszniowiecki. Wiśniowieccy kontynuowali prace nad wzmocnieniem struktur obronnych i kształtowaniem krajobrazu pałacu. Renesansowy pałac z 60-metrową studnią i tajnym podziemnym przejściem, otoczony 13-metrowymi wałami obronnymi z bastionami i kazamatami, otoczony szeroką fosą z bieżącą wodą, wydawał się niemal nie do zdobycia i zdolny wytrzymać długie oblężenie. Podziemne przejście łączyło zamek z powstającym w tym samym czasie w dolnej części miasta klasztorem Bernardynów.
W 1648 r. po raz pierwszy objęli go Kozacy B. Chmielnickiego (dzięki zdradzie garnizonu broniącego zamku). Ale wydarzenia z 1649 roku były prawdziwym sprawdzianem dla miasta i jego zamku. Był to drugi rok wojny wyzwoleńczej Ukrainy przeciwko polskiej szlachcie. Wojska polskie, wycofując się przed oddziałami kozackimi Bogdana Chmielnickiego, postanowiły zatrzymać się w Zbarażu i zorganizować tu obronę. Zamek był wówczas jednym z najbardziej ufortyfikowanych, uzbrojony w 50 armat. Bohaterska 63-dniowa obrona Zbaraża, przeprowadzona przez księcia Jeremiasza Wiszniowieckiego przed przeważającymi siłami Chmielnickiego i Islama Gireja, jest dobrze znana z książki G. Senkiewicza „Ogniem i mieczem”.
Zamek był trzykrotnie zdobywany i niszczony: w 1675 r. przez wojska tureckie oraz w 1707 i 1734 r. przez wojska rosyjskie. W 1675 roku zamek został zdobyty i spalony przez Turków, po czym został odbudowany przez Dmitrija Wiszniowieckiego. W tym czasie twierdza przekształciła się w rezydencję pałacową, tracąc strategiczne znaczenie jako placówka. Nie powstrzymało to jednak żołnierzy rosyjskich przed zniszczeniem obiektu w latach 1707 i 1734. Po śmierci Dmitrija Wiszniowieckiego w 1682 r. majątek przeszedł na własność Potockich: Józefa, a następnie jego syna Stanisława, namiestnika kijowskiego. Zbaraż pozostanie w rękach Potockich do połowy XIX wieku.

W XX wieku. podjęto pierwsze próby odbudowy zamku w Zbarażu. W 1908 roku rząd zobowiązuje właściciela Zbarażu Emila Javeca do rozpoczęcia prac restauracyjnych, które nigdy się nie rozpoczęły. Przed I wojną światową kompleks odrestaurował ostatni prywatny właściciel zamku Tadeusz Nementowski. W 1935 r. Łączność Oficerów Rezerwy otrzymała zamek i urządziła w nim restaurację, która istniała do II wojny światowej. W lipcu 1941 r. Zbaraż został zajęty przez wojska niemieckie. 6 marca 1944 Zbaraż został wyzwolony od niemieckich najeźdźców.
W latach 60. zdecydowano o zachowaniu zamku. Następnie nieco podwyższono mury obronne zamku, ale na tym zakończyły się prace restauracyjne. Pożyteczne prace kontynuowano dopiero w 1985 r. - intensywne prace prowadziły lokalne organizacje gospodarcze - odrestaurowały kazamaty zamku, zablokowały dach i rozpoczęły modernizację wnętrza dwupiętrowego pałacu.
Pozytywnym czynnikiem dla miasta Zbaraż było utworzenie w 1994 r. na bazie Zbarażu zamkowo-pałacowego Państwowego Rezerwatu Historyczno-Architektonicznego, którego działalność doprowadziła do nowego profesjonalnego, naukowego etapu odbudowy i restauracji pałacu zamkowego i innych zabytki miasta. W pierwszych latach istnienia rezerwatu jego pracownicy porządkowali teren zamku, sadzili nowe drzewa, przesiedlali różne środowiska, pozbywając się swojego „dziedzictwa”. Lwowski Instytut „Ukrzakhidproektrestavratsiya” opracował projekt i program odbudowy zamku, a następnie kompleksowy plan zachowania zabytków rezerwatu i likwidacji sytuacji kryzysowej. Zawodowi mistrzowie odrestaurowali pierwotny układ przedsionków pałacu, odrestaurowali sale, co umożliwia turystom zapoznanie się z eksponatami archeologicznymi, tkactwem, haftem, rzeźbą, sztuką sakralną itp. Kilka sal jest zarezerwowanych na wystawy. A jedną z oficyn pałacu zamkowego zaadaptowano na salę organową. Jedną z lokalnych tradycji było tu urządzanie ślubów. Odrestaurowanie zamkowych kazamat przyniosło też wymierne korzyści - działają tu muzea kultury Trypillii, etnografii, rzeźby i broni.