Если вы направились на экскурсию в Вагаршапат, то обязательно посетите археологический заповедник, на территории которого находится храм Звартноц. Вернее, там руины и реконструированные части некогда величественного древнего армянского храма. Рассматривая макеты этого поистине уникального сооружения, понимаешь, насколько была развита архитектура в древности. Звартноц состоял из трех поставленных друг на друга уменьшающихся цилиндрических частей, увенчанных шарообразным конусом. Стены постройки снаружи были многогранными, а изнутри - совершенно круглыми. Он был богато украшен сверху донизу скульптурным рельефом. Стены храма украшали виноградные гроздья, гранатовые плоды, пальмовые листья, очень тонко высеченный геометрический орнамент, плетенки, декоративные элементы. Колонны, установленные рядом с основными опорами храма, были увенчаны изображениями громадных каменных орлов.
Недалеко от Звартноца был выстроен большой дворец, от которого мало что осталось. У дворец было два крыла, которые находились под прямым углом друг к другу. В первом крыле располагались жилые комнаты и подсобные помещения. В другом крыле находились кельи и хозяйственные помещения, там же были и бани. Неподалеку от дворца была винодавильня с большими каменными чанами для стекания отжатого виноградного сока. На территории храма раскопан гигантский веер солнечных часов, найдены также огромные карасы.
Простоял храм более трехсот лет, после чего был разрушен сильнейшим землетрясением. Попыток восстановить Звартноц особо не было. Со временем на месте храма образовался огромный холм, из которого виднелись только остатки четырех пилонов. В 1901 году один армянский монах начал раскопки храма, а в 1904 году к нему присоединился архитектор Тораманян, который, тщательно изучив руины, составил первый проект реставрации Звартноца. А спустя несколько лет археологи обнаружили... средневековый макет Звартноца!
Все, что сейчас есть на территории храма – это руины с некоторыми восстановленными элементами, результаты раскопок и музей, где вы увидите различные предметы старины.
Звартноц обнаружить легко. Любая маршрутка или автобус, следующая от автовокзала Еревана на Вагаршапат, проходит мимо ворот храма. Сам храм немного вдалеке, но ворота можно узнать по большой стеле с орлом наверху. Вход с трассы платный, стоит около 700 драм. За фото отдельная плата. С южной стороны храма - пустыри, можете попробовать зайти оттуда без всяких билетов.
Храм начинает работу с 10:00 и открыт до 17:30 все дни, кроме понедельника.
Хотите увидеть своими глазами?
Туры в Армению - Турагентство «Горячая линия», www. hot. com. ua +38(044)599-46-30, +38(050)346-4599, +38(067)462-9242
Jeś li wybrał eś się na wycieczkę do Vagharshapat, koniecznie odwiedź rezerwat archeologiczny, na terenie któ rego znajduje się ś wią tynia Zvartnots. Są to raczej ruiny i zrekonstruowane czę ś ci niegdyś majestatycznej staroż ytnej ś wią tyni ormiań skiej. Patrzą c na modele tego naprawdę wyją tkowego budynku, rozumiesz, jak rozwinię ta był a architektura w staroż ytnoś ci. Zwartnoty skł adał y się z trzech opadają cych, cylindrycznych czę ś ci uł oż onych jedna na drugiej, zwień czonych kulistym stoż kiem. Ś ciany budynku był y wielopł aszczyznowe na zewną trz i cał kowicie okrą gł e wewną trz. Był bogato zdobiony od gó ry do doł u rzeź biarskim reliefem. Ś ciany ś wią tyni ozdobiono kiś ciami winogron, owocami granatu, liś ć mi palm, bardzo misternie rzeź bionymi ornamentami geometrycznymi, wikliną i elementami dekoracyjnymi. Kolumny, ustawione obok gł ó wnych filaró w ś wią tyni, zwień czono wizerunkami wielkich kamiennych orł ó w.
Niedaleko Zvartnots wybudowano duż y pał ac, z któ rego niewiele pozostał o. Pał ac miał dwa skrzydł a ustawione pod ką tem prostym do siebie. W pierwszym skrzydle mieś cił y się pomieszczenia mieszkalne i gospodarcze. W drugim skrzydle znajdował y się cele i pomieszczenia gospodarcze, był y też ł aź nie. Niedaleko pał acu znajdował a się winiarnia z duż ymi kamiennymi kadziami do odprowadzania wyciś nię tego soku winogronowego. Na terenie ś wią tyni wykopano gigantyczny wachlarz z zegarem sł onecznym, a takż e znaleziono ogromne karasy.
Ś wią tynia stał a przez ponad trzysta lat, po czym został a zniszczona przez silne trzę sienie ziemi. Nie był o ż adnych szczegó lnych pró b przywró cenia Zvartnots. Z biegiem czasu na miejscu ś wią tyni uformował o się ogromne wzgó rze, z któ rego widoczne był y jedynie pozostał oś ci czterech pylonó w.
W 1901 roku ormiań ski mnich rozpoczą ł prace wykopaliskowe w ś wią tyni, a w 1904 roku doł ą czył do niego architekt Toramanyan, któ ry po dokł adnym przestudiowaniu ruin opracował pierwszy projekt restauracji Zvartnots. Kilka lat pó ź niej archeolodzy odkryli… ś redniowieczny model Zvartnotó w!
Wszystko, co znajduje się teraz na terenie ś wią tyni, to ruiny z kilkoma odrestaurowanymi elementami, wyniki wykopalisk i muzeum, w któ rym moż na zobaczyć ró ż ne antyki.
Zvartnots jest ł atwy do zauważ enia. Każ dy minibus lub autobus, jadą cy z dworca autobusowego w Erewaniu do Vagharshapat, przejeż dż a obok bram ś wią tyni. Sama ś wią tynia jest trochę daleko, ale bramę moż na rozpoznać po duż ej steli z orł em na szczycie. Wejś cie z toru jest pł atne, kosztuje okoł o 700 AMD. Za fotografię pobierana jest osobna opł ata. Po poł udniowej stronie ś wią tyni znajdują się nieuż ytki, moż na stamtą d spró bować wejś ć bez ż adnych biletó w.
Ś wią tynia zaczyna się o 10:00 i jest otwarta do 17:30 we wszystkie dni z wyją tkiem poniedział kó w.
Chcesz zobaczyć na wł asne oczy?
Wycieczki do Armenii - Biuro Podró ż y "Hot Line", www. gorą co. com. Polska +38(044)599-46-30, +38(050)346-4599, +38(067)462-9242