Sobór Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny w Odessie jest jednym z największych kościołów w Odessie i południowej Ukrainie. Od 1936 do 2002 roku był to kościół katedralny diecezji odeskiej. Został założony 17 czerwca 1855 r., a budowę zakończono w 1869 r. iw tym samym roku został konsekrowany przez Jego Łaskawość Dmitrija (Muretow), arcybiskupa Chersoniu i Odessy. Dwupiętrowy kościół został zbudowany na koszt kupców Jakuba i Mikołaja Czerepennikowów według projektu architekta L. Ts. Ottona. Wysokość świątyni wraz z dzwonnicą wynosi 56 m, pojemność 5-6 tys. parafian.

Świątynia składa się z dwóch części: górnej i dolnej, z trzema ołtarzami w każdej. Nawa południowa kościoła górnego została poświęcona ku czci św. Jacob, Severny - w imię mnicha Xeni. Dolny kościół został konsekrowany w imię św. Mikołaja, jego południowa kaplica – w imię trzech Świętych: św. Bazyli Wielki, św. Grzegorza Teologa i św. Jan Chryzostom, Północny - na cześć święta wejścia do kościoła Najświętszej Bogurodzicy.