Начну отзыв с перелета. В отличии от прошлого года, в этом году летали украинскими авиалиниями МАУ. Это минус поездки. Сколько бы не было претензий к Аэросвиту, я не помню чтобы меня хоть раз покормили такой гадостью как кормят МАУ. И это не чартерный, а регулярный рейс. В Тбилиси лететь 2 часа. До Франкфурта я летала тоже с МАУ – 3 часа. Еда та же – холодный бутерброд с дешевой колбасой и ужасным сыром. + ко всему добило просто то, что они доставили рядов в самолете. И ноги теперь на маршруте киев-тбилиси деть просто некуда. Номерация рядов утеряна. Так получилось что над моим рядом вообще не было не кнопки вызова стюарда, не света, ничего. Они даже додумались поставить дополнительные ряды возле аварийного выхода.
Тбилиси не впечатлил с первого взгляда как Батуми. Все серое и старое. Новые стеклянные постройки смотрятся в городе очень нелепо. Сначала даже было легкое разочарование.
Отель. Отель 4*, зная что такое грузинский сервис (а точнее его отсутствие) отель вполне соответствовал заявкам. Расположение его для пеших прогулок не очень удачное – практически у выезда с Тбилиси, зато от отеля до Мцхеты 10 минут езды, также в 2км от отеля находится Тбилиси молл с огромным супермаркетом Карефур. В отеле все чисто. Уборку номера делают каждый день, полотенца меняют тоже. Из атрибутов в ванной комнате есть шампунь, гель, мыло, зуб. паста и щетки. В комнате кондиционер, минибар, телевизор. До 1го апреля даже батареи работали. Курить в отеле можно везде. Завтраки были очень домашними. Честно сказать они не стоят 15 лари с человека, но увы выезжать в 9 утра в город чтобы покушать было лень. (завтраки представлены на фото, чтобы долго не описывать). стоимость номеров в сутки: сингл – 90 лари, дабл – 100 лари, на троих с доп. кроватью – 110 лари. Большой на троих 120 лари.
Грузинская кухня и напитки. Это собственно основная причина моего приезда в Грузию. Советую всем один-два раза в год на недельку совершать такой себе гастро-тур. На вкус и цвет как говорится фломастеры разные, но все же. Грузинское вино на любой вкус и цвет. Лично мои пристрастия это киндзмараули и хванчкара – красные полусладкие вина. Самое забавное, что по приезду в Украину зашла я в кеш энд керри, где нашла бутылки «грузинского» вина очень хорошей марки Тельяни валлей за 7 долларов штука. Это с учетом того, что экспортная цена бутылки в Грузии 8 долларов это без налогов, транспорта и наценки. Как так получается уму не постижимо и продавцы главное с пенной у рта доказывают, что вино настоящее. Ну ну. Грузия также богата минеральными водами и своим лимонадом. Мое личное открытие в этом году – сливочный лимонад, а также лимонад из сорта винограда Саперави именно того с которого делают вино. Очень вкусно. Всем советую попробовать. Из еды ежедневный маст хэв для меня были : хачапури по аджарски (иногда брали по имеретински), хинкали с мясом или грибами ( словом грузины признают хинкали только с мясом, с грибами, картошкой или другими ингредиентами для них это уже не хинкали), жаренный сулугуни – подается прямо на сковородке. Баклажаны с орехами, салаты и зелень. Иногда брались супы ( но увы мне они не очень. Понравился только суп из барабульки, типа ухи). И конечно же шашлык или кебаб. Лучше грузинов шашлыки и кебабы умеют готовить только арабы. Самый вкусный шашлык этой поездки был в Кахетии. Они не разрезают мясо на кусочки, а нанизывают на шампур цельную полоску мяса. Непередаваемый вкус. Мне понравилось с ткемали, но тут кому как.
Из того что стоит привезти домой – несомненно вино, лимонады, сулугуни, специи, ткемали, гранатовый соус, сушеную хурму, грузинские орехи и чурхчеллу. Правильная чурчхела это когда она старая и покрытая уже своим сахаром. Но мне такая не нравится. Мы покупали на трассе по дороге в Кахетию свежую чурхчелу, которой всего лишь 2 недели по 1 лари за штуку. Очень вкусно. Словом в городе цена начинается от 2-3 лари .
По поводу того, что посмотреть в Тбилиси и окрестностях. Возможно со мной многие не согласятся, но мое мнение – Тбилиси значительно красивее ночью. Особенно если смотреть сверху вниз. Огни города просто чаруют.
Нам было предложено 3 экскурсии –1. обзорная по Тбилиси за 45 долларов. 2. Экскурсия в Мцхету за 50 долларов и 3. В Кахетию за 55 долларов. Везде включен обед. Мы не поехали с гидом никуда и очень правильно сделали.
Передвигаться по городу удобно на такси, оно дешевое, особенно если вас как нас 4 человека). К тому же каждый таксист в Тбилиси это в первую очередь экскурсовод. Расскажет, покажет и еще и остановится для фото везде где вам нужно по маршруту. Первое что мы увидели в Тбилиси это крепость над Тифлисскими банями. Было это в первый день ночью, очень красиво. На следующий день за 8 лари подъехали от отеля к центру, а дальше гуляли пешком. Первая остановка была новый стеклянный мост, который местные жители прозвали «олвейс ульта» из-за его дизайна. Ну любит Саакашвили все стеклянное, что тут поделать. Мост красивый. По другую сторону реки Кура находится еще недостроенный, такой же стеклянный, театр, немного выше дом президента и еще выше новый собор Святой Троицы. Между новым и старым мостами находится канатная дорога. Проезд одно лари, но нужно купить пластиковую карточку за 2. Можно брать одну карту на всех. Кататься по канатке тоже советую в вечернее время. Работает она до 23.00. сверху с канатной дороги можно пойти погулять по бот. саду ( ничего особо интересного там нет), спуститься вниз к крепости или же пройтись к дому премьер-министра Грузии (он как не смешно звучит тоже стеклянный). Спускаясь вниз вы попадаете на улицу Лесеидзе – старая улица на которой расположено множество кафе, ресторанчиков, а также сувенирных лавок и мини маркетов. Прямо с этой улицы вы попадаете на площадь Свободы и начало проспекта Руставели, где расположены Парламент, Оперный театр, просто театр, старинные церкви и соборы и т. д.
На следующий день мы поехали в парк аттракционов Тцацминду. В отзывах его очень громко называли грузинским диснейлендом. Очень громко скажу я вам. Дорога туда заняла около 25 минут, в течении которых таксист рассказал все, что знал про историю Грузии с советами куда стоит съездить обязательно. За дорогу попросил 8 лари, мы дали 10 так как он немного продешевил, ехать действительно далеко, еще и на гору, мы его вообще просили нас к фуникулеру привезти, но видимо не услышал. На том и спасибо. В парке работали американские горки, машинки, колесо обозрения и детские аттракционы. Все. На входе нужно снова таки покупать пластиковую карточку за 2 лари и класть туда деньги. Уходя остаток и саму карту можно поменять на деньги. Американские горки стоят 5 лари. Оно того не стоит. Совершенно. Колесо обозрения и машинки по 2 лари. На колесе интересно, к сожалению парк работает только до 20.00 то есть еще светло и нельзя прокатиться на колесе ночью. Кабинки с «кондиционером» только он работает 1 минуту. Потом жара страшная. Сама прогулка длится 13 минут. Рядом с колесом смотровая площадка и телебашня. Непонятно почему, но телебашню грузины считают одной из достопримечательностей. Практически у всех туристов есть фото возле башни ( у меня, к слову, тоже). После ужина мы отправились в Пантеон. Это пожалуй самое впечатляющее место для меня. Сумасшедшая энергетика просто накрывает. Вид на ночной Тбилиси открывается даже лучше, чем с крепости. В Пантеоне захоронены Грибоедов с женой, мать Сталина, первый Президент Грузии, Святой Илья, выдающиеся деятели исскуств. Возле Пантеона построили церковь и там проходят службы.
На следующий день была поездка в Кахетию. Своим ходом. Вместе с ребятами с отеля, сгруппировавшись нас получилось 7 человек. Мы взяли 2 такси и с каждого получилось по 20 лари. Цена смешная с учетом того. Что ехать 110 км, цены на бензин в Грузии такие же как и в Украине. Плюс ко всему таксисты исполняли обязанности гида, и смиренно ждали сколько требуется. Первой остановкой был монастырь Святой Нино, именно она принесла христианство в Грузию. Там же находится ее могила и есть святой источник, где нужно трижды окунуться тем самым излечившись от болезней и очистившись от грехов. Источник очень холодный, так что для смелых. Возле источника за 7 лари продают белые рубахи, сделанные монахами, так как в источник нельзя заходить даже с кольцами или сережками. Все нужно снимать, только рубаха должна быть на вас. Больше ничего. Самым запоминающимся в Кахетии это несомненно вид Кавказских гор, увы в день нашего визита они были в тумане и виднелись лишь верхушки в снегах. Городок Сигнаги – маленький отреставрированный город специально для туристов, красивый. Главные достопримечательности – это крепость с которой открывается вид на кавказские горы и алазанскую долину, а также музей Пиросмани. В музей идти не хотелось, тут дома в свои не ходим, а заграницей прям рвение у всех открывается. Но после того, как таксист сказал, что Пиросмани – это герой песни Аллы Пугачевой, художник, который продал все свои картины для того чтобы подарить любимой миллион алых роз – желание посмотреть его картины внезапно появилось.
Еще одним местом маст хэв в Тбилиси есть серные бани. Если у вас нет рвотного рефлекса от запаха тухлых яиц как у меня тогда вам стоит сходить. Сие удовольствие на час, включая массаж со столь странным названием «Киса» стоит 40 лари в Royal Bath, чай травяной дополнительно за 5 лари. Возможно в других банях, их несколько, цены ниже, увы не знаю. Пока мои отмокали в чудодейственных банях, я гуляла в окрестностях. Если пройти вдоль бань то можно выйти к маленькому водопаду. Там красиво. После бань мы отправились в Собор Святой Троицы. Как раз на вечернюю службу. Собор громадный, новый и очень красивый. Вы видите 3 церкви, а еще 4 находятся внизу, внутри собора. К слову грузины довольно верующая нация. Они очень любят своего патриарха. Он пишет иконы, а также разрабатывает дизайн браслетов ( может еще чего не знаю, купили только браслеты, очень красивые). От площади собора открывается вид на правобережье, на закате прекрасно.
Следующим этапом было посещение Мцхеты. От отеля ехать 10 минут. Монастырь и церковь в Мцхете отреставрированы, стиль напоминает старый город в Будве или Которе, Черногория.
Светицховели кафедральный патриарший храм Грузинской православной церкви, который на протяжении тысячелетия являлся главным собором всей Грузии. Числится среди памятников Всемирного наследия. В настоящее время считается одним из духовных символов современной Грузии. Монастырь Самтавро — Церковь построена в IV веке царѐ м Мирианом. И Джварвари - по совершенству архитектурных форм это один из шедевров архитектуры и первый в Грузии памятник Всемирного наследия. В Мцхете тихо и спокойно. К слову только обувь одевайте удобную – практически везде брущатка. На обратном пути был заезд в Тбилиси молл. Цены там относительно низкие, к примеру Зара % на 20 дешевле, чем в Киеве. В моле на первом этаже огромный супермаркет Карефур, где можно купить лимонады, сулугуни, специи, соусы и тд.
За день до отъезда мы отправились на левый берег, с окон нашего гостиничного номера открывается вид на так сказать Стоундхендж грузинского разлива ( на самом деле просто забыла как сие чудо называется, но будут фото). Там довольно таки загадочно и стремно. Строить его начали еще при советской власти и до сих пор не достроили. Там стоит крест – крест Святой Нино, а также фигуры 13 святых. Две колоны открывают проход наверх ( где 100 ступеней вверх). Там же на других колонах изображены библийные картины из жизни и смерти Христа. Точно не скажу, но вроде дело рук работы знаменитого грузинского скульптора Зураба Церетели. С горы видно тбилисское море, оно маленькое, в несколько раз меньше киевского. Особо ничего из себя не представляет.
По поводу вина, коньяка и чачи – я бы советовала покупать в городе – цены ниже чем в дьюти фри, и в аэропорту вам дадут сколько нужно наклеек на багаж, что там стекло. Я прилетала домой на Пасху – сделала проще – 3 бутылки Киндзмараули перелила в 2 пластиковые литровые бутылки, уже все распили, а хванчкару и алазанскую долину с пластика дома перелила обратно в стекло. В аэропорту по прилету не проверяли, повезло.
В дьюти фри Тбилиси, в отличие от Батуми большой выбор вина.
Поездка удалась. Но все же мое субъективное мнение – между выбором Тбилиси или Батуми я без вариантов выберу Батуми, но на вкус и цвет как говорится…
Zacznę od lotu. W przeciwień stwie do zeszł ego roku, w tym roku lecieliś my liniami UIA Ukraiń skimi Liniami Lotniczymi. To jest minus podró ż y. Bez wzglę du na to, ile jest roszczeń przeciwko Aerosvitowi, nie pamię tam, ż ebym kiedykolwiek karmił takim brudem, jak karmią UIA. I to nie jest czarter, ale zwykł y lot. Leć do Tbilisi na 2 godziny. Poleciał em też do Frankfurtu z UIA - 3 godziny. Jedzenie jest takie samo - zimna kanapka z tanią kieł basą i okropnym serem. + wszystko skoń czył o się po prostu tym, ż e dostarczyli stopnie na samolot. A teraz po prostu nie ma gdzie postawić stopy na trasie Kijó w-Tbilisi. Numeracja wierszy został a utracona. Tak się zł oż ył o, ż e nad moim rzę dem nie był o przycisku wezwania stewarda, ż adnego ś wiatł a, zupeł nie nic. Pomyś leli nawet o ustawieniu dodatkowych rzę dó w w pobliż u wyjś cia awaryjnego.
Tbilisi od pierwszego wejrzenia nie był o tak zachwycone jak Batumi. Wszystko jest szare i stare. Nowe szklane budynki w mieś cie wyglą dają bardzo ś miesznie. Na począ tku był o nawet lekkie rozczarowanie.
Kuchnia gruziń ska i napoje. To jest wł aś ciwie gł ó wny powó d mojego przyjazdu do Gruzji. Wszystkim radzę zrobić taką gastro tour raz lub dwa razy w roku przez tydzień . Smak i kolor, jak mó wią , flamastry są ró ż ne, ale jednak. Wino gruziń skie na każ dy gust i kolor. Osobiś cie moimi pasjami są Kindzmarauli i Khvanchkara - pó ł sł odkie wina czerwone. Najś mieszniejsze jest to, ż e po przyjeź dzie na Ukrainę poszedł em po kasę , gdzie znalazł em butelki „gruziń skiego” wina bardzo dobrej marki Teliani Valley za 7 dolaró w za sztukę . Uwzglę dnia to fakt, ż e cena eksportowa butelki w Gruzji wynosi 8 USD bez podatkó w, transportu i dodatkowych opł at. Jak się okazuje, jest dla umysł u niezrozumiał e, a sprzedawcy, co najważ niejsze, pianą na ustach udowadniają , ż e wino jest prawdziwe. No có ż . Gruzja jest ró wnież bogata w wody mineralne i lemoniadę . Moim osobistym odkryciem w tym roku jest lemoniada kremowa, a takż e lemoniada z szczepu Saperavi, dokł adnie tej, z któ rej powstaje wino. Pyszny. Radzę wszystkim spró bować . Z jedzenia, codzienny must-have dla mnie to: adż ariań skie chaczapuri (czasem brane w Imereti), chinkali z mię sem lub grzybami (sł owem Gruzini rozpoznają chinkali tylko z mię sem, z grzybami, ziemniakami lub innymi skł adnikami dla nich, to jest już nie chinkali), smaż one suluguni - podawane bezpoś rednio na patelni. Bakł aż any z orzechami, sał atkami i zieleniną . Czasami brano zupy (ale niestety nie są dla mnie zbyt dobre. Smakował am tylko zupa z cefalowej, np. zupa rybna). I oczywiś cie grill lub kebab. Tylko Arabowie wiedzą , jak gotować szaszł yki i kebaby lepiej niż Gruzini. Najsmaczniejszy grill tej wycieczki był w Kacheti. Nie kroją mię sa na kawał ki, tylko nawlecz cał y pasek mię sa na szpikulec. Nieopisany smak. Podobał o mi się z tkemali, ale kogo to obchodzi.
Z tego, co warto przywieź ć do domu – bez wą tpienia wino, lemoniada, suluguni, przyprawy, tkemali, sos z granató w, suszona persimmon, gruziń skie orzechy i churchchella. Prawidł owa czurczchela jest wtedy, gdy jest stara i pokryta już wł asnym cukrem. Ale mi się to nie podoba. Kupiliś my ś wież ą churchczelę na autostradzie w drodze do Kacheti, któ ra ma zaledwie 2 tygodnie po 1 lari za sztukę . Pyszny. Jednym sł owem w mieś cie cena zaczyna się od 2-3 GEL.
O tym, co warto zobaczyć w Tbilisi i okolicach. Być moż e wielu się ze mną nie zgodzi, ale moim zdaniem Tbilisi jest znacznie pię kniejsze nocą . Zwł aszcza patrzą c od gó ry do doł u. Ś wiatł a miasta są po prostu hipnotyzują ce.
Zaoferowano nam 3 wycieczki -1. zwiedzanie Tbilisi za 45 dolaró w. 2. Wycieczka do Mcchety za 50 $ i 3. Do Kachetii za 55 $. Obiad jest wliczony w cenę wszę dzie. Nigdzie nie poszliś my z przewodnikiem i postą piliś my sł usznie.
Wygodnie jest poruszać się po mieś cie taksó wką , jest tanio, zwł aszcza jeś li jest Was 4). Dodatkowo każ dy taksó wkarz w Tbilisi jest przede wszystkim przewodnikiem. Opowie, pokaż e, a nawet zatrzyma się na zdję cie w dowolnym miejscu na trasie. Pierwszą rzeczą , któ rą zobaczyliś my w Tbilisi, był a forteca nad ł aź niami tyfliskimi. To był o pierwszego dnia w nocy, bardzo pię kne. Nastę pnego dnia za 8 GEL pojechaliś my z hotelu do centrum, a potem szliś my pieszo. Pierwszym przystankiem był nowy szklany most, któ ry miejscowi nazywali „olweis ulta” ze wzglę du na swó j projekt. Có ż , Saakaszwili kocha wszystko ze szkł a, co moż na zrobić . Most jest pię kny. Po drugiej stronie rzeki Kury znajduje się jeszcze niedokoń czony, ten sam szklany teatr, nieco wyż ej dom prezydenta i jeszcze wyż ej nowa katedra Tró jcy Ś wię tej. Mię dzy nowym a starym mostem znajduje się kolejka linowa. Koszt to jeden lari, ale musisz kupić plastikową kartę za 2. Moż esz wzią ć jedną kartę dla wszystkich. Radzę też wieczorem przejechać się kolejką linową . Pracuje do 23.00. ze szczytu kolejki moż na wybrać się na spacer po Ogrodzie Botanicznym (nie ma tam nic szczegó lnie ciekawego), zejś ć do twierdzy, czy też dojś ć do domu premiera Gruzji (brzmi też jak szkł o, bez wzglę du na to, jak to jest zabawne). Schodzą c w dó ł trafiamy na ulicę Leseidze – starą ulicę , przy któ rej znajduje się wiele kawiarni, restauracji, a takż e sklepó w z pamią tkami i mini marketó w. Bezpoś rednio z tej ulicy moż na dostać się na Plac Wolnoś ci i począ tek Alei Rustaveli, gdzie znajduje się Parlament, Opera, tylko teatr, zabytkowe koś cioł y i katedry itp.
Nastę pnego dnia udaliś my się do parku rozrywki Tsatsmindu. W recenzjach bardzo gł oś no nazywano go gruziń skim Disneylandem. Powiem ci bardzo gł oś no. Droga tam zaję ł a okoł o 25 minut, podczas któ rych taksó wkarz opowiedział wszystko, co wiedział o historii Gruzji wraz ze wskazó wkami, gdzie jechać . Poprosił o 8 GEL na drogę , daliś my 10, bo trochę się potanieł , naprawdę daleko do drogi, też pod gó rę , generalnie prosiliś my go, ż eby nas podwió zł na kolejkę , ale podobno nie sł yszał . Dzię kuję za to. W parku dział ał y kolejki gó rskie, samochody, diabelski mł yn i przejaż dż ki dla dzieci. Wszystko. Przy wejś ciu musisz jeszcze kupić plastikową kartę za 2 GEL i wrzucić tam pienią dze. Pozostawienie salda i samą kartę moż na wymienić na pienią dze. Kolejki gó rskie kosztują.5 GEL. To nie jest tego warte. Absolutnie. Diabelski mł yn i samochody na 2 GEL. Ciekawie na kole, niestety park jest otwarty tylko do 20.00, czyli nadal jest jasno i nie moż na jeź dzić koł em w nocy. Kabiny z "klimatyzacją " tylko dział a przez 1 minutę . Wtedy upał jest okropny. Sam spacer trwa 13 minut. W pobliż u koł a znajduje się taras widokowy i wież a telewizyjna. Nie wiadomo dlaczego, ale Gruzini uważ ają wież ę telewizyjną za jedną z atrakcji. Prawie wszyscy turyś ci mają zdję cia w pobliż u wież y (przy okazji ja też mam). Po obiedzie udaliś my się do Panteonu. To chyba najbardziej imponują ce miejsce dla mnie. Szalona energia po prostu zakrywa. Widok Tbilisi w nocy otwiera się jeszcze lepiej niż z twierdzy. W Panteonie pochowani są Gribojedow i jego ż ona, matka Stalina, pierwszy prezydent Gruzji ś w. Ilja oraz wybitni artyś ci. W pobliż u Panteonu wybudowano koś ció ł , w któ rym odbywają się naboż eń stwa.
Kolejny dzień to wycieczka do Kacheti. Samemu. Razem z chł opakami z hotelu zgrupowanie nas okazał o się być.7 osó b. Wzię liś my 2 taksó wki i każ da dostał a 20 GEL. Biorą c to pod uwagę , cena jest ś mieszna. Co do przejechania 110 km, ceny benzyny w Gruzji są takie same jak na Ukrainie. Ponadto taksó wkarze dział ali jako przewodnicy i pokornie czekali tak dł ugo, jak był o to wymagane. Pierwszym przystankiem był klasztor ś w. Nino, to ona przyniosł a chrześ cijań stwo do Gruzji. Tam też znajduje się jej gró b i ś wię te ź ró dł o, w któ rym trzeba zanurzyć się trzy razy, leczą c w ten sposó b choroby i oczyszczają c się z grzechó w. Wiosna jest bardzo zimna, wię c dla odważ nych. W pobliż u ź ró dł a biał e koszule robione przez mnichó w sprzedawane są za 7 lari, ponieważ nie moż na wejś ć do ź ró dł a nawet z pierś cionkami lub kolczykami. Wszystko musi być usunię te, tylko koszula musi być na tobie. Nic wię cej. Najbardziej pamię tny w Kachetii jest bez wą tpienia widok na gó ry Kaukazu, niestety w dniu naszej wizyty był y we mgle i tylko wierzchoł ki był y widoczne w ś niegu. Miasteczko Sighnaghi to mał e odrestaurowane miasteczko specjalnie dla turystó w, pię kne. Gł ó wnymi atrakcjami są twierdza, z któ rej roztacza się widok na Kaukaz i dolinę Alazani, a takż e Muzeum Pirosmani. Nie chciał em iś ć do muzeum, tutaj nie chodzimy do wł asnych domó w, ale za granicą otwiera się zapał wszystkich. Ale po tym, jak taksó wkarz powiedział , ż e Pirosmani jest bohaterem piosenki Ał ł y Pugaczowej, artysty, któ ry sprzedał wszystkie swoje obrazy, aby podarować ukochanej milion szkarł atnych ró ż , nagle pojawił a się chę ć zobaczenia jego obrazó w.
Kolejnym obowią zkowym miejscem w Tbilisi są ką piele siarkowe. Jeś li nie masz odruchu zgnił ego jajka tak jak ja, to powinieneś iś ć . Ta przyjemnoś ć za godzinę , ł ą cznie z masaż em o tak dziwnej nazwie "Kisa" kosztuje 40 Ż EL w Ł aź ni Kró lewskiej, herbata zioł owa za dodatkowe 5 Ż EL. Być moż e w innych ł aź niach jest ich kilka, ceny są niż sze, niestety nie wiem. Podczas gdy moje ką pał y się w cudownych ką pielach, spacerował em. Spacerują c wzdł uż ł aź ni, moż esz udać się do mał ego wodospadu. Tam jest pię knie. Po ką pielach udaliś my się do Katedry Ś wię tej Tró jcy. W sam raz na wieczorne naboż eń stwo. Katedra jest ogromna, nowa i bardzo pię kna. Widzisz 3 koś cioł y, a 4 inne znajdują się poniż ej, wewną trz katedry. Nawiasem mó wią c, Gruzini są doś ć wierzą cym narodem. Bardzo kochają swojego patriarchę . Maluje ikony, a takż e opracowuje projekt bransoletek (moż e nic wię cej nie wiem, kupowali tylko bransoletki, bardzo pię kne). Z placu katedry otwiera się widok na prawy brzeg, pię knie o zachodzie sł oń ca.
Kolejnym krokiem był a wizyta w Mccheta. 10 minut jazdy od hotelu. Klasztor i koś ció ł w Mcchecie został y odrestaurowane, stylowo nawią zuje do starego miasta w Budvie lub Kotoru w Czarnogó rze.
Svetitskhoveli to katedralna ś wią tynia patriarchalna Gruziń skiego Koś cioł a Prawosł awnego, któ ra przez tysią clecia był a gł ó wną katedrą cał ej Gruzji. Znajduje się na liś cie ś wiatowego dziedzictwa kulturowego. Jest obecnie uważ any za jeden z duchowych symboli wspó ł czesnej Gruzji. Klasztor Samtavro - Koś ció ł został zbudowany w IV wieku przez kró la Miriana. A Jvarvari - pod wzglę dem doskonał oś ci form architektonicznych jest jednym z arcydzieł architektury i pierwszym miejscem ś wiatowego dziedzictwa w Gruzji. Mccheta jest cicha i spokojna. Nawiasem mó wią c, po prostu zał ó ż wygodne buty - prawie wszę dzie są kostki brukowe. W drodze powrotnej zatrzymaliś my się w Tbilisi Mall. Ceny są tam stosunkowo niskie, np. Zara jest o 20% tań sza niż w Kijowie. W centrum handlowym na parterze znajduje się ogromny supermarket Carefur, w któ rym moż na kupić lemoniadę , suluguni, przyprawy, sosy itp.
Dzień przed wyjazdem udaliś my się na lewy brzeg, z okien naszego pokoju hotelowego widać , ż e tak powiem, Stonehenge gruziń skiego wycieku (wł aś ciwie zapomniał am tylko, jak nazywa się ten cud, ale bę dą zdję cia) . To doś ć tajemnicze i przeraż ają ce. Zaczę to go budować w czasach sowieckich i nie został jeszcze ukoń czony. Znajduje się tam krzyż - krzyż ś w. Nino, a takż e figury 13 ś wię tych. Dwie kolumny otwierają przejś cie na gó rę (gdzie jest 100 stopni w gó rę ). W tym samym miejscu, na innych kolumnach, przedstawiono biblijne obrazy z ż ycia i ś mierci Chrystusa. Nie powiem na pewno, ale wydaje się , ż e jest to dzieł o sł ynnego gruziń skiego rzeź biarza Zuraba Tsereteli. Z gó ry widać Morze Tbilisi, jest ono mał e, kilka razy mniejsze niż Morze Kijowskie. Nie przedstawia niczego szczegó lnego.
Jeś li chodzi o wino, koniak i czaczę - radził bym kupować na mieś cie - ceny są niż sze niż w bezcł owym, a na lotnisku dadzą tyle naklejek na bagaż , ile trzeba, ż e jest szkł o. Poleciał em do domu na Wielkanoc - uł atwił em sobie - Kindzmarauli nalał.3 butelki do 2 plastikowych butelek litrowych, już wszystko wypił , a Khvanchkara i dolinę Alazani z plastiku w domu z powrotem do szkł a. Nie sprawdzono nas na lotnisku po przylocie, mieliś my szczę ś cie.
W Tbilisi bez cł a, w przeciwień stwie do Batumi, jest duż y wybó r win.
Podró ż poszł a dobrze. Ale nadal moja subiektywna opinia jest taka, ż e mię dzy wyborem Tbilisi lub Batumi wybiorę Batumi bez opcji, ale ze wzglę du na smak i kolor, jak mó wią …