Kościół św. Mikołaja
Kościół Ojca Świętego Mikołaja Cudotwórcy
Ukraina, Lwów
Kościół Ojca Świętego Mikołaja Cudotwórcy jest najstarszym zabytkiem architektury Lwowa. Znajduje się na ulicy Bohdana Chmielnickiego 28.
Cerkiew Mikołaja jest najstarszym zabytkiem architektury monumentalnej we Lwowie. Kościół daje wyobrażenie o naturze starożytnej architektury rosyjskiej. Świątynia została zbudowana pod Górą Budelnicą na szosie Wołyńskiej na terenie starożytnego miasta ronda. Pierwsze wzmianki o nim pochodzą z 1292 roku. Wykopaliska w 1977 r. potwierdziły, że powstała w XIII wieku. Przypuszcza się, że kościół służył jako rodzinne miejsce pochówku książąt galicyjskich.
W 1471 r. kościół został zwolniony z płacenia podatków. W 1543 r. parafia otrzymała prawa „prawne”, czyli mieszkańcy w granicach parafii podlegali teraz władzy kościelnej i sądowi (a nie zamku, jak to było wcześniej). W 1544 r. powstało Bractwo Cerkiewne im. Mikołaja, które mieściło przytułek dla ubogich i szkołę. W XVII wieku kościół św. Mikołaja był kościołem ruskiego cechu Szewców (szewców).
W 1623 r. kościół został uszkodzony przez pożar, w 1772 r. odbudowano go, aw 1800 r. ponownie spłonął. Z pierwotnej budowy z XIII wieku zachowały się fundamenty i dolna część murów, wykonana z ciosanych bloków białego wapienia.
Jest na planie krzyża, na który składa się główna nawa kwadratowa z nieco wydłużoną półokrągłą apsydą, do której od zachodu przylega prostokątny przedsionek, oraz boczne kaplice z półkolistymi apsydami od północy i południa. Nawa i prezbiterium zakończone są kopułami z latarniami. Prosty i surowy wygląd świątyni, wyrazista piramidalna kompozycja rozciętych tomów stawiają ją wśród interesujących dzieł galicyjskiej szkoły architektonicznej.