Мифы др. Греции повествуют, что пролив между Европой и Африкой пробил Геракл по своим надобностям, конечно, весьма значительным. В представлениях древних за ним начинался Потусторонний мир, а Платон сообщал, что там располагалась мифическая Атлантида. Реально это остаток первобытного океана Тетис протяженностью около 60 км, средней шириной около 20 км и глубиной более 300 м, местами, более километра (данные разных источников отличаются). Пролив издавна был предметом вожделений воинственных бездельников желающих закрепиться здесь и «на халяву» получать мзду с проходящих судов – движение между Атлантикой и Средиземным морем весьма оживленное. Пролив ограничен с Севера скалой Гибралтар – сейчас это британское владение, которое оспаривает Испания, Марокканскими территориями со скалой Джебель-Муса на Юге и испанской Сеутой на африканском же берегу. Его воды считаются международными. Океанографически пролив интересен поверхностным течением из Атлантического океана в Средиземное море при наличии глубинного течения более соленых вод в обратном направлении, это объясняет прохладу воды в крайнем западном Средиземноморье. В этом я убедился на практике, когда отдыхал в осенней Малаге при 30-градусной жаре и довольно прохладном море.
Mity o innej Grecji mó wią , ż e Herkules przedarł się przez cieś ninę mię dzy Europą a Afryką zgodnie ze swoimi potrzebami oczywiś cie bardzo znaczą cymi. W poglą dach staroż ytnych, za nim zaczą ł się Inny Ś wiat, a Platon poinformował , ż e znajduje się tam mityczna Atlantyda. W rzeczywistoś ci jest to pozostał oś ć po prymitywnym oceanie Tethys o dł ugoś ci okoł o 60 km, ś redniej szerokoś ci okoł o 20 km i gł ę bokoś ci ponad 300 m, w niektó rych miejscach ponad kilometr (dane z ró ż nych ź ró deł ró ż nią się ). Cieś nina od dawna jest obiektem poż ą dania wojowniczych pró ż niakó w, któ rzy chcą zdobyć tu przyczó ł ek i „za darmo” otrzymywać ł apó wki od przepł ywają cych statkó w – ruch mię dzy Atlantykiem a Morzem Ś ró dziemnym jest bardzo ruchliwy. Cieś ninę ogranicza od pó ł nocy skał a Gibraltarska – obecnie jest to posiadł oś ć brytyjska, któ ra jest kwestionowana przez Hiszpanię , terytoria marokań skie ze skał ą Jebel Musa na poł udniu i hiszpań ską Ceutę na wybrzeż u Afryki. Jej wody są uważ ane za mię dzynarodowe.
Oceanograficznie cieś nina jest interesują ca dla prą du powierzchniowego od Oceanu Atlantyckiego do Morza Ś ró dziemnego, z obecnoś cią gł ę bokiego prą du bardziej zasolonych wó d w przeciwnym kierunku, co wyjaś nia chł ó d wody w skrajnej zachodniej czę ś ci Morza Ś ró dziemnego. Przekonał em się o tym w praktyce, kiedy odpoczywał em jesienią w Maladze przy 30-stopniowym upale i raczej chł odnym morzu.