Костел «На Піску» Kościół „Na Piasku”

Ocena 8110

Jedna z ulubionych ś wią tyń krakowian, w któ rej ojcowie karmelici przechowują dwa cudowne wizerunki Matki Boskiej – „Skaplerz” i „Piasek”, zwany też „Krakowską kochanką ”. Jej wizerunek został namalowany bezpoś rednio na ś cianie koś cioł a przez nieznanego zakonnika pod koniec XV wieku. Wedł ug legendy podczas pracy autor nagle otrzymał kolejne zadanie. Przerwał pracę , a kiedy do niej wró cił , obraz na ś cianie został cał kowicie wykonany.

Wedł ug legendy pierwszy koś ció ł na tym miejscu został zbudowany w XI wieku na koszt księ cia Wł adysł awa Hermana w podzię kowaniu za cudowne uzdrowienie. Mó wi się , ż e Matka Boż a przyszł a do niego we ś nie i poradził a mu znaleź ć miejsce za bramami Krakowa, gdzie na piasku rosną fioł ki. Kompresy z piasku leczył y chorego wł adcę i kazał wybudować ś wią tynię . Nie ma jednak badań i dokumentó w, któ re potwierdzał yby tę legendę i istnienie koś cioł a w stylu romań skim.
W rzeczywistoś ci budowa ś wią tyni zwią zana jest z monarchami ś w. Jadwigi i Wł adysł awa II Jagieł ł y, któ rzy pod koniec XIV wieku zlecili budowę koś cioł a. Budowa rozpoczę ł a się w 1395 roku. Dwa lata pó ź niej koś ció ł został przekazany zakonowi karmelitó w, któ rzy przybyli z Pragi. Gotycki koś ció ł został poważ nie uszkodzony w 1587 roku podczas oblę ż enia Krakowa przez cesarza Maksymiliana Habsburga i odbudowany kosztem Anny Jagiellonii. Ponownie zniszczony w czasie najazdu szwedzkiego, w drugiej poł owie XVII wieku odbudowany w stylu barokowym. Prace konserwatorskie prowadzono w latach 1929-1939 oraz 1983. Od 1997 roku koś ció ł otrzymał status mał ej bazyliki. Fasada koś cioł a jest podobna do fasady koś cioł a Del Gesu w Rzymie. Na ś cianie poł udniowej znajduje się „Golgota” – zespó ł trzech rzeź b z XVIII wieku. Oł tarz gł ó wny jest przykł adem jednej z najwię kszych rzeź b drewnianych w Polsce.
Wiele wiekó w temu w ś cianę koś cioł a wmurowano kamień , któ ry obecnie chroni krata. Powyż ej znajduje się napis: „Stopa kró lowej Jadwigi”. Wedł ug legendy ta mą dra i ż yczliwa dama, pó ź niej ś wię ta, zwiedził a w towarzystwie ś wiata budowę koś cioł a. Zauważ ył a pracownika, któ ry był bardzo zdenerwowany i zapytał a go, dlaczego jest smutny. Odpowiedział , ż e jego ż ona jest chora i nie ma nic do pł acenia lekarzowi. Nastę pnie kró lowa postawił a stopę na kamieniu, odpię ł a zł otą sprzą czkę z buta i podał a ją kamieniarzowi. Kiedy wyszł a, jej ś lad był wyryty na kamieniu jak mię kka glina. Budowniczowie wycię li ten kamień i wbudowali go w ś cianę koś cioł a. Obok jest wytł oczona data 1390. Kamień wcią ż stoi w tym miejscu na cześ ć dobrego serca kró lowej Jadwigi.